Ngay từ đầu thế kỷ 20, thác Trị An đã nổi tiếng, được nhiều người biết đến bởi vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ và đa dạng. Một tuyến du lịch từ Biên Hòa đến Trị An đã hình thành để phục vụ du khách, không chỉ ngắm thác Trị An mà còn thưởng ngoạn phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp của xứ Đồng Nai.
Ngay từ đầu thế kỷ 20, thác Trị An đã nổi tiếng, được nhiều người biết đến bởi vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ và đa dạng. Một tuyến du lịch từ Biên Hòa đến Trị An đã hình thành để phục vụ du khách, không chỉ ngắm thác Trị An mà còn thưởng ngoạn phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp của xứ Đồng Nai.
Theo Địa chí tỉnh Biên Hòa (tác giả M.Robert, xuất bản năm 1924), thời đó từ Biên Hòa du khách đi dọc theo Thành Kèn (tên gọi của Thành Biên Hòa thời Pháp thuộc) ngày nay là đường Cách Mạng Tháng Tám về hướng Vĩnh Cửu, qua các làng: Bình Ý, Bến Cá, Bình Thạnh trù phú rồi đến làng Đại An và tiến vào khu vực rừng. Ở cây số thứ 28, một “trạm dừng chân” được xây dựng theo phong cách địa phương dành riêng cho du khách, có cả nơi ăn, nghỉ và nơi ngắm cảnh. Do giao thông còn khó khăn nên hầu như du khách phải tự mang theo lương thực, nước uống, vì thế sự có mặt “trạm dừng chân” trên tuyến Trị An tạo điều kiện thuận lợi hơn cho du khách.
Sông Đồng Nai đoạn qua thác Trị An rộng khoảng 300m, 2 bên là vách đá xám cao phủ bì thực vật cao từ 30-50m. Lòng sông có một đoạn dài khoảng 12km đầy những tảng đá lớn kếch xù, có khá nhiều loại cây chống lại dòng nước xiết mọc chen trong kẽ đá, cùng với hình ảnh dòng nước lùa qua khe đá, cuộn xoáy và tung bọt trắng xóa tạo nên cảnh tượng thiên nhiên tuyệt đẹp. Vào mùa khô nước rút thấp, người ta có thể băng qua sông trên những tảng đá như một thú vui mạo hiểm. Còn vào mùa mưa, dòng nước như một dòng cuồng lưu “nhảy xổ” vào đá như muốn bóc chúng khỏi dòng sông, như đàn ngựa hoang phi rầm rập để rồi từ độ cao hàng chục mét nước đổ ập xuống chân thác tạo tiếng ầm ì không dứt, cả một không gian đầy bọt nước tung tóe, ánh nắng chiếu qua hơi nước thành những cầu vồng li ti, thật hùng vĩ và kỳ thú.
Báo Đồng Nai xin giới thiệu một số hình ảnh về tuyến du lịch và thác Trị An đầu thế kỷ 20, do Nguyễn Văn Phúc sưu tầm.
 |
| Dòng sông Đồng Nai đoạn qua thác Trị An nhìn từ trên cao. |
 |
| Đường qua làng Đại An (nay thuộc huyện Vĩnh Cửu) trên tuyến du lịch thác Trị An. |
 |
| Trạm dừng chân ở cây số 28 trên tuyến du lịch Trị An. |
 |
| Đường xuống ngắm thác ở trạm dừng chân. |
 |
| Thác Trị An nhìn từ chân thác. |
 |
| Thác Trị An vào mùa mưa. |
 |
| Thác Trị An vào mùa khô. |
