Bài 2: "Nóng" lòng chảo Long Thành - Nhơn Trạch

Để chuẩn bị cho đợt Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, từ đầu tháng 12-1967, Phân khu 4 đã được bổ sung thêm quân số, vũ khí… Đầu năm 1968, đặc phái viên Trung ương Cục làm việc với Phân khu 4, Đặc khu Rừng Sác để triển khai nhiệm vụ.

[links()]Để chuẩn bị cho đợt Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, từ đầu tháng 12-1967, Phân khu 4 đã được bổ sung thêm quân số, vũ khí… Đầu năm 1968, đặc phái viên Trung ương Cục làm việc với Phân khu 4, Đặc khu Rừng Sác để triển khai nhiệm vụ.

Cựu chiến binh Lâm Văn Âu (Ba Âu) về thăm tượng đài chiến thắng ghi nhận trận đánh do ông chỉ huy tiêu diệt 25 xe tăng của địch tại chốt Sở Tiêu (xã Phước Thái, huyện Long Thành) vào đêm 20-12-1967.

Bộ chỉ huy mặt trận Phân khu 4 được thành lập với đồng chí Lương Văn Nho làm Tư lệnh, đồng chí Đặng Quang Long làm Chính ủy, đồng chí Nguyễn Văn Chiến (Mười Chiến) làm Bí thư Phân khu 4, đồng chí Lê Quang Chữ làm Phó bí thư Phân khu 4. Ngày 26-1-1968, tại căn cứ Bưng Sình, đồng chí Mười Chiến được Phân khu ủy phân công triển khai cuộc họp phổ biến chủ trương và chuẩn bị cho một trận đánh lớn vào kẻ thù.

* Đánh phủ đầu địch

Chuẩn bị cho đợt Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, từ cuối năm 1967, quân dân ở Long Thành - Nhơn Trạch và vùng cao su Bình Sơn đã phối hợp với bộ đội chủ lực tăng cường đánh địch ở nhiều nơi.

Ngày 9-11-1967, lính Mỹ đổ quân càn vào khu vực Bình Sơn. Lực lượng vũ trang cao su kết hợp với Tiểu đoàn 4 bộ đội chủ lực phục kích đánh chặn nhằm không cho địch thọc sâu vào căn cứ. Giao tranh diễn ra ác liệt, quân ta đã đẩy lùi 5 đợt phản kích của địch, diệt 47 lính Mỹ, bắn rơi 2 trực thăng.

Ngày 10-11-1967, địch cho B52 ném bom rải thảm nơi xảy ra trận đối đầu với bộ đội ta một ngày trước đó. Sau khi phá hủy gần 20 hécta cao su, địch cho xe đến phá hủy khu Bàu Ngỗng trong sự ấm ức.

Được sự chỉ đạo của Đảng ủy Cao su Bình Sơn, hàng trăm công nhân cao su đứng ra đấu tranh, kiên quyết không cho địch ủi phá cao su khiến địch đành phải rút quân về.

Đội “Vành đai diệt Thái” vừa được thành lập thì nhận được chỉ thị của Phân khu ủy phát động một đợt thi đua diệt lính đánh thuê Thái Lan, lập thành tích chào mừng 3 ngày lễ lớn của dân tộc.

Cựu chiến binh Đặng Văn Hải (Năm Hải, hiện ngụ xã Long Thọ, huyện Nhơn Trạch), nguyên Đại đội trưởng C240, cho hay Huyện ủy Long Thành (lúc này gồm cả Long Thành và Nhơn Trạch) quyết định thành lập đơn vị “Vành đai diệt Thái” do đồng chí Mười Thọ (Huyện ủy viên trực tiếp chỉ huy). Nhiệm vụ chủ yếu của đơn vị là bám sát, theo dõi, bắn tỉa, chặn đánh kịp thời khi quân Thái tung quân đánh lén; đồng thời phân công bao vây liên tục những chốt có lính Thái đóng.

Chuẩn bị bước vào đợt tổng tấn công vào mùa xuân 1968, đầu tháng 12-1967, Phân khu 4 đã điều thêm quân số, vũ khí cho huyện Long Thành.

Cựu chiến binh Lâm Văn Âu (Ba Âu), nguyên quyền Đại đội trưởng Đại đội 1, Tiểu đoàn 1, Sư đoàn 5 thời kỳ đó, cho hay lúc ấy ông đã được chứng kiến bầu không khí sôi nổi, háo hức, quyết tâm cao trong toàn quân và quần chúng nhân dân trước trận đánh lớn.

Nhận lệnh của cấp trên, đơn vị của ông Ba Âu được du kích dẫn đường đã tập kích hỏa lực vào cụm xe tăng Mỹ đang đóng chốt ở Sở Tiêu (xã Phước Thái). Đêm 20-12-1967, các mũi tiến công của ta đã tiếp cận vòng ngoài, cách cụm xe tăng 50m chờ lệnh. Đúng 21 giờ, Đại đội 1 với hỏa lực mạnh bất ngờ nổ súng tập kích vào cụm xe tăng ở Sở Tiêu và tiêu diệt 25 xe tăng của Mỹ.

Chậm hơn 30 phút, tại  hướng Nhơn Trạch, theo hợp đồng tác chiến, bộ đội ta chia thành 3 mũi tập kích bất ngờ vào khu vực Bàu Nâu, Vườn Điều. Tuy nhiên, do thông tin đánh địch bị lộ, bộ đội ta bị nhiều tổn thất.

* Giờ khai hỏa

“Theo sự phân công của lãnh đạo Phân khu ủy Phân khu 4, Huyện ủy Long Thành phụ trách mục tiêu quận lỵ Nhơn Trạch, thị trấn Cần Giờ, vùng cao su Bình Sơn... Mỗi xã, thị trấn đều có mục tiêu đánh phá bộ máy kìm kẹp tại ấp, xã và bao vây bắn tỉa đồn bót địch” - ông Nguyễn Văn Thông, lúc bấy giờ là Bí thư Huyện ủy Long Thành, kể lại.

Đúng 0 giờ đêm 30-1, rạng sáng 31-1-1968, cùng với Biên Hòa U1, tiếng súng của quân và dân Long Thành - Nhơn Trạch đồng loạt nổ, tấn công quân địch trên nhiều mục tiêu.

Ở Nhơn Trạch, các đồng chí: Nguyễn Công Hạnh, Trần Hai trực tiếp chỉ huy C240 tiến công Chi khu Nhơn Trạch diệt 20 lính bảo an và cảnh sát, gây cho chúng nhiều thiệt hại.

Có mặt tại thời khắc đó, ông Nguyễn Văn Thông nhớ lại: “Lúc này, theo phân công của Phân khu ủy, tôi đang ở một địa điểm gần quận lỵ Nhơn Trạch góp phần chỉ đạo tấn công mục tiêu này. Bom, pháo và lửa bốc cháy sáng rực trời ở Tổng kho Long Bình, kho bom đạn Thành Tuy Hạ, kho xăng Nhà Bè...”.

Tại Long Thành, C207 do đồng chí Phạm Văn Thương (Huyện đội trưởng) và Lê Bảy (Huyện đội phó) tổ chức thành 2 mũi tiến công đánh Tua Cầu Đen rồi tiến vào khu chợ Long Thành; đánh Tua Bến Xưởng rồi tiến chiếm khu Phước Hải. Đến 4 giờ sáng 31-1-1968, cả 2 mũi tiến công rút ra và trụ lại ở đình Vườn Thơm, ấp Lộc An. Đêm đó, tiếp tục đánh vào khu Phước Hải và khu Phước Long.

Hướng quốc lộ 15 (nay là quốc lộ 51), Đội cối của huyện Long Thành do đồng chí Mười Nguyên (phụ trách ấp Bình Lâm) bắn vào sở chỉ huy, dinh quận lỵ đã phá hủy phần lớn lô cốt, kho tàng của địch.

Các chiến sĩ Đại đội 1 do đồng chí Trần Minh Rạng chỉ huy tấn công nhiều điểm thuộc ở thị trấn Long Thành, diệt 13 tên địch và tiến công sang khu Phước Long, khiến bọn dân vệ bỏ chạy...

Trong lúc đó, Đại đội 3 từ phía Lộc An tiến đánh chốt Cầu Đen, diệt 9 tên lính bảo an rồi tiến vào khu Phước Hải, vây đánh Cuộc Cảnh sát Phước Hải. Đại đội 1 gồm 104 chiến sĩ tiến công Tua Chợ Chiều, triển khai xuống khu Văn Hải, chiếm trại bảo an.

Cựu chiến binh Đặng Văn Hải kể trong đợt tổng công kích Tết Mậu thân 1968, đơn vị ông được giao nhiệm vụ đánh địch ở xã Phú Hội (huyện Nhơn Trạch). Khoảng 6 giờ sáng 31-1-1968, đơn vị ông từ rừng Phú Hội bất ngờ tấn công các chốt quân địch. Chỉ trong nửa giờ, đơn vị đã làm chủ thế trận và không ai bị thương vong. Sau đó, được lệnh cấp trên đơn vị rút về căn cứ nhằm phối hợp với các đơn vị khác đánh ngăn chặn địch phản công.

Trước sức tấn công bất ngờ và mãnh liệt của ta, quân địch ở Long Thành - Nhơn Trạch nhốn nháo, không dám bung ra mà co cụm lại. Ở tất cả các xã, du kích và tự vệ mật tiếp tục đánh địch, diệt ác phá kìm, phát động quần chúng chống phá âm mưu bình định, khoanh gom dân của địch. Lực lượng địa phương cùng với du kích các xã liên tục bao vây đồn bót địch để đồng bào đắp ụ, tạo điều kiện để bộ đội phá xe của địch trên các tuyến giao thông quan trọng.

Đoàn Phú

Bài 3: Long Khánh bất khuất