Không một lá thư, không một dòng địa chỉ, họ yêu nhau trong biền biệt cách xa, để rồi sau 15 năm đợi chờ, tình yêu ấy nở hoa trong ngày đại thắng. Đó là chuyện tình thời chiến tranh của đại úy Nguyễn Sơn - thuyền trưởng đầu tiên của đoàn tàu không số và nữ y sĩ Nguyễn Thị Phương ở đơn vị 555 khu căn cứ Minh Đạm (nay thuộc huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Không một lá thư, không một dòng địa chỉ, họ yêu nhau trong biền biệt cách xa, để rồi sau 15 năm đợi chờ, tình yêu ấy nở hoa trong ngày đại thắng. Đó là chuyện tình thời chiến tranh của đại úy Nguyễn Sơn - thuyền trưởng đầu tiên của đoàn tàu không số và nữ y sĩ Nguyễn Thị Phương ở đơn vị 555 khu căn cứ Minh Đạm (nay thuộc huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).[links(left)]
* Em đợi anh về…
Trong ngôi nhà cấp 4 nghĩa tình do Lữ đoàn 125 xây tặng, ông Nguyễn Sơn mời chúng tôi ly nước trắng rồi cười khà khà: “Chuyện tàu không số thì nhiều lắm. 15 năm chiến đấu ở đoàn tàu không số có biết bao chuyện chiến đấu và cả tình yêu. Tui có 5 cái tên lận. Tên mẹ đẻ là Nguyễn Văn Phe, thời gian ở đơn vị 555 tên là Nguyễn Văn Chiến. Tên Chiến lấy từ lời thề quyết tâm của đơn vị 555 ngày ấy: “Việt - Nam - Hùng - Dũng - Chiến - Đấu - Thắng - Lợi - Vinh - Quang”. Khi vượt biển bí mật ra Bắc tui lấy tên là Nguyễn Văn Em, còn cái tên Nguyễn Sơn do Phó thủ tướng Phạm Hùng đặt trên tàu hỏa, khi được Bộ tổng tham mưu đón từ đảo Hải Nam (Trung Quốc) về Hà Nội năm 1962. Rồi đến khi chuyển sang tàu 2 đáy lại lấy tên là Nguyễn Văn Hòa”. Ông Sơn bắt đầu câu chuyện tình bằng ký ức ngày đầu rời quê hương vượt biển ra Bắc. Nhận được mệnh lệnh của đơn vị 555, ông cùng 5 chiến sĩ thuộc quân giải phóng miền Đông Nam bộ, gồm: Thôi Văn Nam, Trần Văn Phủ, Nguyễn Văn Thanh, Võ An Ninh và Lê Hà, bí mật xuống thuyền vượt biển ra Bắc tiếp nhận vũ khí, đạn dược chi viện cho chiến trường miền Nam. Tuổi 21 phơi phới sức trai, tình yêu nước nặng hai vai, Nguyễn Sơn (khi ấy là trưởng công an xã) ra đi với niềm tự hào của người chiến sĩ miền Đông Nam bộ.
Ông Nguyễn Sơn thắp hương tưởng nhớ đến người vợ quá cố. |
Đêm trước ngày vượt biển, ông Nguyễn Sơn (lúc đó tên Nguyễn Văn Chiến) xin đơn vị về nhà gặp một cô thôn nữ để nói lời tạm biệt. Bến Lộc An lồng lộng mùa gió chướng. Dưới tán lá tràm bên Vàm Láng, họ ngồi bên nhau cho tim mình thao thức. Chẳng ai biết nói gì và bắt đầu từ đâu, dẫu trong lòng cồn cào như lửa đốt. Chiến bảo: “Mai anh đi rồi, chưa biết bao giờ trở lại. Chiến tranh ác liệt quá, anh phải đi”. Tựa đầu vào vai áo Chiến, Phương động viên: “Chiến trường đang vẫy gọi, anh cứ đi, em sẽ đợi chờ”. Rạng sáng 17-2-1962, chiến sĩ Nguyễn Văn Chiến cùng 5 đồng đội bí mật xuống thuyền vượt biển ra Bắc, với hành trang đem theo là tình yêu Tổ quốc và lời thề son sắt hẹn ngày đất nước thống nhất. Họ biền biệt xa nhau từ đó.
Để tiếp bước người yêu chiến đấu, Phương đã tình nguyện tòng quân vào đơn vị 555 và được má Mười Riều nhận làm con nuôi, rồi cho đi học y tá. Sau đó, Phương về công tác ở đơn vị 1500, rồi đơn vị K-76A, Quân khu 7 với nhiệm vụ cứu chữa thương binh vùng ngoại tuyến.
* Tình yêu nở hoa sau 15 năm cách xa
Chuyến tàu mang bí số “56” của đoàn tàu không số chở vũ khí, đạn dược bí mật vượt biển từ miền Bắc vào cảng Vũng Tàu lúc 9 giờ ngày 29-4-1975. Từ loa phát thanh, tiếng cô phát thanh viên dõng dạc: “ Tỉnh lỵ Vũng Tàu Côn Đảo đã được giải phóng hoàn toàn”. Chiến sĩ Nguyễn Sơn ôm chầm lấy Thôi Văn Nam cùng các đồng đội mà khóc. Chen lẫn những giọt nước mắt trong niềm vui ngày giải phóng, Sơn và đồng đội bùi ngùi tưởng nhớ những đồng chí đã vĩnh viễn nằm lại trên biển.
Trong đám đông những người có mặt ở cảng Vũng Tàu đón các chiến sĩ đoàn tàu không số trở về sáng ấy có cô chiến sĩ đội mũ tai bèo giải phóng, quàng khăn rằn, tay cầm bó hoa súng ngóng đợi. “Anh Phe, Phe ơi”. Phương gọi to, cầm bó hoa súng giơ cao lên chạy về phía Sơn đang dẫn đầu hàng quân. Họ nhận ra nhau, giọt nước mắt vỡ òa sau 15 năm xa cách. Nhận bó hoa súng từ tay Phương, Sơn bảo: “Bây giờ tên anh khác rồi, anh là Nguyễn Sơn”. “Chiến tranh kết thúc rồi đúng không anh, quê hương, các má, các dì đang chờ đón anh về” - Phương nép đầu vào ngực Sơn thổn thức.
Tình yêu trong chiến tranh, sự đợi chờ suốt 15 năm biền biệt không một lá thư, không một dòng địa chỉ là bằng chứng cho đức hy sinh thầm lặng vì Tổ quốc của những người lính đoàn tàu không số. Điều thiêng liêng hơn là họ đã chờ ngày đất nước hoàn toàn giải phóng, Bắc - Nam sum họp một nhà, hạnh phúc nhỏ nhoi của người lính mới nở hoa trong ngày Tổ quốc trọn niềm vui.
Ngày họ làm đám cưới, chú rể và cô dâu hạnh phúc trong quân phục giải phóng mà đón tiếp người dân làng chài Phước Hải từ ấp trên xuống hẻm dưới rộn ràng đến chúc mừng.
* Dành trọn tình thương
Ông Nguyễn Sơn lật đi lật lại những tấm huy chương, huy hiệu 50 năm tuổi Đảng như nhớ lại một thời hoa lửa. Ông bảo: “Những tấm huy chương này thấm đẫm máu của đồng đội. Với tui, đó là kỷ vật, là xương cốt, là cả gia tài. Dù cuộc sống đời thường bận bịu với con cháu, nhưng tui không vì thế mà lãng quên đồng đội. Với tui, ký ức về những năm tháng vượt trên đoàn tàu không số chẳng thể nào quên. Mỗi khi các cháu hỏi, nó lại ùa về nguyên vẹn, dù bây giờ tai tui đã ù rồi”.
Hai ông Nguyễn Sơn - Lê Hà, 2 chiến sĩ tàu không số năm xưa. |
Một tuần sau ngày cưới, ông Sơn tạm biệt vợ rồi tiếp tục đi chiến đấu bên chiến trường Campuchia. Hai lần bà Phương sinh con, cả 2 lần ông đều ở chiến trường. Từ năm 1976-1991, ông Sơn trải qua nhiều chức vụ khác nhau và chiến đấu khắp chiến trường Campuchia, chiến trường biên giới Tây - Nam. Năm 1992, ông được nghỉ hưu với cấp hàm đại úy. Căn nhà cấp 4 hiện ông và người con gái thứ 2 đang ở là do Lữ đoàn 125 Hải quân xây tặng. Với vai trò là bí thư chi bộ ấp, chủ tịch Hội Cựu chiến binh Phước Hải, phó bí thư chi bộ khu phố, tổ trưởng khu dân cư, ông Sơn không lúc nào ngơi việc. Ở đâu ông cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của người lính biển được Đảng và nhân dân giao phó, đơn vị tín nhiệm, đồng đội khâm phục, mến yêu. Ông bảo: “Tui nghỉ hưu nhưng không nghỉ việc. Còn sức thì tui còn đóng góp cho xã hội. Bây giờ nếu còn giặc tui vẫn đi chiến đấu”.
Thắp nén hương tưởng nhớ người vợ thân yêu, nước mắt ông lưng tròng: “15 năm xa nhau chờ đợi, sau đó lại mỗi người một nơi. Tính thời gian vợ chồng ở với nhau chẳng đáng mấy. Từ khi bà ấy mất (từ năm 2003), nhiều người khuyên tui lấy vợ nữa, nhưng tui không lấy. Tui ở vậy với con cháu, dành thời gian và sức lực để cống hiến cho xã hội. Không lấy vợ nữa, bởi tui muốn dành trọn tình thương yêu cho 2 con gái, một phần cũng để giữ trọn lời thề chung tình với bà ấy ”.
Mai Thắng