Sau khi lập nên chính phủ bù nhìn tay sai Ngô Đình Diệm, với âm mưu chiếm đóng miền Nam, chia cắt đất nước ta lâu dài, đế quốc Mỹ đã tăng cường xây dựng quân đội ngụy và đưa nhiều cố vấn quân sự Mỹ sang Việt Nam để huấn luyện cho đội quân tay sai này.
Sau khi lập nên chính phủ bù nhìn tay sai Ngô Đình Diệm, với âm mưu chiếm đóng miền
* Vào sào huyệt địch tổ chức trận đánh
Từ tháng 7-1957, Tỉnh ủy Biên Hòa bí mật xây dựng đại đội 250 (C250, sau chuyển về Liên tỉnh miền Đông) với phần lớn cán bộ, chiến sĩ là con em của Biên Hòa. Cùng lúc này, ở vùng Chiến khu Đ cũng hình thành nhiều đơn vị vũ trang hoạt động công khai với danh nghĩa lực lượng Bình Xuyên chống Diệm. Trước âm mưu thâm độc của Mỹ - Diệm, Ban chỉ huy quân sự miền Đông và Tỉnh ủy Biên Hòa chủ động bàn kế hoạch tổ chức đánh một đòn phủ đầu vào các cơ quan đầu não của Mỹ - ngụy. Trận đánh được chọn là phái đoàn cố vấn quân sự Mỹ (MAAG) đóng tại Nhà Xanh.
Lúc bấy giờ, Nhà Xanh (nằm trong nhà máy cưa Biên Hòa) được thực dân Pháp xây dựng làm trụ sở phòng nhì của tiểu khu Biên Hòa. Sau khi quân Pháp rút về nước, Nhà Xanh được sửa sang thành nơi ở và làm việc cho phái đoàn cố vấn quân sự Mỹ. Do tính chất đặc biệt quan trọng của khu căn cứ này đối với địch nên bên ngoài Nhà Xanh được bảo vệ bằng nhiều lớp rào kẽm gai, có lính gác nhiều vòng và có hệ thống đèn pha chiếu sáng suốt đêm để canh phòng. Lực lượng bảo vệ ở đây được bố trí khá đông, thay phiên tuần tra canh gác nghiêm ngặt cả vòng trong lẫn vòng ngoài. Vì vậy, để thực hiện thắng lợi trận đánh vào Nhà Xanh, giáng một đòn phủ đầu nhằm dằn mặt thái độ ngạo mạn của quân xâm lược Mỹ khi chúng mới đặt chân đến miền Nam, C250 được giao nhiệm vụ phối hợp với quân dân Biên Hòa điều nghiên, tổ chức trận đánh. Đồng chí Trương Văn Lễ (Ba Lễ), Bí thư Thị ủy Biên Hòa đã cùng với đồng chí Hưng, cán bộ liên lạc của Ban quân sự Miền liên tục bám trụ ở nhà má Sáu Tơ, má Bảy Vết (những cơ sở tin cậy của cách mạng) để nắm chắc quy luật hoạt động của bọn lính bên trong Nhà Xanh và tổ chức điều nghiên trận đánh. 20 ngày một lần, đồng chí Hưng trở về căn cứ báo cáo tình hình và xin ý kiến chỉ đạo của Ban quân sự Miền.
 |
| Nhà Xanh, nơi có 2 cố vấn Mỹ chết trận đầu tiên ở Việt Nam. Ảnh: Đ.VIÊT |
Sau khi nắm chắc quy luật hoạt động của địch bên trong Nhà Xanh cũng như cách bố phòng, bảo vệ vòng ngoài, cuối tháng 6-1959, Ban quân sự Miền đã thông qua kế hoạch trận đánh do đồng chí Ba Lễ và đồng chí Hưng phác thảo. Theo phương án tác chiến vạch ra, lực lượng tham gia trận đánh sẽ do đại đội đặc công 250 phối hợp với lực lượng tự vệ mật của thị xã Biên Hòa thực hiện. Thời gian tấn công được ấn định vào lúc 19 giờ ngày 7-7-1959, nhằm vào thời điểm ngụy quyền Sài Gòn kỷ niệm ngày Ngô Đình Diệm được Mỹ dựng lên làm thủ tướng bù nhìn. Trong ngày này, bọn lính Mỹ - ngụy ăn mừng, nhậu nhẹt say sưa sẽ có những sơ hở trong tuần tra, canh gác, tạo điều kiện thuận lợi cho ta đánh dễ dàng.
* Những lính Mỹ chết trận đầu tiên ở Việt
Đêm 5-7-1959, sáu chiến sĩ đặc công thuộc đại đội 250 do đồng chí Năm Hoa chỉ huy đã từ Chiến khu Đ bí mật vượt sông Đồng Nai về nghỉ chân tại rừng Tân Phong và được đồng chí Ba Lễ ra đón tiếp, kiểm tra kế hoạch phối hợp trận đánh. Giữa đêm 6-7, đội đặc công về ém quân tại một vạt rừng chồi ở Gò Me, sau nhà má Xuân, cơ sở cách mạng của thị ủy Biên Hòa. Khoảng 18 giờ ngày 7-7, đồng chí Năm Lũy, con má Xuân và đồng chí Hưng đi trinh sát khu vực Nhà Xanh và phát hiện có khoảng 20 tên cố vấn Mỹ đi trên 7 chiếc xe du lịch lần lượt kéo vào Nhà Xanh để ăn mừng lễ.
Gần 19 giờ ngày 7-7, khi trời vừa sụp tối, đội đặc công tham gia trận đánh hóa trang như toán lính ngụy đi tuần tra đã rời vị trí ém quân để tiếp cận mục tiêu Nhà Xanh. Các tự vệ mật của Thị xã Biên Hòa cũng được lệnh triển khai đội hình chiến đấu theo hướng được phân công. Đồng chí Nhái (tự vệ mật thị xã) giấu dưới đệm xe xích lô một khẩu tiểu liên và 2 quả lựu đạn, rồi giả làm người đạp xích lô chờ đón khách ở ngã ba máy cưa. Theo phân công, đồng chí Nhái có nhiệm vụ kiềm chân địch từ nơi khác kéo đến chi viện khi đội đặc công đánh bên trong Nhà Xanh rút ra khỏi cổng. Đồng chí Sáu A và một số chiến sĩ khác được trang bị vũ khí bám theo đội đặc công, để nhân lúc đơn vị đặc công đánh bọn cố vấn Mỹ đang ăn chơi thì tổ của đồng chí Sáu A nhanh chóng phong tỏa kho vũ khí và nhà của tên đại úy chỉ huy đơn vị bảo vệ Nhà Xanh, không cho chúng đánh từ phía sau lưng các chiến sĩ đặc công.
Khi lực lượng đặc công và tự vệ mật Biên Hòa đã lọt vào bên trong Nhà Xanh theo đúng kế hoạch, lực lượng hỗ trợ ở bên ngoài lập tức nổ súng bắn ngã tên lính gác cổng. Tiếp theo đó, đồng chí Nguyễn Thanh Long ôm súng chạy đến phong tỏa kho súng. Lúc này, bên trong Nhà Xanh, một tình huống bất ngờ đã xảy ra. Trong lúc các chiến sĩ đặc công đang tiến đến vị trí các tên cố vấn Mỹ đang ăn chơi thì một tên bồi bàn bưng khay thức ăn từ trong bếp đi ra phát hiện và hốt hoảng tri hô. Nghe động, một tên Mỹ từ trên lầu chạy xuống cầu thang và chạm mặt đồng chí Huề đang ôm mìn kéo theo sợi dây điện phía sau. Lập tức, hắn nhảy bổ tới giành giật quả mìn với đồng chí Huề. Lúc này, nhiều tên Mỹ khác đứng lố nhố trên cầu thang liền bị một chiến sĩ trong tổ đặc công quét một loạt đạn tiểu liên. Thấy bọn địch quá đông và thời cơ diệt địch đã đến, đồng chí Huề chấp nhận hy sinh và hô to "Chấm". Nghe lệnh của đồng chí Huề, đồng chí Sắc đứng phía sau đã chấm hai đầu dây điện vào khối pin. Một tiếng nổ long trời cùng một quầng lửa sáng lòa bùng lên, hệ thống điện trong Nhà Xanh phụt tắt. Chớp thời cơ này, 4 đồng chí trong tổ đăc công còn lại xông lên cầu thang quét thêm vài loạt đạn tiểu liên vào nơi có tiếng kêu gào của bọn cố vấn Mỹ rồi nhanh chóng rút ra ngoài.
Trận đánh diễn ra chớp nhoáng, tất cả các đơn vị địch không kịp trở tay, kể cả bọn lính bảo vệ ở sát Nhà Xanh. Trong trận này, ta diệt tại chỗ 2 tên cố vấn Mỹ, làm bị thương hơn chục tên khác. Đây là những tên giặc Mỹ chết trận đầu tiên ở Việt
Đức Việt
