Kỷ niệm 65 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12-1944 - 22-12-2009)
Kỳ 3 : Người có công trạng ở chiến trường miền Đông

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, miền Đông Nam bộ là chiến trường rất khốc liệt. Từ vùng đất "gian lao mà anh dũng" này đã xuất hiện nhiều người anh hùng, trong đó có anh hùng lực lượng vũ trang Nguyễn Thanh Tùng (Chín Tùng).

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, miền Đông Nam bộ là chiến trường rất khốc liệt. Từ vùng đất "gian lao mà anh dũng" này đã xuất hiện nhiều người anh hùng, trong đó có anh hùng lực lượng vũ trang Nguyễn Thanh Tùng (Chín Tùng).

* Ra Bắc, vào Nam

Sinh ra và lớn lên tại huyện Châu Thành (tỉnh Tây Ninh), nên Nguyễn Thanh Tùng đã chứng kiến cảnh chiến tranh ly loạn, nhân dân phải sống lầm than dưới xích xiềng nô lệ của bọn cướp nước và bè lũ tay sai. Tháng 4-1948, bước sang tuổi 17, Nguyễn Thanh Tùng tình nguyện làm lính Vệ quốc đoàn, trực tiếp chiến đấu ngay trên chiến trường miền Đông Nam bộ. Sau 6 năm đánh giặc ngay trên mảnh đất quê hương, đến năm 1954, Nguyễn Thanh Tùng hăm hở lên đường tập kết ra Bắc. Những ngày ở miền Bắc, Nguyễn Thanh Tùng được biên chế vào Trung đoàn 64 tình nguyện quân, rồi sau đó về Tiểu đoàn 5 trinh sát đặc công Quân khu Hữu Ngạn. Có lúc, ông lại được biên chế về Sư đoàn 338 (đơn vị có hầu hết con em miền Nam tập kết ra). Từ Sư đoàn 338, Nguyễn Thanh Tùng được cử đi học ở Trường sĩ quan lục quân. Sau khi hoàn thành khóa huấn luyện đặc công, ông trở về đơn vị để chuẩn bị hành quân vào Nam chiến đấu. Khi ấy, ông Chín Tùng là thiếu úy, chính trị viên phó đại đội.

Thiếu tướng - Anh hùng lực lượng vũ trang Nguyễn Thanh Tùng (áo sậm) gặp lại đồng đội năm xưa.

Sau 3 tháng vượt Trường Sơn đầy gian khổ, đơn vị của ông đã về đến chiến khu Mã Đà. Mùa khô 1962, Chính trị viên phó Đại đội 21 cơ động Nguyễn Thanh Tùng trực tiếp nhận nhiệm vụ đánh thí điểm ấp chiến lược Bàu Bàng. Trận này ta thắng lớn, phá tung ấp chiến lược, hỗ trợ cho nhân dân địa phương nổi dậy chống lại bọn tề, ngụy, ác ôn. Sau trận ấy, Đại đội 21 hành quân xuống đồng bằng và trú tại xã Long Nguyên, huyện Bến Cát (tỉnh Bình Dương) để tiếp tục củng cố, xây dựng lực lượng chuẩn bị cho cuộc chiến đấu lâu dài với bọn Mỹ - ngụy.

Trong suốt cuộc đời binh nghiệp của mình, ông Chín Tùng đã tham gia đánh hàng trăm trận lớn, nhỏ. Không ít trận, ông và các đồng đội thu về thắng lợi giòn giã và đã khắc ghi tên tuổi mình vào lịch sử quê hương. Một trong những chiến công ấy là trận đánh vô làng Dầu Tiếng 2 (tỉnh Bình Dương) vào trung tuần tháng 12-1963. Ông Năm Đàn, nguyên chính trị viên Đại đội 21, người trực tiếp lãnh đạo trận đánh ấy cho biết: "Lúc ấy, lực lượng vũ trang của ta còn khá mỏng, chủ yếu là số cán bộ từ miền Bắc trở về cùng với 2 tiểu đoàn thực binh tăng cường. Do vậy, trước đó nhiều tháng Ban chỉ huy Đại đội 21 đã tỏa về các địa phương để tuyển chọn từng người lính. Anh Nguyễn Thanh Tùng được phái về tỉnh Biên Hòa gặp ông Trần Công An (Hai Cà) nhờ giúp đỡ. Cùng lúc đó, Khu ủy miền Đông cũng đã tổ chức tiếp nhận một số con em từ các ấp chiến lược được cơ sở móc nối đưa ra căn cứ nên đã bổ sung vào biên chế cho các đơn vị vũ trang. Nhờ vậy, trận đó ta thắng lợi vang dội".

* Phá ấp chiến lược, tăng cường lối đánh đặc công

Khi có quân số đầy đủ, Đại đội 21 chuẩn bị tổ chức trận đánh. Trận này ta đánh địch phòng ngự trong công sự vững chắc. Lực lượng đặc công thuộc Đại đội 21 của ông Chín Tùng nhận nhiệm vụ luồn sâu đánh từ trong phối hợp với lực lượng của tỉnh Bình Dương đánh từ ngoài vào. Chính trị viên phó Nguyễn Thanh Tùng trực tiếp phụ trách một mũi chủ công được trang bị một khẩu đại liên 30 thu của địch đánh vào khu vực trọng yếu phòng ngự ở ấp chiến lược Dầu Tiếng. Đúng giờ G của một đêm trung tuần tháng 12-1963, trận tiến công vào ấp chiến lược Dầu Tiếng bắt đầu. Sau phát pháo hiệu tiến công lóe sáng trên bầu trời, lợi dụng lúc quân địch chưa kịp phản ứng, ông Chín Tùng dẫn đầu đoàn quân xông thẳng vào mục tiêu. Khẩu đại liên 30 trên tay ông liên tục nhả đạn đè bẹp kẻ thù, tạo điều kiện cho các mũi khác xông lên chiếm lĩnh trận địa. Trận phá ấp chiến lược Dầu Tiếng mang lại kết quả ngoài dự định trên nhiều phương diện. Đó là tiết kiệm được sinh mạng đồng đội, giành chiến thắng vẻ vang. Lối đánh đó thực sự là bài học quý giá cho các đơn vị lực lượng vũ trang giải phóng về sau.

Trước đó không lâu, ông Nguyễn Thanh Tùng cũng tỏa sáng với tài chỉ huy, cách tổ chức lối đánh địch táo bạo, dũng cảm và hiệu quả. Đó là trận chống càn với quy mô lớn đã diệt gọn Tiểu đoàn 32 "Cọp Đen" biệt động quân của ngụy vào ngày 31-3-1963 tại Đường Long, huyện Bến Cát (tỉnh Bình Dương). Trận này, ông Chín Tùng chỉ huy Đại đội 21 phối hợp với các đơn vị thuộc trung đoàn chặn đầu, khóa đuôi, bao vây, đột phá dũng mãnh băm nát đội hình địch, dứt điểm trận đánh mau lẹ, bẽ gãy trận càn lớn của quân ngụy, hạn chế được thương vong cho bộ đội ta.

Trong những năm Mỹ trực tiếp đưa quân tham chiến tại chiến trường miền Nam, cuộc chiến đấu của các đơn vị quân giải phóng nói chung và của ông Chín Tùng cùng đồng đội nói riêng càng trở nên khốc liệt, tần suất chiến đấu ngày càng cao. Đơn vị của ông phải liên tục di chuyển đánh địch trên các chiến trường Bình Châu, Xuyên Mộc, Bình Giã, Đồng Xoài... Lúc đó, ông Nguyễn Thanh Tùng đã được đề bạt giữ chức Tiểu đoàn trưởng.

Sau chiến dịch Đồng Xoài thắng lợi giòn giã, tiểu đoàn do ông chỉ huy rút về căn cứ ở suối Bà Chiêm để chuẩn bị cho những trận đánh kế tiếp. Vào những tháng cuối năm 1965, Nguyễn Thanh Tùng được chỉ định đưa một bộ phận trinh sát về Biên Hòa để điều nghiên các căn cứ quan trọng, như: Tổng kho Long Bình, sân Bay Biên Hòa, Quân đoàn 3 ngụy bằng lối đánh đặc công... nhằm phục vụ cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1968. Thời điểm đó, ông Chín Tùng còn được giao nhiệm vụ tiếp tục chỉ huy cánh quân phục vụ việc nắm tình hình địch và đưa đón các cán bộ cao cấp của Đảng, của quân đội chỉ huy chiến dịch. Tất cả những nhiệm vụ được giao, Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Thanh Tùng đều hoàn thành xuất sắc nên vào đầu năm 1969, ông được đề bạt giữ chức vụ Phó phòng đặc công Miền cùng với cấp hàm đại úy vừa được phong.

Đức Việt