Nỗi niềm công an xã

Công an cấp xã là lực lượng giữ vai trò khá quan trọng trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, việc thực hiện Nghị định 40 của Thủ tướng Chính phủ đối với công an xã vẫn còn nhiều điều trăn trở...

* Bộn bề công việc, trăn trở với nghề

Theo báo cáo của Công an Đồng Nai, hiện nay toàn tỉnh có 142 xã, thị trấn (không kể đơn vị phường) đều có tổ chức công an cấp xã với số lượng lên đến 1.012 người. Trong đó có 140 trưởng công an, 156 phó trưởng công an xã và 716 công an viên được bố trí xuống các ấp và làm nhiệm vụ nội cần tiếp dân. Bình quân mỗi xã, thị trấn có một trưởng và một phó công an xã, năm công an viên. Riêng ở những xã tình hình an ninh trật tự phức tạp thì được bố trí hai phó công an xã và ba đến bốn công an viên. Hiện nay, tình hình tội phạm diễn biến ngày càng tinh vi, phức tạp nên công việc của công an xã càng gian nan, vất vả. Theo thống kê thì bình quân mỗi tuần, tại mỗi xã xảy ra từ 7 đến 10 vụ phạm pháp hình sự, tệ nạn xã hội và các vi phạm hành chính khác mà công an xã tham gia giải quyết. Chính áp lực công việc quá lớn ấy đã làm cho anh em công an xã phải luôn đặt mình trong tư thế sẵn sàng chiến đấu.

Buổi tuần tra bảo vệ địa bàn của Công an thị trấn Định Quán.

Mang tiếng là công an, nhưng trên thực tế chỉ được nhìn nhận là lực lượng bán chuyên trách nên trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ, chiến sĩ công an xã cũng chỉ dừng lại ở mức bán chuyên nghiệp. Phần lớn cán bộ, nhân viên công an xã hiện nay (trừ số trưởng, phó công an xã chính quy được cấp trên tăng cường có đào tạo đại học công an) trình độ văn hóa chỉ ở mức THPT.

Mặc dù còn hạn chế về chuyên môn, nghiệp vụ nhưng trong nhiều năm qua, lực lượng công an xã, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã thực hiện khá tốt nhiệm vụ của mình. Thực tế có nhiều cán bộ, chiến sĩ công an xã luôn nêu cao tinh thần tận tụy với nghề, dũng cảm đương đầu với bọn tội phạm, đấu tranh, khám phá nhiều vụ phạm pháp hình sự, giúp cho lực lượng công an huyện, tỉnh điều tra làm rõ nhiều vụ trọng án, bắt giữ thủ phạm. Đi lên và trưởng thành từ phong trào, nhiều công an xã đã được tín nhiệm đề bạt giữ các chức vụ lãnh đạo chủ chốt trong cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và nhanh chóng phát huy tốt năng lực của mình. Bên cạnh đó cũng còn nhiều anh em công an xã do hiểu biết pháp luật còn hạn chế, nghiệp vụ chuyên môn còn yếu nên dẫn đến sai phạm khi xử lý công việc. Nhiều người bị buộc thôi việc hoặc bị truy tố trước pháp luật.

* Cần có thêm các chính sách động viên

Công an xã được nhìn nhận là lực lượng nòng cốt trong việc quản lý nhà nước về an ninh trật tự ở cơ sở, được trang bị con dấu, có trụ sở làm việc riêng; được tăng thêm một số quyền hạn về giải quyết, xử lý các thủ tục hành chính; được trang bị một số vũ khí, công cụ hỗ trợ. Nhiều nơi như Công an thị trấn Tân Phú, thị trấn Trảng Bom được UBND thị trấn, công an huyện cấp cho xe Jeep, xe mô tô phục vụ công tác tuần tra. Tuy nhiên, đó chỉ là con số rất nhỏ đối với số lượng lớn xã, thị trấn còn lại. Tại những nơi này, anh em đi lại, công tác đều bằng phương tiện cá nhân.

Trước tình hình tội phạm ngày càng diễn biến phức tạp, khó kiểm soát như hiện nay thì vai trò, vị trí của công an xã rất nặng nề. Để giữ vững sự bình yên trên địa bàn, cường độ làm việc của công an xã cũng rất lớn. Tiếp xúc với nhiều anh em công an xã, chúng tôi mới thấy hết được sự gian lao, vất vả và sự hy sinh thầm lặng của họ. Nhiều người cho biết, thời gian trong ngày đều dành hết cho công việc cơ quan, chăm lo việc bảo vệ an ninh trật tự. Đêm về thì trực tiếp tham gia cùng lực lượng dân phòng tuần tra canh gác, ngăn ngừa tội phạm trên địa bàn nên anh em không còn thời gian để lo cho gia đình.

Khó khăn vất vả là vậy, thế nhưng hiện nay chế độ chính sách đối với công an xã còn nhiều điều chưa hợp lý. Theo Quyết định số 6890 của UBND tỉnh Đồng Nai thì mức phụ cấp của công an xã được hưởng với hệ số 1,09 đối với công an viên và 1,58 đối với phó công an xã theo mức lương cơ bản được quy định. Điều này có nghĩa là công an viên chỉ được hưởng 588 ngàn đồng/tháng; trưởng và phó công an xã có mức lương chưa đến một triệu đồng/tháng. Ngoài ra, công an xã nói chung không được hưởng các chế độ chính sách như cán bộ, công chức. Điều này khác với lực lượng dân quân xã là được hưởng đầy đủ mọi quyền lợi nêu trên. Mặt khác, việc thực hiện chế độ chính sách đối với công an xã gây ra nhiều bức xúc hiện nay là việc cấp kinh phí mua trang phục cho công an xã còn thiếu và chậm.

Công an viên thị trấn Trảng Bom Trần Văn Phương bị bọn tội phạm đánh trọng thương khi làm nhiệm vụ.

Một thực tế nữa là hiện nay, trong quá trình tác nghiệp, công an xã phải luôn đối đầu với bao mối hiểm nguy từ nhiệm vụ đấu tranh phòng chống tội phạm. Nhiều người đã chuốc lấy thương tật khi phải đương đầu với bọn tội phạm hung hãn để bảo vệ sự bình yên cho tài sản, tính mạng của nhân dân. Chẳng hạn như trường hợp của anh Thái Xuân Thống, công an viên xã Long Đức, huyện Long Thành. Năm 2004, trong khi làm nhiệm vụ truy bắt tội phạm, anh Thống đã bị đối tượng dùng hung khí tấn công và bị thương tật 21%. Hay như trường hợp của anh Trần Văn Phương, công an viên thị trấn Trảng Bom. Vào năm 2005, Phương cùng đồng đội can thiệp một vụ gây rối trật tự công cộng đã bị đối tượng dùng hung khí tấn công làm trọng thương, nhưng cũng tự lo liệu để điều trị thương tật.

Trước cuộc sống, chiến đấu còn quá nhiều khó khăn, trong khi chế độ chính sách ưu đãi đối với công an xã có mặt chưa đầy đủ và kịp thời nên có rất nhiều công an xã đã phải bỏ... nghề để tìm kế sinh nhai. Theo thống kê, trong chín năm thực hiện Nghị định 40/NĐ-CP (từ tháng 10-1999 - 3-2008), toàn tỉnh đã có 219 công an xã chuyển công tác khác và 262 công an xã tự ý thôi việc, trong đó có 28 trưởng và 32 phó công an xã.

Đức Viết