Kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trước yêu cầu, nhiệm vụ mới

Sự nghiệp đổi mới của đất nước đến nay đạt được nhiều thành tựu hết sức to lớn và có ý nghĩa lịch sử chính nhờ chúng ta nhận thức đúng đắn bản chất khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, qua đó đã vận dụng sáng tạo trong thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH) ở Việt Nam.

TS Thân Ngọc Anh

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ngoài những ý kiến góp ý chân thành đầy tâm huyết với sự nghiệp đổi mới của dân tộc, có một số người không ngớt đưa ra những quan điểm lệch lạc, xuyên tạc các nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin.

TS THÂN NGỌC ANH, Trưởng Khoa CNXH khoa học, Học viện Chính trị khu vực II cho rằng:

- Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh không có mục tiêu nào khác ngoài mục tiêu giải phóng con người khỏi mọi hình thức nô dịch, áp bức, bóc lột, bất công. Mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân không ngừng học tập, nghiên cứu để có nhận thức đúng đắn, sâu sắc, kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình hiện nay, để đất nước ta vẫn tiếp tục vững vàng trong quá trình đổi mới, hội nhập; thực hiện được mong muốn của Bác Hồ về xây dựng mô hình CNXH ở Việt Nam: Độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc.

Dù hoàn cảnh nào cũng không lung lay, dao động

 Thưa TS Thân Ngọc Anh, vì sao chúng ta phải kiên định, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh?

- Thực tế hiện nay cho thấy, hầu hết cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân đều có niềm tin vững chắc vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.

Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Đảng nhấn mạnh đến việc lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là tư tưởng chỉ đạo quá trình phát triển của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Nếu “kiên định, phát triển” là kiên trì làm theo, đi theo để những quan điểm, tư tưởng ấy ngày càng sinh động, có thêm những nội hàm mới thì “vận dụng sáng tạo” là sự chắt lọc những quan điểm của Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho phù hợp thực tiễn Việt Nam, tránh sự máy móc, xơ cứng.

Nhờ chúng ta vận dụng một cách sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin mà từ năm 1986 đến nay, Việt Nam đã bước ra khỏi đất nước kém phát triển. Trước đây, khi họp LHQ, nghe tên Việt Nam, thế giới luôn nhìn Việt Nam là một trong những quốc gia nghèo đói và bị các cuộc chiến tranh xâm lược. Ngày nay, như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần khẳng định, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay...

Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh không có mục tiêu nào khác ngoài mục tiêu giải phóng con người. Chủ nghĩa Mác - Lênin xuất phát từ con người hiện thực, đang sống, lao động sản xuất và cũng nhằm mục đích cuối cùng là giải phóng con người khỏi mọi hình thức nô dịch, áp bức, bóc lột, bất công.

Với tư tưởng Hồ Chí Minh cũng vậy, Hồ Chí Minh không có ham muốn nào ngoài ham muốn tột bậc là “làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn được tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. Vì thế, khi đất nước còn bị chia cắt, Người nói: “Một ngày mà Tổ quốc chưa thống nhất, đồng bào còn chịu khổ, là một ngày tôi ăn không ngon, ngủ không yên”.

Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là kiên định những giá trị bền vững, những nguyên lý cơ bản và mục tiêu giải phóng con người. Còn vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nghĩa là vận dụng, phát triển sáng tạo những luận điểm cụ thể nào đó cho phù hợp với tình hình thực tiễn mới. Khi vận dụng, không phải cái gì cũng phát huy tác dụng ngay mà phải có thời gian thẩm thấu, vừa vận dụng, vừa chỉnh sửa cho phù hợp thực tiễn, nhưng dứt khoát không được lung lay, dao động, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, thế giới có thay đổi đến đâu cũng phải lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng.

 Theo ông, đâu là những giá trị cốt lõi của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh?

- Những giá trị cốt lõi của chủ nghĩa Mác - Lênin là: phép biện chứng duy vật; quan niệm duy vật về lịch sử; học thuyết giá trị thặng dư; học thuyết về CNXH và sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp vô sản.

Những giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh là: tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng, kim chỉ nam cho hành động của cách mạng Việt Nam; là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của dân tộc Việt Nam; phản ánh khát vọng thời đại; tìm ra con đường đấu tranh tự giải phóng cho các dân tộc thuộc địa; cổ vũ các dân tộc đấu tranh vì mục tiêu cao cả giải phóng con người; giúp xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc; đề cao giá trị nhân văn...

Vận dụng, phát triển sáng tạo phù hợp thực tiễn

 Đảng ta đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh như thế nào trong đổi mới?

- Trong Đại hội VII, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung, phát triển năm 2011), Hiến pháp năm 2013, Điều lệ Đảng... đều chủ trương: “Đảng lấy Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”.

Về chính trị, giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, không chấp nhận đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đảm bảo quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân.

Về kinh tế, bỏ qua xác lập quan hệ sản xuất thống trị của chủ nghĩa tư bản nhưng tiếp thu có chọn lọc những thành tựu của nhân loại. Xây dựng nền kinh tế với đa dạng sở hữu, đa dạng thành phần. Xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Về văn hóa, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Loại bỏ những yếu tố lạc hậu, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Xây dựng nền văn hóa đại chúng, hiện đại. Phải làm cho “văn hóa thực sự soi đường cho quốc dân đi”.

Về xã hội, xây dựng một xã hội an toàn, ổn định, văn minh, kỷ cương, hiện đại.

 Những yêu cầu đặt ra trong thực hiện kiên định, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong bối cảnh mới là gì, thưa ông?

- Việc vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phải trên cơ sở kiên định bản chất khoa học, cách mạng vốn có; những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và trên quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, cần tránh khuynh hướng nhân danh “kiên định” để ngại đổi mới, không dám bổ sung, vận dụng, phát triển sáng tạo, rơi vào bảo thủ, trì trệ, giáo điều, không thấy được những thay đổi của thực tiễn, sự phát triển của khoa học - công nghệ.

Chú trọng đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên, không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, đẩy mạnh học tập lý luận chính trị và cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp, khắc phục tình trạng lười học, ngại học lý luận chính trị trong cán bộ, đảng viên gắn với tăng cường các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng.

Công tác tư tưởng, lý luận phải bám sát và phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; góp phần giải quyết những khó khăn, vướng mắc, giải quyết những vấn đề bức xúc trong đời sống kinh tế - xã hội, tạo sự thống nhất trong Đảng và đồng thuận trong nhân dân. Tích cực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; phê phán, phản bác có hiệu quả các luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch, đối tượng phản động, cơ hội chính trị...

 Xin cảm ơn ông!

Phương Hằng (thực hiện)