Nạn khai thác cát lậu: Không kiểm soát nổi?

Giá bán lẻ một mét khối cát hiện nay hơn 200 ngàn đồng, chủ yếu cát xuất xứ từ các tỉnh miền Tây Nam bộ. Còn cát khai thác tại Đồng Nai thì giá cao hơn, do vậy nạn hút cát lậu vẫn đang hoành hành.

Giá bán lẻ một mét khối cát hiện nay hơn 200 ngàn đồng, chủ yếu cát xuất xứ từ các tỉnh miền Tây Nam bộ. Còn cát khai thác tại Đồng Nai thì giá cao hơn, do vậy nạn hút cát lậu vẫn đang hoành hành.

* Những "điểm nóng" hút cát lậu

Việc khai thác cát trên sông Đồng Nai đã bị cấm từ cuối năm 2004. Thế nhưng, do thu lợi khá cao từ cát nên những đối tượng trộm vẫn cố tìm mọi cách hoạt động. Họ thường dùng một ghe nhỏ gắn máy nổ với công suất lớn để bơm cát lên một ghe tải có dung tích từ 10m3 trở lên. Nếu bị lực lượng kiểm tra phát hiện thì ghe nhỏ sẽ rút ống chạy mất, còn ghe lớn ở lại chỉ là ghe tải nên lực lượng chức năng khó xử lý! Nhiều ngư dân cho biết, trên sông Đồng Nai, nếu phát hiện ghe nhỏ có gắn động cơ của xe tải thì đó là ghe hút cát lậu. Bình quân mỗi đêm một ghe hút trộm kiếm được khoảng 20m3 cát, thì có thể thu lợi trên dưới 2 triệu đồng. Có lẽ đây là món lợi hấp dẫn mà những đối tượng trộm cát khó từ bỏ.

Ghe hút cát lậu thường trang bị máy có công suất lớn.

Theo ghi nhận của Phòng Cảnh sát giao thông đường thủy (CSGTĐT) Đồng Nai, các địa bàn trọng điểm thường xảy ra nạn hút trộm cát là: TP.Biên Hòa và các huyện Vĩnh Cửu, Long Thành, Nhơn Trạch. Trong số đó, tại Biên Hòa có các "điểm nóng" như: từ bến đò Xóm Lá đến gần Trường đại học Lạc Hồng; khu vực cầu Ông Tiếp (xã Tân Hạnh); phía trước trụ sở UBND tỉnh; khu vực bãi đá (cách cầu Đồng Nai mới về hướng thượng lưu khoảng 1,7km, gần ngã ba sông Đồng Nai, giáp sông Cái, thuộc xã Hiệp Hòa). Ở huyện Long Thành có các khu vực: núi Dòng Dài (xã Phước Tân); vàm Bà Chèo (xã Tam An); sông Trong (giáp ranh giữa hai xã An Hòa và Long Hưng). Huyện Nhơn Trạch có khu vực rạch Nò, rạch Kè và rạch Tà Lọt (xã Long Tân); khu vực giáp ranh cù lao phường Long Phước (quận 9, TP.Hồ Chí Minh). Ngoài ra, trên sông Đồng Nai, đoạn đi qua địa bàn các xã Bình Hòa và Bình Lợi (huyện Vĩnh Cửu) cũng thường xảy ra nạn khai thác cát trái phép.

* Truy bắt và xử lý gặp khó khăn!

Các đối tượng hút trộm cát thường hoạt động từ khoảng 23 giờ khuya hôm trước đến khoảng 3 giờ sáng hôm sau. Trước khi hoạt động, họ cử "trinh sát" lảng vảng quanh khu vực nhà phao để ca nô của Phòng CSGTĐT để nắm tình hình. Và khi bị phát hiện thì những đối tượng hút trộm cát thường dùng sào để chống trả nhằm không cho lực lượng chức năng tiếp cận lập biên bản, xử lý theo quy định. Ngoài ra, các đối tượng này còn dùng thủ đoạn như rút lổ "lù" nhằm tự đánh chìm hoặc tự đốt cháy ghe chở cát để phi tang vật chứng. Tuy vậy, trong năm 2009, lực lượng CSGTĐT Đồng Nai và Công an huyện Vĩnh Cửu cũng đã truy bắt được 7 vụ bơm hút cát trái phép trên địa bàn các huyện: Vĩnh Cửu, Nhơn Trạch, Long Thành và kiểm tra 2 lượt bến bãi có dấu hiệu tiêu thụ cát khai thác trái phép.

Bà Nguyễn Thị Kim Huê, Chủ tịch UBND xã Hiệp Hòa (TP.Biên Hòa) cho biết, khó khăn của địa phương trong việc ngăn chặn nạn bơm hút cát lậu là không có phương tiện phù hợp để xử lý. Trong khi đó, ông N.V.N., một người dân ở xã Hiệp Hòa (gần khu vực ngã ba sông Cái) - nơi thường bị hút trộm cát thì cho biết, hiện tại các đối tượng trộm cát vẫn hoạt động ì xèo...

Thanh Toàn