Tòa án nhân dân là cơ quan phân xử pháp luật, được quyền nhân danh nhà nước. Cho nên, biểu tượng của ngành tòa án là cán cân công lý. Để cán cân ấy được giữ đúng mực thước thì thẩm phán, hội thẩm nhân dân phải là những người cầm cân nẩy mực chí công vô tư nhằm bảo vệ trật tự xã hội, bảo vệ nền pháp chế và trên tinh thần thượng tôn pháp luật.
Tòa án nhân dân là cơ quan phân xử pháp luật, được quyền nhân danh nhà nước. Cho nên, biểu tượng của ngành tòa án là cán cân công lý. Để cán cân ấy được giữ đúng mực thước thì thẩm phán, hội thẩm nhân dân phải là những người cầm cân nẩy mực chí công vô tư nhằm bảo vệ trật tự xã hội, bảo vệ nền pháp chế và trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Thế nhưng, từ một số vụ án hình sự được đưa ra xét xử trong năm 2009 của ngành tòa án ở Đồng Nai khiến nhiều người không khỏi băn khoan, lo lắng.
Ban Pháp chế HĐND tỉnh qua giám sát kết quả công tác xét xử hình sự năm 2009 đã kết luận: Trong năm qua, ngành tòa án xét xử một số loại tội cho hưởng án treo chiếm tỷ lệ khá cao. Đó là các tội: tham nhũng có 69%, cố ý gây thương tích chiếm 22%, vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ chiếm 29%, trộm cắp chiếm 23% bị cáo... được hưởng án treo. Điển hình nhất là ở Tòa án nhân dân huyện Xuân Lộc, có 43,3% bị cáo bị xét xử trong năm 2009 được hưởng án treo. Trong đó, các tội danh: đánh bạc, cố ý gây thương tích, trộm cắp, cướp giật có nhiều bị cáo được "treo" nhất.
Việc hội đồng xét xử cho bị cáo hưởng án treo hay không là tùy mức độ, tính chất, tình tiết của từng vụ việc cũng như có xem xét đến yếu tố nhân thân. Tuy nhiên, những đối tượng vi phạm pháp luật được "treo"... hơi bị nhiều như thế khiến nhiều người không khỏi lo lắng cho sự an toàn của xã hội, tính nghiêm minh của pháp luật. Theo Ban Pháp chế HĐND tỉnh, tình hình tội phạm còn diễn biến phức tạp, tính chất, mức độ phạm tội ngày càng côn đồ, hung hãn, người chưa thành niên phạm tội có xu hướng tăng. "Thế nhưng, tòa án cấp huyện xét xử các loại tội phạm cho hưởng án treo chiếm tỷ lệ khá cao là chưa đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống tội phạm, chưa đánh giá hết tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội. Một số trường hợp tòa án cấp huyện xử phạt tù "treo" chưa tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo"- kết luận giám sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã đánh giá như vậy.
Xử án là nhằm ngăn chặn tội phạm, đồng thời giáo dục, phòng ngừa chung cho xã hội. Nhưng xử kiểu "nương nhẹ" như vậy, nhất là khi tất cả các tòa án cấp huyện đều đã được tăng thẩm quyền, thì... gay go quá.
Ba Xuyên










