Thực hiện "văn hóa giao thông" tức là chấp hành pháp luật

Từ lâu, nhiều người vẫn có thói quen rất phi lý là xe cộ luôn có lỗi khi va quẹt người đi bộ; xe lớn luôn có lỗi khi va quẹt với xe nhỏ.

Từ lâu, nhiều người vẫn có thói quen rất phi lý là xe cộ luôn có lỗi khi va quẹt người đi bộ; xe lớn luôn có lỗi khi va quẹt với xe nhỏ. Và khi có va chạm giao thông, lẽ ra các bên trước hết phải xem xét có ai bị thương vong cần giúp đỡ và giữ nguyên hiện trường, thì các bên lại tranh cãi để giành phần đi đúng về mình. Ngay cả với cơ quan chức năng, việc xử lý nghiêm người đi bộ gây tai nạn giao thông cũng ít thấy. Chính những thói quen đó hàng ngày tạo cho người dân sự cẩu thả, nặng về cách ứng xử theo bản năng hơn là dùng lý trí, dẫn đến luật pháp bị coi thường, văn hóa đi đường xói mòn dần.

Giữa thực hiện nếp sống "văn hóa giao thông" với chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về trật tự an toàn giao thông không có ranh giới rõ ràng. Nhiều khi, người ta nghĩ việc luồn lách giành đường, phóng xe bạt mạng từ trong ngõ ra, ép nhau khi đi trên đường là vi phạm pháp luật giao thông chứ quên rằng đó còn là hành vi thiếu tôn trọng người khác cùng tham gia giao thông với mình. Ngược lại, người ta cũng ít khi để ý rằng thực hiện một hành vi được coi là có "văn hóa giao thông" như chạy xe đúng làn đường, nhường đường cho các xe bên tay trái đi trước khi vào vòng xuyến hay nhường đường cho người đi bộ đi trên lối dành riêng cũng chính là sự chấp hành nghiêm chỉnh Luật Giao thông.

Cũng nên hiểu rằng, "văn hóa giao thông" không chỉ là cách ứng xử giữa những người tham gia giao thông với nhau mà nhìn rộng ra, nó còn là cách xử sự của các cơ quan quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông với người đi đường. Theo thống kê của cơ quan chức năng, có trên 90% các vụ tai nạn giao thông xảy ra do lỗi chủ quan của người tham gia giao thông. Xét đơn thuần về quy tắc giao thông ta thấy là hợp lý, còn các nguyên nhân sâu xa khác, như: tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn của mặt đường, cách tổ chức giao thông, kỹ thuật an toàn phương tiện, việc đào tạo kỹ năng lái xe... nhiều khi các nhà điều tra ngại "bới" ra, miễn nắm được "ông có tóc" gây tai nạn là xếp hồ sơ. Hoặc cùng lái xe lưu thông trên đường, nhưng xe tải cứ lững thững đi trên làn đường của xe du lịch, xin đường mãi không cho vượt, thế là ô tô vượt trên làn đường bên trong, bị cảnh sát giao thông "vịn" với lỗi vượt bên phải, trong khi xe tải không nhường đường cho xe sau vượt, lại cứ ung dung xả khói tiến tới.

Việc thiếu công bằng của cơ quan quản lý giao thông còn thể hiện ở chỗ, động đến ùn tắc là vội vàng viện lý do số lượng xe và người tham gia giao thông tăng đột biến, quy chụp cho người đi đường thiếu ý thức. Nhưng các cơ quan chức năng có biết phí giao thông đã thu đầy đủ và ra ngõ là gặp trạm thu phí, tức là người dân đã hoàn thành nghĩa vụ, cớ sao các nhà quản lý không tính toán để làm đường, tổ chức giao thông cho khoa học!

Trọng Vĩnh (Văn phòng ATGT tỉnh)