Phòng chống tê nạn xã hội phải bắt đầu từ cơ sở

Trong cuộc họp mới đây của Ban chỉ đạo phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy - mại dâm (MT-MD) tỉnh, nhiều thành viên cho rằng tệ nạn xã hội (TNXH) ngày càng có chiều hướng gia tăng mà công tác phòng và chống ở nhiều địa phương còn làm theo kiểu "đầu voi, đuôi chuột".

Theo báo cáo của các ngành chức năng, nhìn chung trong những tháng đầu năm 2005, các loại TNXH đều có chiều hướng gia tăng ở địa phương trong tỉnh. Tính đến cuối tháng 5-2005, toàn tỉnh hiện có 139/171 xã, phường có đối tượng TNXH. Trong đó, riêng đối tượng nhiễm HIV là 4.018 người, đối tượng nghiện hút ma túy tăng mới 182 người. Trong những tháng đầu năm, các ngành chức năng của tỉnh và các địa phương đã tiến hành truy quét triệt phá 17 vụ mua bán dâm, bắt 92 đối tượng, trong đó có 14 chủ chứa, 10 môi giới, 24 khách mua dâm và 44 gái mại dâm. Các ngành chức năng cũng đã phát hiện và xử lý 5 vụ trồng cây cần sa ở 5 huyện: Thống Nhất, Long Thành, Trảng Bom, Tân Phú và Xuân Lộc. Trong công tác đấu tranh phòng chống TNXH, Đội kiểm tra liên ngành các cấp đã tổ chức kiểm tra hành chính 39 cơ sở có liên quan đến TNXH, phạt tiền 20 triệu đồng, giải tỏa trắng 30 cơ sở kinh doanh cà phê, giải khát, ăn uống và karaokê có biểu hiện không lành mạnh. Thượng tá Nguyễn Phi Hùng, Phó giám đốc Công an tỉnh khẳng định: "Thực tế cho thấy kiểm tra đâu là phát hiện vi phạm đó, nên trong thời gian tới buộc các ngành phải tổ chức đánh mạnh vào các tụ điểm có dấu hiệu nghi vấn".

Những nguyên nhân dẫn đến TNXH tăng là do các cấp chính quyền còn quá lơ là hoặc triển khai thực hiện chỉ đạo không kiên quyết và kiên trì trong công tác này. Do vậy, công tác xây dựng xã, phường lành mạnh, không tệ nạn MT-MD mặc dù là một chủ trương được thống nhất ở mọi cấp chính quyền, nhưng trong thực tiễn thì một số xã, phường đã làm không cương quyết, không thường xuyên và chưa lôi cuốn được sự tham gia đông đảo của người dân. Thậm chí, nhiều nơi còn làm theo kiểu "đầu voi, đuôi chuột" hay "đánh trống bỏ dùi". Nhiều địa bàn tệ nạn MT-MD xảy ra thường xuyên, nghiêm trọng nhưng không giải quyết kịp thời triệt để, gây dư luận xấu trong nhân dân. Trong những tháng qua, do công tác quản lý địa bàn không chặt, nắm đối tượng chưa chắc nên một số xã, phường đã có sự gia tăng về đối tượng TNXH như: huyện Long Thành tăng 36 đối tượng, Nhơn Trạch tăng 9, Trảng Bom tăng 11, Long Khánh tăng 44, Tân Phú tăng 9... Ông Nguyễn Như Hải, Chi cục trưởng Chi cục phòng chống TNXH bức xúc: "Phòng chống TNXH chủ yếu là ở xã phường, vậy mà xã phường không tích cực làm thì biết làm từ đâu? Có xã để tăng trên 10 đối tượng, nhưng khi chúng tôi hỏi đến thì trả lời không biết phải làm gì để ngăn chặn, vậy không biết các tổ chức tồn tại có ý nghĩa gì!?...".

Qua một năm thực hiện chương trình xây dựng xã, phường lành mạnh không có tệ nạn MT-MD, thực tế cho thấy ở một số địa phương công tác này còn thiếu sự chỉ đạo sâu sát của cấp ủy Đảng, thiếu sự triển khai đồng bộ của chính quyền cấp huyện - xã, thiếu sự phối hợp hoạt động giữa các ngành, đoàn thể. Một số xã đã không giữ được địa bàn, lại còn buông lỏng làm cho tệ nạn sử dụng chất ma túy năm sau cao hơn năm trước, như: xã Xuân Lập (TX Long Khánh), thị trấn Gia Ray (huyện Định Quán), xã Xuân Hiệp (huyện Xuân Lộc), xã Sông Thao, Bàu Hàm (huyện Trảng Bom).

Vấn đề cảm hóa người lầm lỗi vô cùng quan trọng trong công tác xây dựng xã, phường lành mạnh không có TNXH. Song, đây vẫn là vấn đề còn bị bỏ ngỏ. Nhiều địa phương chỉ quan tâm đến việc đuổi gái mại dâm ra khỏi địa bàn; đưa người nghiện ma túy vào khu điều trị, cai nghiện tập trung là coi như xong trách nhiệm. Từ đó, tuy có thành tích nhưng lại không có biện pháp giúp đỡ, hỗ trợ cho các đối tượng hoàn lương. Ông Nguyễn Như Hải, Chi cục trưởng Chi cục phòng chống TNXH tỉnh cho rằng, chính từ sự thiếu quan tâm của các cấp chính quyền, sự thờ ơ của xã hội và gia đình mà các đối tượng tái nghiện, tái phạm nhiều. Còn Thượng tá Nguyễn Phi Hùng thì hết sức băn khoăn, lo ngại trước một thực trạng tội phạm ma túy rất gần với tội phạm hình sự (vì phần lớn những vụ cướp của, giết người đều liên quan đến ma túy). Thực tế cho thấy, ở một số phường, xã trọng điểm về TNXH đang phải đối mặt với môi trường ma túy tràn lan chưa thể ngăn chặn; nạn mại dâm hoạt động tinh vi với nhiều thủ đoạn trá hình và đa dạng ở những tụ điểm kinh doanh nhạy cảm như: karaoke, quán bar, vũ trường, massage, hớt tóc thanh nữ... Trước thực trạng đáng báo động này, đồng chí Huỳnh Văn Tới, Phó chủ tịch UBND đã tỉnh yêu cầu các ngành chức năng tiếp tục mở các đợt cao điểm triệt phá các loại TNXH trên địa bàn. Trong đó tập trung đấu tranh, trấn áp mạnh mẽ các loại tội phạm về ma túy, đặc biệt chú ý vào các tuyến và các đường dây mua bán, vận chuyển chất ma túy... Tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng...

Thu Dung