Nắng nóng kéo dài nhiều ngày khiến mực nước ngầm, nước trữ tại các hồ, đập ở Đồng Nai đều cạn kiệt, gây khô hạn ở nhiều vùng. Trong khi hạn hán chưa qua thì nhiều nông dân đã xuống giống hè - thu, vì lo cuối vụ sẽ gặp lũ. Điều này làm cho tình trạng thiếu nước sản xuất càng thêm nghiêm trọng.
Nắng nóng kéo dài nhiều ngày khiến mực nước ngầm, nước trữ tại các hồ, đập ở Đồng Nai đều cạn kiệt, gây khô hạn ở nhiều vùng. Trong khi hạn hán chưa qua thì nhiều nông dân đã xuống giống hè - thu, vì lo cuối vụ sẽ gặp lũ. Điều này làm cho tình trạng thiếu nước sản xuất càng thêm nghiêm trọng.
* Hàng ngàn hécta lúa thiếu nước
Hiện nay, nhiều nông dân ở hai huyện Tân Phú và Vĩnh Cửu đã xuống giống lúa vụ hè - thu được 10-40 ngày và một số địa phương khác cũng bắt đầu xuống giống. Việc gieo trồng lúa vụ hè - thu sớm làm cho tình trạng thiếu nước tưới càng trở nên gay gắt. Vì lượng nước trữ ở nhiều hồ, đập đều đã cạn kiệt gần tới hoặc tới mực nước chết, chỉ đủ cung cấp cho số ít diện tích lúa đông-xuân muộn, nay phải gánh thêm hàng ngàn hecta lúa hè - thu, nên việc thiếu nước tưới là chuyện đương nhiên.
 |
| Hồ Suối Vọng (huyện Cẩm Mỹ) khô cạn trông chỉ còn là một vũng nước. |
Ông Đặng Văn Thắng, Trưởng phòng quản lý nước của Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Đồng Nai, cho biết: "Huyện Tân Phú hiện đã gieo trồng gần 2 ngàn hécta lúa hè - thu, tập trung ở khu vực gần hồ Đa Tôn và đập Đồng Hiệp. Đa số diện tích lúa khoảng 30 - 45 ngày, đang là thời điểm cần nước nhất. Để cứu hạn cho hơn 1.800 hécta lúa ở vùng đập Đồng Hiệp, công ty đã phải huy động về đây thêm 7 máy bơm dầu bơm tiếp nước từ tất cả các nguồn. Song, vụ này nông dân ở đây canh tác vượt quá kế hoạch hơn 200 hécta nên khô hạn càng thêm gay gắt. Nếu từ nay đến hết tháng 4, không có mưa thì nhiều diện tích lúa sẽ chết khô vì không còn nước để tưới!".
Hiện nông dân ở một số xã của hai huyện: Vĩnh Cửu và Trảng Bom đang tiếp tục gieo sạ lúa hè - thu và chỉ dựa vào nguồn nước tưới lấy từ hồ Sông Mây. Nhưng hồ Sông Mây hiện không còn khả năng tưới, do đó nông dân tiếp tục xuống giống sớm nếu không có mưa rất có thể sẽ mất trắng.
* Mùa mưa sẽ đến trễ
Theo Trung tâm khí tượng thủy văn Đồng Nai, năm nay mùa mưa sẽ đến trễ khoảng nửa tháng. Vì vậy, cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5 mới bắt đầu thời kỳ chuyển mùa và mùa mưa sẽ chính thức bắt đầu vào nửa cuối tháng 5. Trong thời gian chuyển mùa, tuy có mưa nhưng lượng mưa không đáng kể. Vì thế, nếu nông dân xuống giống hè - thu trước để đón mưa sẽ gặp khó khăn vì thiếu nước. Dự kiến, trong vụ này nông dân trong tỉnh xuống giống gần 81 ngàn hecta cây hàng năm, riêng lúa là hơn 25 ngàn hécta. Việc mùa mưa đến trễ ảnh hưởng rất lớn đến mùa vụ, vì những vùng trũng nếu đợi cuối tháng 5 có mưa nhiều mới gieo trồng thì sẽ gặp lũ vào cuối vụ. Ông Đào Văn Chúc, Trưởng phòng nông nghiệp của Sở Nông nghiệp và phát triển nông lưu ý: "Thời điểm xuống giống thích hợp nhất là từ cuối tháng 4 đến cuối tháng 5, song nông dân chỉ xuống giống khi chủ động nguồn nước tưới, tránh gieo sạ khô hoặc gieo sạ khi mùa mưa chưa chính thức bắt đầu sẽ bị mất giống khi nắng hạn".
Mùa mưa đến trễ và thời điểm ít mưa nhất trong mùa mưa lại xảy ra vào tháng 6 nên hạn vụ hè - thu khả năng rất nghiêm trọng. Do hầu hết các hồ, đập sau thời gian dài nắng nóng đều cạn kiệt, cuối tháng 5 mới vào mùa mưa, lượng nước trữ lại chưa được bao nhiêu đã gặp nắng hạn trong tháng 6. Theo một số nông dân trong tỉnh, trong vòng 10 năm lại đây, năm nay là hạn nghiêm trọng nhất.
Để giảm bớt hạn hán đầu vụ, lũ lụt cuối vụ, nông dân nên chọn các giống ngắn ngày, có khả năng thích ứng cao. Đồng thời, những nơi có thể chuyển đổi cơ cấu cây trồng thì cần chuyển đổi cho phù hợp để tăng thu nhập trên cùng diện tích và bớt lệ thuộc vào thời tiết.
Hương Giang
