Chỉ có 10 năm mà từ tay không, ngày nay Trường Hải đã là một nhà lắp ráp ô tô lớn nhất trong ngành sản xuất lắp ráp ô tô Việt Nam và liên tục mấy tháng gần đây đã giữ vững vị trí thứ 2 về sản lượng xe ô tô bán ra trên thị trường cả nước, chỉ chịu đứng sau Toyota. Nếu ai đó hỏi kỹ sư Trần Bá Dương - ông chủ của thương hiệu Công ty ôtô Trường Hải rằng, sự thành công đó có bao nhiêu phần trăm là may mắn, bao nhiêu phần trăm là do những yếu tố khác, thì người hỏi sẽ được nghe trả lời: "Trong kinh doanh, nếu chỉ có nghị lực, quyết tâm, có vốn liếng cũng chưa chắc đã đủ nếu như doanh nghiệp không biết nắm lấy cơ hội, trong đó có cả sự may mắn. Tôi rất may mắn sinh ra đúng thời...".
 |
| Ông Trần Bá Dương |
Chỉ có 10 năm mà từ tay không, ngày nay Trường Hải đã là một nhà lắp ráp ô tô lớn nhất trong ngành sản xuất lắp ráp ô tô Việt Nam và liên tục mấy tháng gần đây đã giữ vững vị trí thứ 2 về sản lượng xe ô tô bán ra trên thị trường cả nước, chỉ chịu đứng sau Toyota. Nếu ai đó hỏi kỹ sư Trần Bá Dương - ông chủ của thương hiệu Công ty ôtô Trường Hải rằng, sự thành công đó có bao nhiêu phần trăm là may mắn, bao nhiêu phần trăm là do những yếu tố khác, thì người hỏi sẽ được nghe trả lời: "Trong kinh doanh, nếu chỉ có nghị lực, quyết tâm, có vốn liếng cũng chưa chắc đã đủ nếu như doanh nghiệp không biết nắm lấy cơ hội, trong đó có cả sự may mắn. Tôi rất may mắn sinh ra đúng thời...".
* Duyên nghiệp và sự may mắn
Câu chuyện kỹ sư Trần Bá Dương tốt nghiệp Trường đại học Bách khoa ra trường cách nay gần 25 năm với công việc ban đầu ở một Xí nghiệp cơ khí giao thông Đồng Nai là "chuyên gia trét mỡ bò" đã như là duyên nghiệp. Hơn 10 năm làm việc trong cơ chế bao cấp cũng là sự tích lũy kinh nghiệm sống và khả năng thích nghi với môi trường, phương tiện làm việc mà trong đó, việc chuyển đổi thành công xe tay lái nghịch là một cái mốc trong đời kỹ sư Dương kể từ khi ra trường. Rồi cuối những năm 1980, chủ trương cho thực hiện "3 lợi ích" trong doanh nghiệp (DN) nhà nước cũng đã là cơ may cho kỹ sư Dương khi được giao nhiệm vụ làm tổ trưởng tổ sửa xe lưu động, bắt đầu tập tành chuyện quản lý, làm ăn giao dịch với khách hàng...
Trần Bá Dương nhớ lại: năm 1997, Nghị quyết 05 của Đảng khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, thế là Dương ra thành lập DN với số vốn huy động để làm ăn là 800 triệu đồng. Một căn phòng nho nhỏ trên đường 5 (TP. Biên Hòa) với vài chiếc bàn nhỏ và mấy chiếc quạt điện đã là kỷ niệm của thời khởi nghiệp của ông chủ Dương. Ông chủ Dương còn có thời ôm cả mấy bao tải tiền quăng lên xe đò rồi nằm đè lên nó mà ngủ cho đến khi xe chạy lên đến Đắc Lắc, Pleiku hay Ninh Thuận... thì xuống đi lùng xe cũ mà mua về sửa chữa bán lại. Năm 1998, Nhà nước cho nhập khẩu xe "second hand" đã là cơ hội mới mở ra cho Trần Bá Dương. Anh nhập khẩu xe tải về tân trang lại để bán với vài chục ngàn chiếc xe bán ra thị trường trong mấy năm đó đã đủ để Trần Bá Dương nhanh chóng trở thành một "ông chủ" đáng nể trong giới kinh doanh xe lúc bấy giờ. Cuộc đàm phán sang nhượng lại mặt bằng của Công ty kinh doanh ô tô An Hưng bề thế ngay mặt tiền KCN Biên Hòa II cũng đã đánh dấu một bước ngoặt cho sự tiến lên của Công ty ô tô Trường Hải. Vừa mua bán, sửa chữa tân trang và kinh doanh các loại xe tải, xe khách đã qua sử dụng; vừa làm đại lý cho các hãng Mercedes, Mitsubishi, Daihatsu, Daewoo, Trường Hải đã đáp ứng nhu cầu về xe tải, xe khách theo nhu cầu của khách hàng thời đó. Năm 1999, Trường Hải đã đặt chân ra miền Bắc với chi nhánh đầu tiên tại Hà Nội. Sự nở nồi của Trường Hải được chứng minh qua số thợ 50 người ban đầu, năm 2000 Trường Hải đã có hơn 500 công nhân với mức lương bình quân 1,6 triệu đồng/tháng.
Năm 2001, Trường Hải tiếp tục mở rộng kinh doanh bằng việc tham gia vào lĩnh vực sản xuất lắp ráp xe tải, xe bus. Công ty đã được Tập đoàn KIA Motors của Hàn Quốc chọn làm đối tác để chuyển giao công nghệ. Trường Hải bắt tay liên doanh với Tracimexco để thành lập nhà máy sản xuất lắp ráp ô tô đầu tiên của Việt
* Tầm nhìn xa cho ngành ô tô và sự cộng hưởng của xã hội
Dự đoán thị trường sẽ tăng nhanh, ngay cuối năm 2003, ông chủ Trần Bá Dương đã chọn Khu kinh tế mở Chu Lai (Quảng Nam) để liên doanh với một đơn vị xây dựng khu liên hợp sản xuất và lắp ráp ô tô với tổng vốn đầu tư là 1.800 tỷ đồng, công suất 10.000 xe/năm. Giai đoạn I đã đầu tư 600 tỷ đồng và nơi đây dòng xe tải, xe khách mang tên THACO và xe KIA đã ra đời trên dây chuyền công nghệ nhập về từ Đức, Hàn Quốc, Mỹ. Chính tại Trường Hải - Chu Lai cũng đã làm nổi đình nổi đám hồi đầu năm 2007 với 50 chiếc xe khách chất lượng cao, có giường nằm đầu tiên mà Trường Hải (THACO) sản xuất theo đơn đặt hàng của Công ty xe khách Hoàng Long ở Hải Phòng, phục vụ cho tuyến Bắc - Nam. Đây cũng là loại xe khách chất lượng cao lần đầu tiên được sản xuất từ một doanh nghiệp ô tô Việt
Nay thì đơn đặt hàng xe khách chất lượng cao đến với Trường Hải - Chu Lai khá nhiều. Nhiều hãng xe khách đường dài từ miền Trung, cao nguyên như Đà Nẵng - TP. Hồ Chí Minh, Pleiku - TP. Hồ Chí Minh, Nha Trang - TP. Hồ Chí Minh, Phú Yên - TP. Hồ Chí Minh... cũng đã đặt mua xe khách chất lượng cao từ Trường Hải. Trường Hải cũng đã có đội ngũ gần 2.000 công nhân, thu nhập bình quân khoảng 3,4 triệu đồng/người/tháng nhưng chắc chắn sẽ là chưa đủ khi sự nghiệp ô tô của Trường Hải tiếp tục phát triển.
Ông chủ Trần Bá Dương cũng đã nhìn xa hơn cho thương hiệu Trường Hải - THACO với sự cộng hưởng trong xã hội. Thế nên kế hoạch cổ phần hóa công ty đã được thực hiện với vốn điều lệ là 450 tỷ đồng. Bước đầu chỉ có cán bộ công nhân viên trong công ty được mua cổ phiếu với mệnh giá 100.000đồng/CP. Những cộng sự chí cốt với ông chủ Dương trong 10 năm qua đã được nhận chính sách ưu đãi từ công ty thông qua việc bán trả góp, bán thiếu để cổ phần được sở hữu kha khá. Với cách hành xử có trước, có sau, ông chủ Dương muốn có một đội ngũ cộng sự gắn kết để tạo nên nguồn nhân lực có chất lượng nhằm xứng tầm với quy mô ngày càng phát triển của Trường Hải. Trong tháng 7 tới này, công ty sẽ tăng vốn điều lệ lên 650 tỷ đồng và chuẩn bị cho việc niêm yết trên sàn chứng khoán vào đầu năm 2008. Người lãnh đạo ô tô Trường Hải nghĩ rằng, chỉ có đưa Trường Hải lên sàn thì mới tạo được sự cộng hưởng và chia sẻ của xã hội; tạo sự minh bạch và thanh khoản trong giao dịch cổ phiếu Trường Hải trên thị trường và ngược lại, doanh nghiệp cũng cảm thấy mình phải có trách nhiệm hơn với ngành công nghiệp ô tô còn mới mẻ của Việt Nam. Ông chủ Trường Hải cũng đã đóng góp cho công tác xã hội từ thiện 13 tỷ đồng trong 10 năm qua, như một trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng.
 |
| Xe khách chất lượng cao, có giường nằm của Trường Hải là bước đột phá của ngành sản xuất lắp ráp ôtô Việt Nam. |
Trong chiến lược phát triển, Trường Hải vẫn chú trọng vào lĩnh vực sản xuất lắp ráp ô tô các loại và mở rộng sang lĩnh vực phụ tùng. Chủ tịch Dương cho biết trong năm nay sẽ đầu tư hai dự án sản xuất lắp ráp xe du lịch và sản xuất phụ tùng xe ô tô. Những dự án sản xuất xe chuyên dùng, xe đa năng cũng đã được tính đến, công ty sẽ đẩy mạnh việc liên doanh liên kết với các đối tác chiến lược như KIA (Hàn Quốc), Foton (Trung Quốc) và tìm kiếm các đối tác mới để phát triển sản xuất phụ tùng, linh kiện xe ô tô. Với Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP ô tô Trường Hải Trần Bá Dương, những chuyến bay đi bay về giữa Việt Nam - Hàn Quốc, Việt Nam - Trung Quốc, Việt Nam và các nước ASEAN, châu Âu... trong những năm qua là những chuyến đi để mở rộng tầm nhìn, học hỏi về ngành chế tạo ô tô, công nghệ ứng dụng và cả kinh doanh xe ô tô. Với việc nhập xe cũ về tân trang, ông chủ Dương và đồng sự học được kỹ thuật; khi bắt tay làm đại lý cho các hãng ô tô lớn thì họ học được cách phân phối; còn chuyển sang lắp ráp ô tô thì học được cả kỹ thuật lẫn công nghệ.
Có người nói vui: Trường là sự dẻo dai, Hải là biển. Muốn ra biển lớn phải có sức bền. Trường Hải đã tính đến điều này ngay khi cổ phần hóa bằng một loạt các dự án bất động sản mà đất đai, địa điểm, mô hình đã được tính toán trước một bước. Không phải bỏ kinh doanh ô tô để bước qua lĩnh vực bất động sản mà chính là bước qua lĩnh vực bất động sản để phát triển ngành ô tô mà doanh nghiệp đang đeo đuổi. Vì muốn có những chuỗi showroom trưng bày, bán và bảo trì sản phẩm thì phải có vị thế. Do vậy, "chắc ăn" là doanh nghiệp kết hợp với việc đầu tư những siêu thị, chung cư cao tầng cho thuê, sử dụng mặt bằng bên dưới để làm showroom của Trường Hải. Và chủng loại xe mà Trường Hải sản xuất lắp ráp với tên THACO chắc chắn sẽ tăng gấp vài lần so với hiện nay.
Chẳng có gì có thể ngăn cản bước tiến của Trường Hải trên con đường xây dựng một thương hiệu Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất lắp ráp ô tô, dù thách thức cạnh tranh vẫn luôn ở phía trước.
Kim Loan
![[Chùm ảnh] Toàn cảnh Khu công nghiệp Biên Hòa 1 đang tháo dỡ nhà xưởng, bàn giao mặt bằng](/file/e7837c02876411cd0187645a2551379f/122025/anh_1_resized_20251230152415_20251230165401.jpg?width=500&height=-&type=resize)
