Ước mơ đổi đời cho "xóm gò thùng"

Anh Tuấn bên các sản phẩm trang trí nội thất từ tôn.

Xuất thân từ một gia đình lao động nghèo ở "xóm gò thùng" thuộc KP4, phường Hố Nai (TP. Biên Hòa) nhưng nhờ những kinh nghiệm tích cóp được từ những ngày đi làm công cho những cơ sở gò thùng trong xóm, anh Trần Viết Tuấn đã trở thành người tiên phong trong việc "đổi đời" cho xóm gò thùng bằng những sản phẩm trang trí nội thất từ tôn được thị trường trong và ngoài nước biết đến.

* Tích cóp kinh nghiệm từ những ngày làm công

Gọi là "xóm gò thùng", vì hầu hết bà con ở KP4, phường Hố Nai đều theo nghề gò thùng từ những năm 1960. Các sản phẩm của xóm gò thùng ngày ấy chỉ là những chiếc thùng tưới, máng heo... được làm từ tôn rất đơn giản phục vụ cho bà con nông dân địa phương và các tỉnh lân cận. Thời đó, hộ nào có vốn thì mở rộng sản xuất, thuê thêm nhân công; hộ nào không có vốn thì nhận hàng về gia công, xóm gò thùng lúc nào cũng nhộn nhịp. Tuy nhiên, cũng như nhiều ngành nghề sản xuất khác, nghề gò thùng ở phường Hố Nai cũng lắm lúc thăng trầm. Từ những năm 1980, khi nền nông nghiệp được cơ giới hóa, thì các sản phẩm của xóm gò thùng trên thị trường không còn tiêu thụ nhiều như trước. Số hộ dân theo nghề cũng từ đó giảm dần. Trong đó, số thì thu hẹp sản xuất, số còn lại thì bỏ nghề chuyển sang làm các dịch vụ khác, các hộ làm nghề ở xóm gò thùng còn không tới một nửa. Nay thì khác, sản phẩm của xóm gò thùng không chỉ là thùng tưới, máng cho heo ăn... mà là những sản phẩm trang trí nội thất được thị trường trong và ngoài nước biết đến.

Riêng anh Tuấn, do chỉ có 2 bàn tay trắng nên phải khởi đầu bằng việc đi làm thuê cho các cơ sở gò thùng trong xóm. Công việc của anh lúc đó là cắt tôn, chà nhám các sản phẩm thô... Ngày nào cũng vậy, từ tờ mờ sáng đã đi làm, tối mịt mới về đến nhà. Nhiều khi hàng gấp, anh phải làm đến 2-3 giờ sáng. Do siêng năng, thích học hỏi và tìm tòi cái mới nên anh luôn được chủ tín nhiệm và tạo điều kiện cho anh theo nghề. Chỉ một thời gian ngắn, từ một nhân công chuyên làm những việc lặt vặt, anh Tuấn trở thành thợ chính trong xưởng khi tuổi đời chưa đầy 30. Cuối năm 1990, anh mở xưởng làm ăn riêng. Lúc đó, do trong tay không có nhiều vốn nên thời gian đầu anh chỉ nhận hàng về làm gia công cho các cơ sở trong xóm. Tích cóp dần, anh tậu được đất và bắt đầu mở rộng sản xuất. Anh đi vận động, thuyết phục bạn bè, bà con trong xóm chưa có việc làm cùng tham gia sản xuất. Xưởng của anh lúc đầu chỉ khoảng chục người, rồi tăng lên 20 công nhân, 40 công nhân... chuyên sản xuất thùng tưới cây, máng cho heo ăn và bình đựng thức ăn cho gà như những cơ sở khác. Sau thấy thị trường gốm trang trí nội thất ăn nên làm ra, rất được thị trường ưa chuộng, nhưng có nhược điểm là rất nặng và khó vận chuyển, anh Tuấn nghĩ, tại sao mình không làm ra những sản phẩm trang trí nội thất bằng tôn cho đỡ khâu vận chuyển? Từ đó, anh bắt đầu mày mò chế tạo ra những chiếc chậu hoa, lục bình với những hoa văn giả gốm rất tinh tế. Anh tận dụng cả những mảnh tôn vụng chế tác thành những chiếc bình tưới, chậu hoa mini để trang trí những góc khuất trong nhà.

* Và ước mơ đổi đời cho xóm gò thùng

Khi đã có sản phẩm, anh bắt đầu tìm đến các cơ sở lớn ở TP. Hồ Chí Minh chào hàng. Để tạo uy tín, ban đầu anh đích thân đi giao hàng. Do làm ăn uy tín, giao hàng luôn đúng thời hạn và đảm bảo chất lượng, khách hàng tiêu thụ ngày càng tăng và có nhiều cơ sở đã ứng tiền trước cho anh để mua nguyên liệu về sản xuất. Đến cuối năm 2002, anh Tuấn chính thức thành lập doanh nghiệp tư nhân Duy Tuấn. Hiện tại, ngoài 30 hộ chuyên nhận hàng về gia công, cơ sở của anh Tuấn còn giải quyết công ăn việc làm cho hơn 100 lao động nhàn rỗi ở địa phương. Tổng doanh thu của công ty lên đến gần 10 tỷ đồng/năm.

Thấy anh Tuấn ăn nên làm ra, nhiều người dân trong xóm tìm đến học hỏi kinh nghiệm. Nghĩ tới những năm tháng cực khổ trước kia và với mong ước đổi đời cho xóm gò thùng, anh Tuấn đã không ngần ngại truyền lại bí quyết sản xuất cho bà con. Hiện tại, ngoài những hộ không có vốn phải nhận hàng về gia công, còn lại hầu như nhà nào ở xóm gò thùng cũng đều sản xuất các mặt hàng trang trí nội thất từ tôn giống như doanh nghiệp của anh Tuấn.

Không dừng lại ở đó, để tìm đầu ra cho sản phẩm của doanh nghiệp và những hộ làm nghề trong xóm, anh Tuấn đã mạnh dạn đi tìm kiếm thị trường khá nhiều nước trên thế giới, trong đó có các nước ở Trung Đông, châu Âu và Mỹ. Sau những chuyến đi tìm hiểu thị trường, anh rút ra bài học là muốn mở rộng thị trường xuất khẩu thì càng đòi hỏi sức cạnh tranh về chất lượng, mẫu mã và phải đáp ứng nhu cầu hàng hóa với số lượng lớn. Trong khi đó, xóm gò thùng của anh lại chưa đáp ứng ngay được những đòi hỏi này. Để làng nghề không bị mai một trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, anh Tuấn đã mạnh dạn đầu tư trang thiết bị nhà xưởng, nghiên cứu sáng tác mẫu mã mới, không ngừng nâng cao chất lượng và tìm kiếm các hợp đồng lớn về chia sẻ cho các cơ sở trong xóm. "Ước mơ duy nhất và cũng là mục tiêu phấn đấu trong thời gian tới của tôi là làm thế nào để khẳng định được chỗ đứng cho các sản phẩm trang trí nội thất từ tôn của xóm gò thùng. Chúng tôi phải tăng cường đầu tư công nghệ mới nhằm không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm và giúp bà con tìm kiếm các hợp đồng lớn, tránh tình trạng để thương nhân người nước ngoài móc nối với tư thương tại địa phương mua ép giá. Có như thế mới mong đổi đời cho xóm gò thùng" - anh Tuấn nói.

K.Luôn