Từ đầu năm 2023, Chính phủ đã xác định, một trong các giải pháp để thúc đẩy kinh tế của Việt Nam phục hồi sau dịch bệnh Covid-19 là giải ngân vốn đầu tư công nhanh. Vì vốn đầu tư công giải ngân nhanh đồng nghĩa với việc các dự án đầu tư công được triển khai xong trước hoặc kịp kế hoạch đề ra.
Từ đầu năm 2023, Chính phủ đã xác định, một trong các giải pháp để thúc đẩy kinh tế của Việt Nam phục hồi sau dịch bệnh Covid-19 là giải ngân vốn đầu tư công nhanh. Vì vốn đầu tư công giải ngân nhanh đồng nghĩa với việc các dự án đầu tư công được triển khai xong trước hoặc kịp kế hoạch đề ra. Các dự án đầu tư công đa số thuộc lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật. Trong đó, có nhiều dự án giao thông quan trọng như: đường cao tốc, đường vành đai, đường sắt, sân bay, cảng. Những dự án trên sớm hoàn thành, kết nối với vùng sẽ tạo ra các đột phá trong phát triển kinh tế của các địa phương, vùng kinh tế trọng điểm.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, trong 4 tháng đầu năm nay, giải ngân vốn đầu tư công của cả nước chỉ hơn 110,6 ngàn tỷ đồng, đạt gần 14,7% kế hoạch năm và thấp hơn hơn 2% so với cùng kỳ năm trước.
Tại Đồng Nai, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 4 tháng đầu năm 2023 là hơn 9% kế hoạch năm, thấp hơn so với bình quân chung của cả nước khoảng 4,5%. Nguyên nhân dẫn đến giải ngân vốn đầu tư công của Đồng Nai thấp do gặp phải một số khó khăn là công tác giải phóng mặt bằng rất chậm đã ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thực hiện các dự án. Từ đó gây trở ngại cho việc thực hiện xây dựng các công trình từ nguồn vốn đầu tư công.
Bên cạnh vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng là những hạn chế, yếu kém về năng lực của các nhà thầu thi công, các đơn vị tư vấn. Đồng thời, sự phối hợp thiếu nhịp nhàng trong công tác thẩm định hồ sơ cũng được đánh giá là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân cũng như tiến độ thực hiện dự án. Tình trạng hồ sơ dự án bị trả đi trả lại nhiều lần kéo dài thời gian thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh.
Đồng Nai đang triển khai nhiều dự án hạ tầng quan trọng như: Sân bay Long Thành, Đường cao tốc Bến Lức - Long Thành, Đường cao tốc Dầu Giây - Liên Khương, Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Đường vành đai 3, 4 - TP.HCM, đường tỉnh kết nối với sân bay… Nếu các vướng mắc trên được tháo gỡ kịp thời, tỉnh mới có thể đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công cho các công trình.
Hiện nay, khó khăn lớn nhất của tỉnh trong triển khai các dự án đầu tư công là bồi thường giải phóng mặt bằng. Bởi các dự án đa số lấy vào đất của hộ gia đình, cá nhân và trong đó có nhiều hộ bị giải tỏa trắng phải bố trí tái định cư. Do đó, tỉnh mất thời gian dài để xây dựng, bố trí tái định cư rồi mới thu hồi đất giao cho chủ đầu tư thi công dự án. Vì thế, làm trước các khu tái định cư cho các dự án đã quy hoạch cũng là giải pháp đẩy nhanh tiến độ các dự án và giải ngân vốn đầu tư công.
Khánh Minh