Vì sao có thuế đất phi nông nghiệp?

Năm 2012 là năm đầu tiên Chính phủ thu thuế đất phi nông nghiệp. Mức thuế căn cứ vào giá đất từng khu vực, gây không ít thắc mắc cho người dân. Để rõ hơn về chính sách này, phóng viên Báo Đồng Nai đã có cuộc trao đổi với Phó cục trưởng Cục Thuế Đồng Nai Nguyễn Văn Ngàn.

Những năm trước, các hộ có nhà, đất hàng năm đều phải đóng thuế nhà đất. Trải qua gần 20 năm, mức thuế này nảy sinh nhiều điểm không còn phù hợp. Cuối năm 2011, Chính phủ bãi bỏ thuế nhà đất và thay bằng Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Hiện các địa phương trong tỉnh đang tiến hành cấp tờ khai, mã số thuế cho các hộ, đơn vị có đất phi nông nghiệp (PNN) và tiến hành thu thuế.

* Thưa ông, giữa thuế đất phi nông nghiệp và thuế nhà đất trước đây có những khác biệt gì?

- Chính phủ bỏ thu thuế nhà đất, tôi thấy rất hợp lý. Vì trải qua thời gian dài, việc tính toán và thu loại thuế này không còn phù hợp với thực tế. Cụ thể, trước đây thuế nhà đất được tính bằng lúa và quy đổi ra tiền, cả khu vực thành phố người ở mặt tiền khu trung tâm, người ở trong hẻm sâu hay các xã, phường ngoại ô cũng tính theo cùng một mức thuế, như thế sẽ không thỏa đáng. Thuế đất PNN lần này dựa vào giá đất do UBND tỉnh ban hành hàng năm để tính. Như vậy, khác biệt là những hộ, cơ sở ở mặt tiền, những khu trung tâm đô thị giá đất cao thì mức thuế sẽ tăng hơn trước đây từ 10-60%. Tuy nhiên, những cơ sở, hộ sống ở nông thôn thuộc vùng sâu, vùng xa, thuế đất PNN sẽ giảm hơn so với thuế nhà đất trước đây đến 50%.

* Tính thuế đất PNN dựa vào giá đất nhưng ổn định trong 5 năm. Vậy các trường hợp chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất trong giai đoạn này sẽ tính thuế như thế nào?

Thuế đất phi nông nghiệp của các hộ dân trên đường Cách mạng Tháng Tám (TP. Biên Hòa) tăng so với trước. Ảnh: H. GIANG

- Tôi xin nhấn mạnh là thuế đất PNN sẽ được tính ổn định trong 5 năm. Nghĩa là năm 2012 bắt đầu thu thuế đất PNN, các Chi cục thuế sẽ dựa vào bảng giá đất UBND tỉnh ban hành trong năm 2012 để tính thuế cho đến năm 2017. Theo đó, dù giá đất từ năm 2013-2017 tỉnh có điều chỉnh tăng cũng không ảnh hưởng gì đến thuế đất PNN của những hộ, cơ sở sử dụng đất ổn định. Còn những trường hợp chuyển nhượng trong giai đoạn 2012-2017, thuế đất cũng vẫn giữ nguyên. Chỉ riêng những cá nhân, tập thể chuyển mục đích sử dụng đất sẽ tính thuế theo giá đất thời điểm hiện tại. Ví như, ông A có mảnh đất ở phường Bửu Long

Theo Sở Tài nguyên - môi trường, Đồng Nai có khoảng 890 ngàn thửa đất PNN phải chịu thuế. Hiện các cơ quan thuế trong tỉnh đã phát ra gần 600 ngàn tờ khai cho các chủ thửa đất và thu về được gần 450 ngàn tờ khai. Sau khi thu tờ khai về, ngành thuế tính toán mức thuế và cấp cho mỗi cá nhân, cơ sở một mã số thuế và gửi giấy báo thuế về. Người dân có thể đóng thuế ngay tại khu phố, ấp, xã, phường hoặc kho bạc nơi gần nhất.

(TP. Biên Hòa) sang năm 2013 chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất PNN thì mức thuế sẽ áp theo giá đất của năm 2013.

* Đến 31-12-2012 là thời hạn cuối cùng để nộp thuế đất PNN, vậy những trường hợp chậm nộp thuế sẽ xử lý ra sao?

- Theo quy định của Nhà nước, các trường hợp chậm nộp thuế đất PNN trong vòng 90 ngày khi nộp thuế sẽ cộng thêm lãi suất 0,05%/ngày. Riêng các doanh nghiệp phải nộp thuế đất PNN, nếu quá 90 ngày chưa nộp sẽ bị cưỡng chế bằng cách kê biên tài sản.

* Thuế đất PNN lần này bổ sung thêm đối tượng thu thuế là các doanh nghiệp thuê đất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Trong điều kiện khó khăn như hiện nay, thêm một loại thuế liệu có phù hợp?

Đối tượng phải chịu thuế đất phi nông nghiệp là đất ở vùng nông thôn, thành thị và đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp. Đối tượng không phải chịu thuế là đất PNN là đất dùng vào mục đích công cộng, đất an ninh quốc phòng, đất do cơ sở tôn giáo sử dụng, đất xây dựng các công trình của hợp tác xã phục vụ trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối… Thuế đất PNN được tính theo cách, trong hạn mức là 0,03% giá trị m2 đất, vượt hạn mức không quá ba lần tính 0,07% và vượt trên ba lần sẽ tính 0,15%.

- Theo tôi, thuế đất PNN các doanh nghiệp thuê đất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp phải đóng không lớn so với các loại thuế khác. Vì vậy, việc phải đóng thêm thuế đất PNN, tôi nghĩ sẽ không ảnh hưởng gì nhiều đến các doanh nghiệp. Thực tế thời gian qua, khi triển khai nội dung đóng thuế đất PNN cho các doanh nghiệp, ngành thuế chưa nhận được phản ánh gì.

* Xin cảm ơn ông!

Hương Giang (thực hiện)