Thu ngân sách: Gánh nặng dồn vào cuối năm

Sản xuất khó khăn, doanh nghiệp (DN) phá sản, sức mua suy giảm và hàng loạt chính sách giãn, giảm, miễn thuế cho DN của Chính phủ đã ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn thu ngân sách. Tình trạng nợ đọng thuế, chây ì nộp thuế để chiếm dụng tiền thuế làm vốn kinh doanh của DN cũng gia tăng.

Năm nay được xem là khá khó khăn cho công tác thu ngân sách của cả nước. Bộ Tài chính cho biết, 6 tháng đầu năm 2012, tình hình thu ngân sách bị sụt giảm mạnh, tổng thu chỉ đạt 46,7% so với dự toán, giảm 1,7% so với cùng kỳ năm 2011.

* Tỷ lệ thu sụt giảm

Tại Đồng Nai, thu ngân sách so với cùng kỳ năm 2011 vẫn tăng nhưng so với dự toán thì ở mức thấp, chỉ đạt 45%. Nửa đầu năm nay, ngành thuế của tỉnh mới thu được 7.100 tỷ đồng. Trong khi đó, dự toán pháp lệnh được giao cho ngành này trong năm 2012 là 15.900 tỷ đồng và chỉ tiêu phấn đấu đặt ra của ngành thuế từ đầu năm là 16.800 tỷ đồng. Như vậy, còn trên 50% tiền thu ngân sách so với dự toán dồn vào 6 tháng cuối năm mà ngành thuế phải thực hiện thu trong bối cảnh kinh tế hết sức khó khăn như hiện nay, là việc không mấy đơn giản.

Sản xuất cơ khí ở Hợp tác xã Hoàng Tuyến. (Ảnh mang tính minh họa)

Theo phân tích của Cục Thuế Đồng Nai, tình hình nợ thuế phát sinh trong 6 tháng đầu năm nay tăng cao ngoài nguyên nhân tài chính của DN gặp khó khăn thì có không ít DN chiếm dụng tiền thuế để làm vốn kinh doanh. Theo tính toán của các chủ DN này, tiền đóng phạt do chậm nộp thuế vẫn thấp hơn so với lãi suất đi vay ngân hàng. Ngoài ra, công tác quản lý thuế đối với hộ kê khai, hộ kinh doanh có khoảng 4.100 hộ chưa sát với thực tế, dẫn đến số thuế phát sinh chưa được thu kịp thời.

* Áp dụng “biện pháp mạnh”

Theo nhận định của lãnh đạo Cục Thuế Đồng Nai, 6 tháng đầu năm, kết quả thu thuế đạt thấp so với dự toán được giao và tăng trưởng thấp so với cùng kỳ, do đó, nửa năm còn lại, ngành thuế xác định phải nỗ lực hết mình để hoàn thành dự toán bởi còn đến 8.800 tỷ đồng phải thu trong 6 tháng. Ngành thuế đã đưa ra những giải pháp khá mạnh, như: đôn đốc nộp thuế đối với các khoản thu liên quan đến đất là thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; tiền sử dụng đất của các dự án trên địa bàn tỉnh đang chậm triển khai; xác định nghĩa vụ thuế đối với các DN có tăng vốn, chuyển nhượng vốn từ năm 2007 đến nay. Bên cạnh đó, phân tích kỹ hồ sơ khai thuế, báo cáo tài chính, báo cáo thuế năm 2011 cũng như các năm trước chưa kiểm tra nhằm để xác định các khoản chi phí thu nhập mà DN khai sai, khai thiếu. Kiểm tra các hoạt động chuyển giá đối với tất cả các DN có dấu hiệu chuyển giá trong hồ sơ khai thuế.

Ngoài ra, trong bối cảnh hiện nay, sẽ đặc biệt chú trọng đến các DN, như: Một cá nhân thành lập nhiều công ty hoặc người có góp vốn nhiều công ty; các DN có hoạt động gia công cho nước ngoài và giá gia công thấp hơn hoặc bằng với chi phí đầu vào dẫn đến thường xuyên lỗ ở các khoản chi phí quản lý. Những đối tượng DN được chú ý là kinh doanh da giày, may mặc kê khai lỗ nhiều năm hoặc lỗ hết vốn chủ sở hữu; DN có lợi nhuận thấp nhưng doanh thu liên tục tăng nhiều năm; DN có cùng một người bán và một người mua; DN có chi phí tài chính cao do trả lãi vay cho công ty mẹ. Đặc biệt, những DN có khoản chi phí còn treo lại trong những năm đang được hưởng ưu đãi thuế...

Bên cạnh đó, kiểm tra chặt chẽ các khoản thuế giá trị gia tăng (GTGT) hàng nhập khẩu để phát hiện những khoản thuế GTGT đầu vào và những chi phí nguyên vật liệu bị hải quan ấn định nhưng vẫn đưa vào khấu trừ và tính chi phí. Các DN liên tục bị âm thuế GTGT cũng sẽ được quan tâm nhiều hơn ở thời gian tới. Công tác thanh tra, kiểm tra và truy thu thuế được tăng cường, cụ thể là truy thu thuế nhà thầu đối với hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ, DN đã hết thời hạn giãn miễn thuế, DN chuyển nhượng vốn, DN kinh doanh vàng...

Với những biện pháp đưa ra khá quyết liệt ở những tháng cuối năm, cộng với nhiều biện pháp hỗ trợ DN, thu ngân sách năm 2012 hy vọng sẽ đạt chỉ tiêu.

Quốc Khánh