Năm nay, chi phí đầu vào cho các vườn cây ăn trái tăng từ 20-40% so với năm 2010. Thế nhưng vào vụ thu hoạch rộ, giá chôm chôm, sầu riêng, măng cụt, dâu lại xuống thấp và đầu ra khó khăn khiến nhiều nhà vườn kém vui.
Năm nay, chi phí đầu vào cho các vườn cây ăn trái tăng từ 20-40% so với năm 2010. Thế nhưng vào vụ thu hoạch rộ, giá chôm chôm, sầu riêng, măng cụt, dâu lại xuống thấp và đầu ra khó khăn khiến nhiều nhà vườn kém vui.
Một đại lý mua chôm chôm ở gần ngã ba Dầu Giây (huyện Thống Nhất). Ảnh: H.GIANG
Với gần 11.500 hécta chôm chôm, hàng năm Đồng Nai cung cấp cho thị trường trên 142 ngàn tấn trái. Do đó, chỉ cần giá trái cây tăng, giảm vài trăm đồng/kg cũng ảnh hưởng rất lớn đến các nhà vườn. Năm nay, đầu tư cho cây chôm chôm khoảng 30-35 triệu đồng/hécta. Vì vậy, vào vụ thu hoạch nông dân đều trông chờ giá bán sẽ tăng tương xứng với vật tư đầu vào để bù lại. Đầu vụ thương lái vào vườn mua trái cây với giá khá cao, nông dân khấp khởi mừng thầm. Song, đến thời điểm thu hoạch rộ giá liên tiếp giảm, chỉ bằng 1/3-1/4 đầu vụ, làm giảm lợi nhuận của nông dân.
* Mừng hụt!
Đầu vụ giá chôm chôm thường bán tại vườn từ 8-10 ngàn đồng/kg; chôm chôm Thái, nhãn 18-22 ngàn đồng/kg, những hộ có trái chín sớm vui như được… vàng. Nhưng chỉ gần hai tuần sau khi các vườn chôm chôm bắt đầu vào vụ thu hoạch đồng loạt thì giá giảm theo từng ngày. Những vùng có diện tích chôm chôm lớn chín đồng loạt, như: xã Hưng Lộc, Xuân Thạnh, Quang Trung (huyện Thống Nhất); xã Bình Lộc, Xuân Tân (TX. Long Khánh); Bảo Hòa, Xuân Định (huyện Xuân Lộc)… vào vụ thu hoạch rộ giá bán tại vườn chỉ còn 1.500 - 1.800 đồng/kg chôm chôm thường, 3-4 ngàn đồng/kg với chôm nhãn và 5 ngàn đồng/kg chôm chôm Thái. Giá chôm chôm đã thấp hơn năm 2010 từ 500 - 3.000 đồng/kg và đầu ra khó khăn.
Ông Nguyễn Văn Hằng ở ấp Hưng Nhơn, xã Hưng Lộc (huyện Thống Nhất) nói: “Tôi có 2 hécta chôm chôm thường, đầu vụ thương lái vào vườn mua giá 8 ngàn đồng/kg, tưởng năm nay chôm chôm muộn giá cao rất mừng. Không ngờ 10 ngày sau, vào chính vụ giá chỉ còn 1.500-1.700 đồng/kg. Tính ra, sau khi trừ chi phí tôi chỉ lời được 20 triệu đồng/hécta, thấp hơn 6 triệu đồng/ hécta so với năm 2010”. Ông Lê Văn Ơi, Chủ nhiệm Tổ hợp tác cây ăn trái Bưng Đa Kiết, xã Bình Lộc (TX.Long Khánh) kể: “Năm nay, đa số chôm chôm chín muộn hơn mọi năm khoảng một tháng và chín đồng loạt nên hàng bị dội chợ, giá thấp hơn năm trước khoảng 500 - 1.000 đồng/kg với chôm thường và 2-3 ngàn đồng/kg chôm nhãn, Thái. Giá bán thấp, chi phí đầu vào như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, công chăm sóc tăng cao nên vườn nào năng suất cao cũng chỉ lời được 25 triệu đồng/ hécta”.
* Điệp khúc buồn
Nguyên nhân khiến giá chôm chôm năm 2011 giảm mạnh, khó bán là vì ảnh hưởng của thời tiết trái ra muộn, chín trễ. Mặt khác, khi Đồng Nai vào vụ thu hoạch thì lại trùng với chôm chôm ở miền Tây và trái vải phía Bắc. Nguồn cung lớn hơn cầu, trong khi thị trường xuất khẩu hạn chế, khiến giá giảm sâu. Bà Nguyễn Thị Kim Thanh ở ấp Trần Cao Vân, xã Bàu Hàm 2 (huyện Thống Nhất) cho hay: “Gia đình tôi vừa trồng chôm chôm vừa có đại lý mua chôm chôm để cung cấp cho các mối lớn ở TP. Hồ Chí Minh và ngoài Bắc. Năm trước mỗi ngày các mối đặt hàng từ 50-60 tấn, song năm nay nhu cầu giảm một nửa mặc dù giá bán rẻ hơn. Theo các mối mua hàng, năm trước chôm chôm xuất khẩu sang Trung Quốc được nhiều còn năm nay xuất rất ít, chủ yếu tiêu thụ thị trường trong nước”.
Không chỉ trái chôm chôm rơi vào cảnh được mùa, hàng dội chợ, rớt giá mà ngay các loại trái cây khác (như: sầu riêng, dâu, mít) cũng luôn rơi vào điệp khúc tương tự. Với giá cả bấp bênh, người chịu thiệt nhiều nhất vẫn là nông dân. Thực tế, để có đầu ra ổn định và sản xuất có lời, chỉ nông dân cố gắng thôi thì không thể làm được, mà đòi hỏi phải có sự liên kết giữa 4 nhà (nhà nước, nhà khoa học, nhà nông và doanh nghiệp). Song, mối liên kết này hiện nay còn rất lỏng lẻo, đa số nông dân phải “tự bơi” và họ luôn gánh chịu các rủi ro.
Hương Giang
