Xuất khẩu vào EU lo rào cản EUDR

Từ ngày 30-12-2024, có 7 mặt hàng xuất khẩu vào Liên minh châu Âu (EU) sẽ áp dụng Quy định quản lý nhập khẩu, xuất khẩu các sản phẩm không gây phá rừng, suy thoái rừng của châu Âu (EUDR). Các mặt hàng đó bao gồm: cao su, cà phê, gỗ, dầu cọ, thịt bò, ca cao, đậu. Trong đó có 4 mặt hàng Việt Nam đang xuất khẩu nhiều vào EU là: cà phê, cao su, gỗ và ca cao với kim ngạch khoảng 2,5 tỷ USD/năm.

Theo quy định, từ đầu tháng 1-2025, các doanh nghiệp xuất khẩu những sản phẩm trên vào EU sẽ truy xuất nguồn gốc đến tận vườn và phải chứng minh được là không gây suy thoái, phá rừng. Việc truy xuất nguồn gốc đến từng vườn là điều rất khó khăn cho các ngành cà phê, cao su, gỗ, ca cao của Việt Nam. Bởi lâu nay, những sản phẩm này đa số được các doanh nghiệp mua gom từ nông dân, đại lý. Bên cạnh đó, nhiều thửa đất hiện vẫn chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, mã số vườn trồng… nên rất khó để truy xuất nguồn gốc.

Đồng Nai có diện tích cà phê, cao su, gỗ khá lớn nên sẽ chịu tác động không nhỏ từ EUDR. Hiện thời gian chỉ còn hơn 5 tháng để chuẩn bị, doanh nghiệp rất khó có thể đáp ứng được. Hiện nay, ngoài nỗ lực đáp ứng được yêu cầu EUDR để đưa hàng vào EU, doanh nghiệp buộc phải tìm thêm thị trường mới để không bị “ách tắc” đầu ra cho sản phẩm. Tuy nhiên, về lâu dài, các doanh nghiệp phải liên kết với nông dân trồng cà phê, cao su, gỗ, ca cao để hình thành các vùng nguyên liệu đáp ứng các tiêu chuẩn về EUDR. Bởi đây là mục tiêu nhằm bảo vệ rừng, giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến sản xuất xanh, phát triển bền vững để ứng phó với biến đổi khí hậu.

Trong tương lai, không chỉ EU mà các nước khác cũng sẽ từng bước đưa ra hàng rào kỹ thuật tương tự cho hàng hóa nhập khẩu. Vì vậy, doanh nghiệp, nông dân liên kết đi trước trong thực hiện truy xuất nguồn gốc, sản xuất xanh, tuần hoàn sẽ giữ và mở rộng được thị trường xuất khẩu sang nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ. Đồng thời, cũng dần đảm bảo cam kết của Chính phủ giảm dần phát thải và đến năm 2050 đạt net zero.

Đồng Nai hiện có cả chục loại cây trồng với diện tích, sản lượng lớn và hàng chục ngàn hécta rừng trồng nên muốn sản xuất và xuất khẩu tốt cần có đầy đủ quyền sử dụng đất. Trong đó, đất phải được quy hoạch, sử dụng đúng mục đích, sản xuất theo quy trình xanh, bền vững để không bị động khi xuất khẩu sang những nước có hàng rào kỹ thuật cao.

Khánh Minh