Phim "nóng", nhạc "tục" và những nẻo đường ngầm

Những con đường ngầm từ thu âm, sản xuất cho đến phát hành và thu lợi nhuận, khiến rất khó để ngăn chặn sự lan tỏa của những bộ phim "nóng" và những bản nhạc tục tĩu.

Những con đường ngầm từ thu âm, sản xuất cho đến phát hành và thu lợi nhuận, khiến rất khó để ngăn chặn sự lan tỏa của những bộ phim “nóng” và những bản nhạc tục tĩu.

Một cảnh nóng trong phim Căn hộ...

Trong một phản ứng rất nhanh sau khi báo chí phản ánh, trong tuần qua, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch có ngay quyết định xử phạt hành chính Công ty Bạch Minh và Công ty 24h, vốn là chủ sở hữu của 2 trang mạng chia sẻ âm nhạc Chacha và Nhạc Vui.

* Chặt ngọn có ngăn được gốc?

Lý do, các đơn vị này đã phổ biến bản ghi âm các bài hát có nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa Việt Nam tại nơi công cộng. Cụ thể là 2 ca khúc Phiếu… và Tan… do một số bạn trẻ thuộc dòng underground (khái niệm dùng để chỉ dòng nhạc chảy thành mạch ngầm, phi chính thống) cùng hợp tác ghi âm. Không khó để thấy 2 bài hát này là sự ăn theo thể loại rap gang (rap băng đảng) - một nhánh được xem là “bẩn” nhất trong dòng nhạc rap phổ biến trên đường phố Mỹ. Cả 2 ngập ngụa trong những ca từ cợt nhả thô thiển về tình dục.

Thanh tra Bộ đang tiếp tục rà soát và hứa có biện pháp với những trang mạng khác có hành vi tương tự, như: Chacha và Nhạc Vui… ngay cả khi các trang này hiện đã gỡ các bản ghi âm nói trên xuống. Dù nhiều ý kiến cho rằng, mức phạt 8 triệu đồng chưa đủ sức răn đe đối với 2 công ty có doanh thu hàng tỷ đồng từ dịch vụ cho phép người xem chia sẻ các bản ghi âm trên trang mạng của họ. Nhưng có thể hiểu, cơ quan chức năng đã làm hết khả năng của mình để xử lý vụ việc trong khung hình phạt mà luật pháp hiện cho phép.

Tuy nhiên, điểm đáng lưu ý là quyết định xử phạt chỉ đến sau khi nhiều báo đồng loạt lên tiếng. Còn báo chí lại tá hỏa phát hiện ra sự tồn tại của những bài nhạc tục này sau khi chúng đã nhận được hàng trăm ngàn lượt xem, cùng hàng ngàn lượt chia sẻ trên các mạng xã hội. Câu chuyện diễn ra tương tự với trường hợp loạt phim truyền hình mà nhà sản xuất tự dán nhãn 18+ (dành cho người trên 18 tuổi) mang tên Căn hộ… Tập đầu của loạt phim có nhiều cảnh làm đỏ mặt người xem, vừa tung ra vài ngày đã đạt tới con số hơn 1,5 triệu lướt xem trên một trang chia sẻ video trực tuyến. Báo chí cảnh báo về nó trong sự bối rối về khả năng gây hiệu ứng ngược, khi càng lên tiếng lại càng gây tò mò cho người chưa biết. Giống như 2 bài nhạc tục, bất cứ một biện pháp nào sắp tới đối với bộ phim này cũng sẽ gây ấn tượng rằng cơ quan chức năng đang chạy theo xử lý các hậu quả đã rồi. Nhưng ngay cả khi ra sức vươn tay chặn hết những nẻo ra của “rác” văn hóa, vẫn có những lối khiến cơ quan quản lý văn hóa “bó tay” trong xử lý.

* Mạch ngầm thành sóng nổi

Không may là sức phổ biến của những sản phẩm trên nay đã có thể tiếp nối bằng những kênh truyền thông mạng khác nằm ngoài sự quản lý của cơ quan chức năng. Các bản nhạc tục, như: Phiếu…, Tan…, Áo… vẫn đang trôi nổi trên các mạng xã hội và kênh chia sẻ video YouTube của quốc tế. Trước đây, chúng vốn được xếp trong phạm vi riêng tư của những mạch ngầm, chọn lọc và giới hạn lượng người xem. Nhưng nay đã có thể lan tỏa thành những cơn sóng nổi đầy nguy hiểm bởi bất cứ ai cũng có thể tiếp cận được chúng. Tình thế đẩy phụ huynh đến đòi hỏi phải ý thức mạnh hơn nữa trong việc kiểm soát chặt chẽ những gì con em mình giải trí trên mạng.

Những người làm loạt phim truyền hình Căn hộ hẳn đã nhận thức được khả năng “tạo sóng” nhờ YouTube khi tự thiết kế sản phẩm của mình nằm ngoài những chuẩn mực văn hóa, đạo đức của các bộ phim thông thường, được nhà đài hay nhà phát hành kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đưa lên sóng hoặc ra rạp. Chỉ trong tập đầu, phim không ngần ngại tung hết trò câu khách bằng những cảnh nóng bỏng, từ màn trực quan “tự sướng”, khoe ngực cho đến những ám chỉ. Ít ai hiểu vì sao họ có thể tự tin đầu tư tới 100 triệu đồng cho mỗi tập phim, dự định làm 25 tập, mỗi tháng tung ra một tập cho khán giả xem miễn phí trên mạng YouTube. Kỳ thực, với một bản thỏa thuận làm cộng tác nội dung cho trang mạng này, những người làm phim Căn hộ… sẽ được chia lại một phần doanh thu quảng cáo được nhúng vào bên dưới, với điều kiện mỗi tập phim có từ một triệu lượt xem trở lên. Chưa kể, trong phim còn có nhiều quảng cáo được cài vào trong nội dung. Với cách kiếm tiền như vậy, việc thiết kế nội dung bằng đủ trò hài hước, sexy để câu khách bất chấp là khó tránh khỏi. Và thành công của Căn hộ… rất có thể tạo ra một tiền lệ làm phim và phát hành vượt ngoài vòng kiểm soát và đặt ra nhiều thách thức đối với cơ quan quản lý văn hóa.

Nam Vũ