Từ đầu năm đến nay, tại một số cảng cá ở Bà Rịa - Vũng Tàu (BRVT) xuất hiện tình trạng thương lái Trung Quốc thu gom hàng thủy sản dưới mọi hình thức. Để có thể gom được hàng với số lượng lớn, các thương lái Trung Quốc thường thu mua hàng cao hơn giá thị trường.
Từ đầu năm đến nay, tại một số cảng cá ở Bà Rịa - Vũng Tàu (BRVT) xuất hiện tình trạng thương lái Trung Quốc thu gom hàng thủy sản dưới mọi hình thức. Để có thể gom được hàng với số lượng lớn, các thương lái Trung Quốc thường thu mua hàng cao hơn giá thị trường.
Hiện tại trên địa bàn tỉnh BRVT có 164 cơ sở lớn nhỏ thu mua hải sản ở các cảng cá. Trong số này có 4 cơ sở nằm tại các cảng cá Cát Lở, cảng phường 11 (TP. Vũng Tàu), cảng cá Phước Tỉnh (huyện Long Điền) và cảng cá Lộc An (huyện Đất Đỏ) chuyên thu mua và bán lại cho thương lái Trung Quốc.
* Cạnh tranh không lành mạnh
Từ năm 2011 và những tháng đầu năm nay, hoạt động mua bán tại một số cảng cá trên địa bàn tỉnh BRVT bỗng nhiên sôi động hơn khi xuất hiện tình trạng các chủ vựa và các đầu nậu người Việt Nam ồ ạt thu mua nguyên liệu hàng hải sản để bán cho các thương lái Trung Quốc. Đa phần thương lái Trung Quốc sang Việt Nam bằng hộ chiếu du lịch, sau đó liên kết các công ty, các chủ đầu nậu người Việt Nam.
 |
| Chợ cá Long Hải cũng là điểm thu mua nguyên liệu cho các thương lái Trung Quốc. Ảnh: X.Thủy |
Các mặt hàng được thương lái Trung Quốc tìm mua là cá mắt kiếng, cá hố, cá bò, bạch tuộc hai da, cá thu khô, cá chỉ vàng khô, mực nang khô... với mức giá cao hơn trong nước từ 5 -10 ngàn đồng/kg. Thường họ mua trong thời gian ngắn với giá tăng vọt, rồi sau đó đột ngột ngưng mua để ép giá.
Việc thương lái Trung Quốc thu mua nguyên liệu hải sản trong bối cảnh lãi suất tăng cao và nguồn hàng khan hiếm như hiện nay đang là một sức ép lớn, gây xáo trộn thị trường trong tỉnh. Nhiều doanh nghiệp chế biến hải sản tại BRVT như đang “ngồi trên lửa” vì không cạnh tranh nổi với thương lái Trung Quốc dẫn đến tình trạng thiếu nguyên liệu trầm trọng, sản xuất đình đốn…
Ông Huỳnh Minh Tường, Phó giám đốc Công ty cổ phần chế biến và xuất nhập khẩu thủy sản BRVT (Baseafood) bức xúc: “Chúng tôi không phân biệt đối xử khi khách mua hàng là ai, nhưng có điều người ta mua hàng mà không tuân thủ đúng các quy định của pháp luật như vấn đề thuế, cạnh tranh. Những thương lái này chẳng cần quan tâm đến các chính sách, chế độ cho người lao động. Người ta cố tình đẩy giá lên cao và tạo ra sự hút hàng giả, sự biến động ảo. Có những lúc giá nguyên liệu hải sản tăng rất cao làm cho nhiều doanh nghiệp trong tỉnh hết sức khó khăn trong điều phối, chủ động trong việc điều tiết nguyên liệu thị trường”.
* Và lừa đảo
Thế nhưng, vấn đề không chỉ dừng lại ở việc gây rối loạn thị trường. Ghi nhận từ các cơ sở mua bán và chế biến hải sản trên địa bàn huyện Long Điền cho thấy: thương lái Trung Quốc áp dụng hình thức “mua đứt bán đoạn”. Khi việc mua bán diễn ra suôn sẻ trong vài lần và tạo được uy tín, thì họ bắt đầu giở chiêu: mua hàng theo kiểu gối đầu và chờ đến thời điểm thuận lợi nhất, thường là vào lúc cận tết mới gom hàng rồi bỏ trốn. Hệ quả là người dân và các cơ sở thu gom hàng tại BRVT bị giật nợ lên tới hàng tỷ đồng. Cụ thể như trường hợp của Doanh nghiệp tư nhân Hòa Thắng Lợi ở huyện Long Điền, sau hơn 3 năm làm ăn với thương lái Trung Quốc, đã bị lừa với số tiền trên 1 tỷ đồng.
 |
| Ở cảng cá Phước Tỉnh, người dân chỉ biết bán nguyên liệu cho ai mua cao giá. Ảnh: X.Thủy |
Hiện nhiều doanh nghiệp chế biến hải sản tại BRVT đang hết sức bức xúc trước tình trạng cạnh tranh không lành mạnh của thương lái Trung Quốc dẫn đến việc thiếu nguyên liệu. Tại cuộc họp sáng 31-5 với các doanh nghiệp chế biến hải sản, ông Hồ Văn Niên, Phó chủ tịch UBND tỉnh BRVT đã yêu cầu các ngành chức năng đặc biệt lưu ý đến vấn đề này. Ông Niên yêu cầu các cơ quan chức năng cần phải tìm hiểu và ngăn chặn tình trạng trên, nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu cung cấp cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Chi cục Quản lý thị trường tỉnh BRVT cũng đã đề nghị Ban quản lý các cảng cá phối hợp với chính quyền và công an địa phương quản lý chặt chẽ hơn tình hình thu mua thủy hải sản gom hàng bán lại cho thương lái Trung Quốc của các nậu vựa. Trên cơ sở này, ngành chức năng sẽ tiến hành kiểm tra và kịp thời xử lý khi có dấu hiệu lừa đảo.
Xuân Thủy
