Xây dựng vùng nông thôn đáng sống

Là huyện thuần nông, với xuất phát điểm thấp nhưng Cẩm Mỹ đã đạt được nhiều thành quả ấn tượng trong xây dựng nông thôn mới (NTM).

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh (bìa trái) và Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi (bìa phải) tham quan một vườn tiêu ở xã Lâm San, huyện Cẩm Mỹ. Ảnh: B.Nguyên

Đặc biệt, địa phương này không chỉ tập trung đầu tư vào các tiêu chí “cứng”, mà thực sự hình thành được những làng quê đáng sống.

Nỗ lực xây dựng NTM nâng cao

Năm 2010, Cẩm Mỹ bắt tay vào xây dựng NTM với quyết tâm cao, bài bản, thực chất, vững chắc từ cơ sở, huy động mọi nguồn lực ngân sách và xã hội. Nhờ đó, địa phương đã đạt nhiều thành quả ấn tượng. Năm 2017, huyện có 13/13 xã đạt chuẩn NTM và được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM.

Sau khi đạt chuẩn NTM, Huyện ủy, UBND huyện tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện xây dựng NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Đến nay, toàn huyện có 12/12 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 4 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Huyện cũng cơ bản đạt chuẩn Bộ tiêu chí huyện NTM nâng cao với mục tiêu đạt chuẩn huyện NTM nâng cao trong năm 2024, vượt mục tiêu ban đầu đề ra.

Cẩm Mỹ là địa phương đi đầu cả tỉnh trong xây dựng KDC kiểu mẫu. Huyện đạt nhiều thành quả nổi bật trong phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Mô hình này không chỉ thu hút nông dân, tổ hợp tác, hợp tác xã mà còn có doanh nghiệp đầu tư theo chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ.

Đặc biệt, đây là địa phương đi đầu cả tỉnh trong xây dựng khu dân cư (KDC) kiểu mẫu. Tính đến cuối năm 2023, toàn tỉnh có 34 KDC kiểu mẫu thì huyện Cẩm Mỹ có 13 KDC đạt chuẩn. Trong quý 1-2024, huyện có thêm 2 KDC đã lập hồ sơ đề nghị xét công nhận và 5 KDC đang triển khai thực hiện với tiến độ đạt khoảng 70% tiêu chí.

Diện mạo nông thôn huyện Cẩm Mỹ có sự thay đổi lớn. Hệ thống cơ sở hạ tầng như: đường giao thông, trường học, trạm y tế, trụ sở làm việc… được đầu tư bài bản, khang trang. Nổi bật, toàn huyện đã đầu tư nhựa hóa - bê tông hóa 184km đường giao thông nông thôn huyện quản lý; đầu tư 412km đường cấp xã quản lý. Chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa, môi trường... ngày càng được nâng cao. Toàn huyện đã đầu tư xây dựng 51/57 trường học đạt chuẩn quốc gia. 100% trạm y tế cấp xã đều có bác sĩ khám chữa bệnh, được đầu tư xây dựng đạt chuẩn, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 93%.

Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ Huỳnh Tấn Thìn cho biết, cả hệ thống chính trị đã được huy động vào cuộc xây dựng NTM, đặc biệt là phát huy vai trò chủ thể của người dân. Giai đoạn 2010-2023, huyện đã huy động được gần 23 ngàn tỷ đồng đầu tư cho phát triển nông nghiệp và xây dựng NTM, chủ yếu từ người dân. 

Vùng quê sáng, xanh, sạch, đẹp

Cẩm Mỹ là huyện thuần nông, lượng rác thải hữu cơ trong sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp tại địa phương rất lớn. Do đó, địa phương rất quan tâm và thực hiện hiệu quả nhiều giải pháp bảo vệ môi trường gắn với xây dựng KDC kiểu mẫu, xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Theo Phó chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ Lê Văn Tưởng, với mục tiêu “Không đánh đổi môi trường lấy kinh tế và phát triển bền vững”, huyện đã triển khai nhiều giải pháp bảo vệ môi trường từ trong sinh hoạt đến sản xuất. Cụ thể, trong sinh hoạt, trên địa bàn huyện khuyến khích tiêu dùng thông minh, hạn chế sử dụng túi ny-lông, sản phẩm nhựa một lần, sử dụng nước tẩy rửa hữu cơ thay cho các sản phẩm thông thường, phân loại rác thải tại nguồn… Mỗi xã, thị trấn lựa chọn một ấp, khu phố hoặc KDC để làm điểm việc triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn. Các địa bàn không thực hiện làm điểm cũng đảm bảo thu gom và phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn đạt từ 50% trở lên. 100% KDC kiểu mẫu trên địa bàn huyện xây dựng được quy ước, hương ước, thực hiện nếp sống văn hóa, góp phần đẩy lùi thói hư, tật xấu, tệ nạn xã hội.

Đời sống vật chất, tinh thần của người dân trên địa bàn Cẩm Mỹ không ngừng được nâng cao. Đến nay, thu nhập bình quân của người dân nông thôn trên địa bàn huyện đạt 85 triệu đồng/người/năm.

Chủ tịch UBND xã Sông Ray Nguyễn Văn Hạnh cho hay: “Bí quyết trong việc nhân rộng các KDC kiểu mẫu là khơi dậy tinh thần thi đua, để người dân tích cực ủng hộ. Chúng tôi không chỉ tuyên truyền suông hay thuyết phục bằng lời nói mà do người dân tự quan sát, tìm hiểu, thấy lợi ích của việc xây dựng cảnh quan của KDC kiểu mẫu sạch đẹp, môi trường an lành cho gia đình, từ đó tích cực tham gia, thi đua nhân rộng”.

Trong phát triển sản xuất, huyện tập trung tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Kết quả, năm 2023, giá trị sản xuất nông nghiệp đạt hơn 10,6 ngàn tỷ đồng, chiếm 30% giá trị sản xuất toàn huyện. Toàn huyện phát triển 7 vùng sản xuất chuyên canh cây trồng với diện tích gần 4,4 ngàn hécta; đã quy hoạch tại 3 xã với tổng diện tích gần 5,2 ngàn hécta phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Hiện trên địa bàn huyện đã xây dựng 31 chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; có 28 hợp tác xã đang hoạt động.

Đặc biệt, huyện xây dựng được 4 mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ; có hơn 317 hécta cây trồng được cấp giấy chứng nhận VietGAP; có 837 hécta được cấp mã số vùng trồng cung cấp cho thị trường xuất khẩu. Huyện có 18 sản phẩm đạt chứng nhận sản phẩm OCOP (chương trình Mỗi xã một sản phẩm), trong đó có 3 sản phẩm đạt 4 sao.

Ông Trương Đình Bá, nông dân đi tiên phong trồng tiêu hữu cơ tại xã Lâm San chia sẻ, hiện mới có hơn 2 hécta tiêu của gia đình ông được cấp chứng nhận hữu cơ, nhưng thực tế diện tích sản xuất theo đúng quy trình hữu cơ tại địa phương lớn hơn nhiều. Cụ thể, Tổ hợp tác Hồ tiêu hữu cơ ấp 4, xã Lâm San đã áp dụng sản xuất hữu cơ được 3 vụ với diện tích gần 18 hécta với 15 hộ nông dân tham gia. 

Sản xuất sạch không còn là câu chuyện của một số hộ nông dân điển hình mà đang được các địa phương trên địa bàn huyện nhân rộng. Điển hình như mô hình Vườn kiểu mẫu tại xã Xuân Tây với quy mô 110 hécta trồng sầu riêng, cây ăn trái. Theo ông Đỗ Quang Thúy, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Xuân Tây, đầu năm 2023, Đảng ủy, UBND xã đã khảo sát chọn ấp 12 của xã làm mô hình vườn kiểu mẫu. Vùng trồng này được địa phương quan tâm đầu tư đồng bộ về hệ thống đường giao thông, nguồn điện, nguồn nước phục vụ sản xuất. Đến nay, mô hình này đã có một số kết quả nổi bật ở tất cả các tiêu chí về kinh tế, xã hội, an ninh. Các vườn kiểu mẫu không chỉ ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất như sử dụng giống mới, hệ thống tưới nước tiết kiệm, sản xuất đạt chuẩn an toàn. Cảnh quan trong vườn cũng được quan tâm chăm chút, cải tạo, đảm bảo sạch, đẹp với cây được trồng theo quy hoạch, có lối đi, có hàng rào bao quanh… 

Bình Nguyên

Những kết quả nổi bật của huyện Cẩm Mỹ

Qua 20 năm thành lập, huyện Cẩm Mỹ ngày càng phát triển và đạt những kết quả đáng ghi nhận:

Kinh tế phát triển ổn định, tăng trưởng khá, tổng giá trị sản xuất tăng bình quân hàng năm đạt 15,5%.

Tổng nguồn lực đầu tư toàn xã hội trên địa bàn huyện giai đoạn 2004-2024 là trên 22.625 tỷ đồng.

Đầu tư làm mới, sửa chữa 982 công trình giao thông, đầu tư được 317,51km đường điện trung thế, 465 trạm biến áp và 437,78km đường điện hạ thế…

Toàn huyện có 100% trường đạt chuẩn quốc gia về cơ sở vật chất, 51/57 trường đạt chuẩn quốc gia.

Huyện được công nhận đạt chuẩn NTM vào năm 2017. Đến nay, 12/12 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 4/12 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 13 KDC kiểu mẫu.

Huyện phấn đấu đạt 2 mục tiêu tổng quát: xây dựng huyện Cẩm Mỹ phát triển nhanh, bền vững và quyết tâm xây dựng thành công huyện NTM nâng cao.