Tiếp tục đổi mới để hội tụ và phát triển

Giải thưởng Văn học Nghệ thuật (VHNT) hàng năm tỉnh Đồng Nai vừa hoàn tất mùa giải thứ hai - năm 2023. Tại buổi lễ trao giải, tinh thần đổi mới và sự kiếm tìm những nhân tố mới đã được đặt ra với nhiều kỳ vọng dành cho văn nghệ sĩ tỉnh nhà.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng và Phó chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Thị Bích Hằng trao giải A cho các tác giả. Ảnh: My Ny

Một giải thưởng VHNT đầy ý nghĩa

Trong bài phát biểu mang nhiều tâm huyết dành cho giải thưởng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng, chủ tịch Hội đồng giải thưởng, cho biết lễ trao giải với sự tham dự của toàn thể Hội đồng, các thành viên Ban giám khảo, các tác giả đạt giải và các văn nghệ sĩ trẻ… là dịp để nhìn lại quá trình xây dựng một giải thưởng VHNT của tỉnh nhà trong những năm qua và cùng hướng đến những giá trị mới.

Qua hai mùa giải đã được trao (giải thưởng năm 2021 được trao cùng với Giải thưởng VHNT Trịnh Hoài Đức lần thứ V; và giải thưởng năm 2023), mục đích, ý nghĩa của giải thưởng đã được khẳng định. Từ mong muốn tổ chức một giải thưởng VHNT thường niên, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch và Quy chế giải thưởng (Quyết định số 49/QĐ-UBND ngày 8-11-2022 của UBND tỉnh về việc Ban hành Quy chế xét tặng giải thưởng VHNT hàng năm tỉnh Đồng Nai). Giải thưởng VHNT hàng năm sẽ góp phần trong việc thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 12-12-2023 “Về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng cho phát triển toàn diện và bền vững”.

Giải thưởng mang ý nghĩa tập hợp những tác phẩm hay, có giá trị về vùng đất, con người Đồng Nai mỗi năm; tôn vinh lao động sáng tạo của văn nghệ sĩ dành cho sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển tỉnh Đồng Nai nói riêng, cho đất nước nói chung; đồng thời tạo sự lan tỏa các giá trị VHNT cũng như các giá trị của đời sống trong cộng đồng, từ đó kế thừa và quảng bá hình ảnh tỉnh Đồng Nai rộng ra khu vực Đông Nam Bộ, toàn quốc và cả thế giới.

Có thể thấy, giải thưởng có sức hấp dẫn lớn đối với văn nghệ sĩ tỉnh nhà, mang đến nhiều sự phấn khởi và nỗ lực mới. Đông đảo các tác giả là hội viên của Hội VHNT Đồng Nai đã đăng ký, chuẩn bị và gửi tác phẩm về tham gia giải thưởng. Một số tác giả tham gia cả hai mùa giải, và đều đạt giải cao. Trong đó, lĩnh vực âm nhạc có các nhạc sĩ: Trần Viết Bính, Đoàn Quang Trung, Nguyễn Bòn, Trần Tâm…; lĩnh vực sân khấu có các tác giả: Trần Đức Sìn, Hoàng Tiến Điểm…; lĩnh vực mỹ thuật có: Đoàn Minh Ngọc, Trần Đình Thắng, Mai Văn Nhơn; lĩnh vực nhiếp ảnh có: Lê Hữu Thiết, Nguyễn Thành An, Nguyễn Huyền Quy; lĩnh vực văn học có nhà văn Khôi Vũ (Nguyễn Thái Hải); lĩnh vực múa có nghệ sĩ Việt Bắc…

Điều này cho thấy lực lượng sáng tác VHNT Đồng Nai khá sung sức, đồng đều, với sự nhiệt tình và ham mê sáng tác, luôn luôn có những tác phẩm mới được giới thiệu, công bố với bạn đọc, công chúng. Tuy nhiên, một số bộ môn chưa có tác phẩm dự giải thưởng ở cả hai năm triển khai chấm giải là: văn nghệ dân gian và lý luận phê bình VHNT.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng đã nhiều lần bày tỏ sự trăn trở về việc đi tìm những nhân tố mới; làm sao phát hiện, ươm mầm và bồi dưỡng các tài năng trẻ (dưới 35 tuổi) qua các lần phát động giải thưởng. Đó cũng là một kênh giới thiệu kết quả của hoạt động sáng tác trẻ những năm qua, đồng thời ghi nhận và khẳng định sự tiến bộ của những mầm non VHNT tỉnh nhà.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng, giải thưởng năm 2021 và năm 2023 thu hút lực lượng tác giả trẻ chỉ dưới 10% là một điều rất đáng quan tâm, và cần có giải pháp khuyến khích nhiều hơn nữa.

Chú trọng truyền thông, quảng bá cho giải thưởng

Từ báo cáo kết quả Giải thưởng của Nghệ sĩ nhân dân - đạo diễn Giang Mạnh Hà, Chủ tịch Hội VHNT Đồng Nai, Phó chủ tịch Hội đồng giải thưởng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng đã ghi nhận những khó khăn trong việc công bố tác phẩm - điều kiện để tác giả tham gia xét giải - và sẽ điều chỉnh Quy chế để tạo điều kiện tốt hơn cho các tác giả trẻ và tác giả các bộ môn văn nghệ dân gian, lý luận phê bình…

Giải thưởng năm 2023 đã được Hội đồng giải thưởng chỉ đạo sát sao, được chuẩn bị kỹ lưỡng với sự phối hợp của tất cả các cơ quan thành viên trực thuộc UBND tỉnh, do Hội VHNT Đồng Nai làm cơ quan thường trực của giải thưởng. Chủ tịch Hội đồng đã trực tiếp chỉ đạo các hạng mục công việc nhằm đảm bảo một lễ trao giải thưởng được tổ chức đúng với quy mô, tên gọi và ý nghĩa của giải thưởng. Trong đó có lễ báo công, dâng hương tại Văn miếu Trấn Biên, nơi khuyến học, khuyến tài, lưu giữ các giá trị văn hóa, lịch sử kể từ khi thành lập vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai…

Tiết mục múa Vọng non ngàn do nghệ sĩ Nguyễn Việt Bắc biên đạo đoạt giải A, Giải thưởng văn học nghệ thuật Đồng Nai năm 2024 công diễn tại lễ trao giải. Ảnh: Ly Na

Từ những kinh nghiệm rút ra từ 2 lần tổ chức trao tặng Giải thưởng VHNT hàng năm tỉnh Đồng Nai, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng đã có ý kiến chỉ đạo nhằm tiếp tục duy trì giải thưởng một cách hiệu quả nhất, trong lần tổ chức giải năm 2024 và các năm sau. Theo ông, giải thưởng cần được quảng bá, lan tỏa rộng rãi nhằm thu hút nhiều hơn lực lượng tham dự giải trong tỉnh, và nhiều tác giả ngoài tỉnh. Đó không đơn giản là hiệu quả truyền thông cho giải thưởng, mà còn thể hiện tinh thần đổi mới, tạo dựng những giá trị mới trong đời sống văn hóa qua các tác phẩm VHNT; và sau đó là kêu gọi, quy tụ sự góp mặt của những tác phẩm hay về Đồng Nai trên toàn quốc, thậm chí là ở nước ngoài. Tất cả đều vì mục tiêu phát triển của tỉnh nhà, tạo dựng một hệ thống giá trị và hình ảnh tươi đẹp, mới mẻ của Đồng Nai trong bối cảnh hội nhập và phát triển, đồng thời có sự kế thừa và phát huy tinh hoa văn hóa từ lịch sử, từ cha ông và những lớp người đi trước.

Hội VHNT Đồng Nai tiếp tục phát huy vai trò cơ quan thường trực của giải thưởng, tham mưu, giúp việc cho UBND. Đồng thời, Quy chế giải thưởng sẽ được xem xét, bổ sung cho phù hợp với tình hình hiện nay, tạo đà cho sức sáng tạo của các tác giả trước những cơ hội mới của tỉnh nhà và của đất nước qua các cuộc thi, cuộc vận động sáng tác VHNT có tầm vóc lớn, hướng đến kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1975-2025).

Ánh Minh