Nhạc sĩ Phú Quang: 'Nỗi nhớ mùa đông' của bao người

Sinh thời, nhạc sĩ Phú Quang bộc bạch rằng "Tôi chỉ viết được những gì mình thích, kể cả tiền tài, danh vọng cũng không bắt tôi viết được". Và từ tâm khảm ấy, những ca khúc trữ tình như Em ơi, Hà Nội phố ra đời, trở thành mãi mãi.

Sinh thời, nhạc sĩ Phú Quang bộc bạch rằng “Tôi chỉ viết được những gì mình thích, kể cả tiền tài, danh vọng cũng không bắt tôi viết được”. Và từ tâm khảm ấy, những ca khúc trữ tình như Em ơi, Hà Nội phố ra đời, trở thành mãi mãi.

Nhạc sĩ Phú Quang (1949-2021)

Tin người nhạc sĩ tài hoa Phú Quang qua đời ở tuổi 72 (ngày 8-12) khiến bao người yêu nhạc thương tiếc và hoài niệm. Có người thì thổ lộ: “Mỗi lần nghe bài hát của Phú Quang, lại là những nỗi nhớ đến da diết với Hà Nội”. Có người thì nói Phú Quang là “tác giả của những ca khúc góp phần mang đến tuổi thanh xuân cho tôi”. Hoặc: “Những ca khúc Phú Quang đã đi bên tôi qua biết bao mùa đông, biết bao năm tháng...”.

* Những tình khúc đẹp

Thời nhạc sĩ Phú Quang sống ở TP.HCM, người viết có dịp hân hạnh được ông tiếp ở nhà và rất nể trọng sự giản dị trong cuộc sống thường ngày của ông. Nhớ về Phú Quang, không thể quên người nhạc sĩ của những bản tình ca trầm buồn, những ca khúc phổ thơ về Hà Nội và về mùa đông mà có lẽ ai trong đời cũng từng xao xuyến ngân nga một đôi câu.

Những tình khúc Phú Quang để lại cho đời sống âm nhạc Việt và công chúng thật nhiều lời ca đẹp đẽ và thiết tha mà ai cũng dễ cảm, dễ thuộc: “Tôi bồi hồi khi chạm bóng cửa ô, như ngày xưa mỗi lần chạm vai gầy áo mẹ”; “Kỷ niệm như rêu, anh níu vào trượt ngã, tình xưa giờ quá xa”; “Người nghệ sĩ lang thang hoài trên phố, bỗng thấy mình chẳng nhớ nổi một con đường”… Hay giờ đây khi ông đã từ biệt cõi trần, rất nhiều người yêu nhạc nhớ đến ca khúc Lời rêu mà ông như đã dự cảm cho sự ra đi không tránh khỏi của vòng tuần hoàn sinh - lão - bệnh - tử: “Thời gian chung đã hết, tháng ngày riêng cũng phai. Ngày mai ta bỏ đi, trần gian xin trả lại”.

Rất nhiều thế hệ ca sĩ đã nổi tiếng hoặc thường xuyên trình diễn nhạc phẩm Phú Quang. Ca sĩ Lệ Thu (Paris) - người đầu tiên ghi âm nhạc phẩm Em ơi Hà Nội phố của nhạc sĩ phát trên sóng phát thanh Đài Tiếng nói Việt Nam lần đầu tiên vào năm 1987. Tháng 4-2021, ca sĩ Lệ Thu có nghĩa cử ý nghĩa khi thực hiện album hát lại 10 nhạc phẩm của nhạc sĩ Phú Quang phát hành tại Pháp lẫn chuyển về Việt Nam với mục đích gửi tặng số tiền bán đĩa cho nhạc sĩ điều trị bệnh.

Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Thu Phương, Ngọc Anh, Hà Trần, Tấn Minh… từng được đích thân Phú Quang đệm đàn để trình diễn nhạc phẩm trên sân khấu.

Tùng Dương, Đức Tuấn, Minh Chuyên… là thế hệ ca sĩ trẻ về sau này cũng hát rất hay nhiều ca khúc Phú Quang. Những đêm nhạc cuối cùng của Phú Quang đều chật kín khán giả và ngập tràn tiếng vỗ tay tán thưởng. Đó là đêm nhạc kỷ niệm ông bước sang tuổi 70 mang chủ đề Trong miền ký ức (12-2018) và liveshow Trong ánh chớp số phận diễn ra tại Hà Nội vào tháng 10-2019.

* Trong ký ức muôn người

Hay tin Phú Quang qua đời, nhà thơ Trần Hoàng Nhân hồi ức: “Nhạc sĩ Phú Quang thường phổ thơ, mượn ý thơ cho các ca khúc của ông. Và dù chỉ mượn một ý trong bài thơ ông đều ghi tên nhà thơ và trả tác quyền cho nhà thơ đàng hoàng. Điều đó không chỉ tôn trọng nhà thơ mà là tôn trọng sự sáng tạo và còn thể hiện sự chuyên nghiệp. Rất nhiều nhạc sĩ nổi tiếng đã không làm được như Phú Quang, khi phổ thơ hay mượn ý thơ của nhà thơ mà cứ lờ đi. Tôi yêu quý Phú Quang vì điều này”.

Nhạc sĩ Quốc Bảo viết: “Với tôi, anh là người hào hoa, lịch thiệp, hơi gàn bướng. Mới đó mà anh đã đi rồi. Người nghệ sĩ lang thang hoài trên phố rốt cuộc cũng rời bỏ phố. Ngậm ngùi”. Nhà báo Đặng Diễm Quỳnh (Giám đốc Trung tâm Sản xuất phim truyền hình - Đài Truyền hình Việt Nam) hồi nhớ: “Ông vẽ nên không gian Hà Nội bằng âm nhạc. Ông mãi mãi là “nỗi nhớ mùa đông” của bao người”.

Ca sĩ Bằng Kiều tưởng nhớ: “Những bài hát của chú sẽ sống mãi trong lòng người yêu nhạc”. Ca sĩ Mỹ Tâm tri ân: “Cháu xin được tỏ lòng biết ơn và kính tiễn biệt chú - Nhạc sĩ Phú Quang!”.

Trung Nghĩa