World Cup 2 năm/lần: Đột phá nhiều lợi ích

Viễn kiến tổ chức VCK Giải vô địch bóng đá thế giới FIFA World Cup định kỳ 2 năm/lần kể từ năm 2026 trở đi là đề xuất từ FIFA gửi đến 211 hiệp hội quốc gia thành viên của tổ chức quyền lực này.

Thế giới bóng đá đang đứng trước cơ hội thay đổi mang tính lịch sử với World Cup

* Đường đến bỏ phiếu

“FIFA đã mời các huấn luyện viên của tất cả 211 đội tuyển quốc gia bóng đá nam tham dự cuộc họp trực tuyến vào ngày thứ ba và thứ năm (19 và 21-10 - ND) trình bày về kế hoạch tổ chức World Cup 2 năm/lần và phương án cho lịch thi đấu quốc tế mới” - Hãng Reuters loan tin.

Cựu huấn luyện viên người Pháp Arsene Wenger, Giám đốc Bộ phận Phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA, chính là người chủ trì cuộc họp. Từ bấy lâu, ông Arsene Wenger đã hết lời ca ngợi những lợi ích và tính ưu việt mà dự định cải cách tổ chức World Cup 2 năm/lần mang lại cho bóng đá thế giới. “Điều này còn xếp lại lịch thi đấu quốc tế theo cách phù hợp hơn hiện nay” - ông Wenger bổ sung.

Vào tháng 5-2021, Liên đoàn Bóng đá Saudi Arabia chính thức trình ra ra ý tưởng World Cup 2 năm/lần như một cách hợp thức hóa thủ tục tiến hành trưng cầu và bỏ phiếu (dự kiến tháng 12 tới) về kế hoạch táo bạo nhưng gây tranh cãi rất lớn này.

* Xung đột lợi ích

Trong 6 liên đoàn châu lục trực thuộc FIFA: châu Á, châu Âu, Bắc Trung Mỹ và Caribe, châu Đại Dương, Nam Mỹ và châu Phi thì Liên đoàn Bóng đá châu Âu UEFA (với 55 thành viên) lên tiếng phản đối dữ dội nhất kế hoạch đầy tham vọng của FIFA. Họ tuyên bố sẽ phản đối kế hoạch của FIFA đến cùng, thậm chí nếu kế hoạch được thông qua bằng bỏ phiếu thì các đội châu Âu có thể từ chối tham gia vào bất kỳ giải đấu và lịch đấu mới nào!

Việt Nam tăng thêm cơ hội lịch sử lọt vào VCK giải đấu lớn nhất hành tinh nếu World Cup tổ chức 2 năm/lần

Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin cho rằng kế hoạch World Cup 2 năm/lần “đi ngược lại rất nhiều các nguyên tắc cơ bản của bóng đá”. Còn Hiệp hội các CLB châu Âu (ECA - đại diện cho 234 đội bóng hàng đầu châu Âu), cho rằng FIFA đã “vi phạm một số nghĩa vụ pháp lý”.

UEFA cho rằng một kỳ World Cup được tổ chức thường xuyên hơn sẽ làm giảm uy thế các đội tuyển mạnh, giảm giá trị cuộc tranh tài, khiến lịch thi đấu chật cứng và các cầu thủ quá tải. VCK giải Euro diễn ra 4 năm một lần và Giải Champions League tranh tài cấp CLB danh giá nhất ở châu Âu cũng bị ảnh hưởng khá lớn. Liên đoàn Bóng đá Nam Mỹ CONMEBOL cũng chưa ủng hộ vì giải cấp châu lục Copa America của họ cũng bị ảnh hưởng lịch tổ chức.

World Cup “phiên bản mới” dự kiến xuất hiện từ năm 2028, tức chính là năm chu kỳ Euro 2028 sẽ diễn ra sau Euro 2024. Euro và Champions League là 2 “con gà đẻ trứng vàng” mang lại lợi nhuận kếch xù cho UEFA. Không khó nhận ra: xung đột lợi ích tài chính lẫn quyền lực có thể là nguyên nhân sâu xa khiến giữa FIFA và UEFA có khoảng cách khó hàn gắn một sớm một chiều trong chuyện này.

* Miếng trầu đầu câu chuyện

Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã cất công đi khắp thế giới để thu nhận sự ủng hộ cho kế hoạch này. Ông Infantino lập luận quan điểm của FIFA rằng World Cup diễn ra 2 năm/lần sẽ dẫn đến việc tăng cơ hội cho các quốc gia tham gia VCK, lịch thi đấu quốc tế được tổ chức lại hợp lý hơn theo chiều hướng giảm các trận đấu. Điều này giúp các cầu thủ đỡ phải di chuyển nhiều và mất sức lẫn thời gian hồi phục sau mỗi lần quay về khoác áo đội tuyển quốc gia như hiện nay, các câu lạc bộ ít bị ảnh hưởng “mất quân” sau mỗi loạt đấu quốc tế.

“World Cup 2 năm/lần sẽ không làm loãng đi sự “kỳ diệu” giải đấu vì tần suất của nó sẽ không ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín” - Chủ tịch Infantino tuyên bố để trấn an những người lo ngại rằng chất lượng World Cup sẽ bị giảm xuống.

Rõ ràng FIFA có những “miếng trầu” hấp dẫn trong câu chuyện cải tổ. Sự phát triển vũ bão của bóng đá, tin tức truyền thông và công nghệ hiện nay cho thấy chu kỳ 4 năm World Cup thiết lập từ năm 1930 đã lỗi thời. Người hâm mộ lẫn các nhà tài trợ đều muốn có thêm nhiều sự kiện chất lượng cao để đáp ứng các nhu cầu lợi ích và giải trí khác nhau của họ. Cuộc đời không là bất biến và bóng đá là một trò chơi phát triển không ngừng.

Đời bạn thưởng thức bao nhiêu lần World Cup?

Nhà báo Trung Nghĩa tác nghiệp tại World Cup 2018 ở Nga

Trong gần 20 năm qua, tôi đã tham dự tác nghiệp trực tiếp 5 kỳ World Cup (2002, 2006, 2010, 2014, 2018) nhưng vẫn luôn hào hứng với World Cup kế tiếp như Qatar 2022 lẫn tương lai. Hãy nghĩ mà xem, “trong cuộc đời bạn sẽ thưởng thức bao nhiêu lần World Cup?”. Ngày trước, sinh thời cố nhà báo Chánh Trinh từng đặt ra câu hỏi ấy trong một bài viết về World Cup sâu sắc của ông.

Chúng ta thử tính: ví dụ 10 tuổi bạn tạm đủ kiến thức và khái niệm trưởng thành để xem World Cup đầu đời, và cứ cho là bạn sống đến tuổi “xưa nay hiếm” khoảng 70 (thất thập cổ lai hy). Nếu cứ 4 năm nhân cho 1 kỳ giải, thì cả cuộc đời bạn chỉ sẽ thưởng thức tròng trành 15 kỳ World Cup thôi.

Sẽ hạnh phúc biết mấy khi con số ít ỏi này được tăng lên gấp đôi trong quãng đời còn lại của bạn? Sẽ hào hứng thế nào nếu biết được chúng ta vẫn còn đôi cơ hội được thưởng thức những siêu sao “ngoài hành tinh” như Lionel Messi hay Cristiano Ronaldo xỏ giày thi đấu “lần cuối và kế cuối” tại World Cup? Làn sóng những ngôi sao mới bước ra từ bóng tối sẽ nhiều hơn. Và đặc biệt là, biết đâu đấy, trước khi chúng ta từ giã cõi đời, rất có thể sẽ được chứng kiến lần đầu tiên lá cờ đỏ sao vàng tung bay chính thức ở sân vận động World Cup. Ta sẽ chứng kiến sự kiện lịch sử đội tuyển quốc gia Việt Nam lọt vào VCK giải đấu lớn nhất hành tinh nhờ tần suất lẫn cơ hội mới rộng mở hơn bao giờ hết.

World Cup như một dịp Giáng sinh lung linh đối với người hâm mộ môn thể thao vua. Và nếu ở ngoài đời, chúng ta đón Giáng sinh hằng năm, thì trong thế giới bóng đá “tiệc Giáng sinh” đến 2 năm/lần đâu có gì là “quá đáng”. Một khi mọi thứ thu xếp được ổn thỏa, chia đều lợi ích bình đẳng thì tốt chứ sao!

T.N

Trung Nghĩa