Nghệ sĩ ưu tú Cao Minh: "Với tôi, lao động là "tu tâm" và âm nhạc là "đạo"

Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Cao Minh có hơn 4 thập niên hát nhạc cách mạng, dân ca. Ông còn được mệnh danh là giọng ca vàng hát về Bác Hồ và các bài ca cách mạng. Đã ở tuổi gần 60, nhưng ông vẫn say mê hát, dạy nhạc và làm du lịch sinh thái.

Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Cao Minh có hơn 4 thập niên hát nhạc cách mạng, dân ca. Ông còn được mệnh danh là giọng ca vàng hát về Bác Hồ và các bài ca cách mạng. Đã ở tuổi gần 60, nhưng ông vẫn say mê hát, dạy nhạc và làm du lịch sinh thái.

Ngoài thời gian đi hát, đi dạy, NSƯT Cao Minh lại về Đồng Nai tự mình xây dựng các khu du lịch sinh thái với khát vọng sẽ đem đến cho mọi người những trải nghiệm lý thú sau những ngày làm việc mệt mỏi. Theo ông, lao động chính là để “tu tâm” và rèn luyện sức khỏe để có thể theo đuổi nghệ thuật lâu dài.

Nổi danh từ sớm

* Năm 1988, khi đang là sinh viên Nhạc viện TP.HCM ông đã nhận được giải nhất Concour quốc gia lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam (dòng nhạc thính phòng), giải người hát hay nhất ca khúc về Hồ Chí Minh, dân ca. Nổi danh khá sớm như vậy đã đem đến cho ông những thuận lợi gì trên con đường ca hát?

- Tôi sinh ra ở Long An và từ nhỏ ca hát đã trở thành niềm đam mê. Nhưng gia đình nghèo nên tôi không có điều kiện theo học nhạc từ nhỏ. Vì thế, khi lớn lên tôi xin vào đoàn văn công Tây Ninh và đây là cái nôi bắt đầu cho tôi học hỏi, rèn luyện và phấn để trở thành một ca sĩ. Gia cảnh khó khăn nên quá trình học tập của tôi vất vả hơn nhiều so với bạn bè cùng trường, vì ngoài việc học, tôi phải đi làm thêm để kiếm tiền trang trải cuộc sống.

Ngày tôi đoạt giải, nhiều người cho rằng may mắn, nhưng riêng bản thân tôi biết, mình đã phải cố gắng, nỗ lực biết bao nhiêu.

Đang là sinh viên, đã đạt liền lúc nhiều giải cao trong ca hát, tôi đã rất tự hào. Khi ấy tôi đã tự hứa với mình sẽ tiếp tục học hỏi, nghiên cứu và rèn luyện để trở thành một ca sĩ chuyên nghiệp, chuyên hát dòng nhạc cách mạng, dân ca. Và tôi xác định hát là nghề tôi sẽ theo suốt đời. Vì thế, sau này tuy đã trở thành ca sĩ chuyên nghiệp, tôi vẫn giữ thói quen dậy sớm luyện tập, để mỗi bài hát khi cất lên sẽ truyền tải được đến người nghe tất cả những ước mơ, khát khao, niềm tự hào... của người nhạc sĩ muốn gửi gắm trong bài hát.

* Ông có hơn 40 năm luôn gắn bó với dòng nhạc cách mạng và dân ca. Điều này thuần túy là đam mê của cá nhân ông?

- Ngay từ khi mới tập tành ca hát, tôi đã thích dòng nhạc cách mạng. Bởi dòng nhạc này luôn thể hiện được khí thế oai hùng của quân và dân ta, niềm tự hào của dân tộc, niềm hy vọng vào cuộc sống ngày mai luôn tươi đẹp. Những bài ca cách mạng khi hát lên làm cho người nghe luôn bồi hồi cảm xúc, tràn đầy ước mơ, hy vọng, thêm yêu quê hương, đất nước và sẵn sàng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc.

Theo tôi nghĩ, đây là dòng nhạc chủ đạo đi cùng năm tháng và được nhiều người dân yêu thích. Nghe dòng nhạc này nhiều sẽ giúp cho chúng ta có thêm niềm tin, ý chí và lòng lạc quan vào cuộc sống.

Còn những bài hát dân ca sẽ nuôi dưỡng tâm hồn con người, giúp họ yêu thương gắn bó với quê hương hơn. Do đó, mỗi bài hát tôi đều luyện tập rất kỹ để ngôn ngữ âm thanh, âm nhạc phải đồng nhất.

* Theo ông để trở thành ca sĩ chuyên nghiệp, cần có những tố chất gì?

- Tôi vẫn thường trao đổi với nhiều học trò về việc làm thế nào để trở thành ca sĩ chuyên nghiệp. Trước đây, thế hệ của chúng tôi muốn trở thành một ca sĩ chuyên nghiệp ngoài có giọng hát hay, truyền cảm thì phải trải qua đào tạo bài bản từ các trường lớp và đảm bảo những yêu cầu khắt khe theo quy định của nghề mới được cấp chứng nhận để đi hát.

Còn hiện nay, muốn trở thành một ca sĩ thì tôi thấy… dễ hơn nhiều so với trước. Có lẽ vì vậy mà một số ca sĩ dù nổi tiếng nhưng giọng hát lại không tròn vành, rõ tiếng. Tôi nghĩ đây có thể một phần là do công nghệ lăng xê, ca sĩ có chất giọng tốt nhưng chưa được đào tạo, rèn giũa và luyện thanh đúng cách.

Chọn đất Đồng Nai để sống và làm việc

* Đang là nghệ sĩ nổi tiếng, bận rộn quanh năm với lịch diễn và dạy thanh nhạc, vì sao ông còn “ôm đồm” thêm việc kinh doanh du lịch?

- Quan niệm của tôi âm nhạc là “đạo”, lao động là “tu tâm” nên sẽ không cho mình nghỉ ngơi. Tôi làm du lịch mục đích chính không phải là lợi nhuận mà để rèn luyện thêm sức khỏe, sự minh mẫn, thoải mái để bảo vệ giọng hát. Với tôi thì “trong làm là đang nghỉ ngơi, trong làm là đang chơi” nên thường là 5 giờ sáng tôi thức dậy luyện hát và làm việc. Từ 5-8 giờ sáng là thời gian làm việc hiệu quả nhất của tôi.

Nghệ sĩ ưu tú Cao Minh bên căn nhà bằng cây do ông thiết kế

Tôi làm du lịch là để phục vụ cho hát, nhiều người hỏi tôi kinh doanh du lịch có lãi không, tôi không trả lời được. Bởi tôi làm du lịch bằng ý chí, sức lực và vốn có sẵn chứ không vay mượn từ bạn bè hay ngân hàng.

Hơn 20 năm trước khi đến Đồng Nai, tôi thấy nơi đây có rừng, sông, hồ, thác rất đẹp, con người lại thân mật, gần gũi nên tôi đã mua 20ha đất ở xã Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu) xây dựng Khu du lịch sinh thái Cao Minh để thỏa mong muốn của tôi và thi thoảng có thể hát phục vụ người dân.

* Chưa học kiến trúc ngày nào, nhưng ông lại tự tay thiết kế khu du lịch Cao Minh khá đặc sắc. Ông lấy ý tưởng từ đâu để làm khu du lịch này?

- Tôi cũng như một người nông dân, vừa làm vừa tự mình rút kinh nghiệm nên dù không học qua trường lớp đào tạo nào nhưng vẫn xây dựng được nhà cửa, phát minh ra nhiều  loại máy móc thiết bị phục vụ cho sản xuất. Tôi làm du lịch sinh thái, tái tạo khung cảnh gần gũi với thiên nhiên, vừa làm vừa học hỏi và đúc kết kinh nghiệm, tự sửa chữa để hoàn thiện dần. Vì tự làm nên tôi không tốn nhiều vốn để đầu tư, những khi rảnh không đi hát, không đi dạy thanh nhạc tôi lại về khu du lịch tự mình đào ao, vác đá làm kè, xây nhà, làm cầu, trồng cây... Sau 4-5 năm, Khu du lịch Cao Minh đã hoàn thành.

* Gần đây, ông còn làm thêm khu du lịch sinh thái trên đảo Cao Minh ở giữa hồ Trị An. Lúc nào thì khu du lịch này hoàn thành và khai trương?

- Cách đây gần 20 năm, có dịp đi chơi trên hồ Trị An, thấy những hòn đảo ở đây có phong cảnh đẹp, không khí mát mẻ, yên tĩnh nên tôi đã mua lại của người dân được 6 đảo.

Ngày đó, tôi đã có ý định làm du lịch sinh thái trên đảo, thiết kế nơi này thành điểm đến để du khách có thể trải nghiệm cuộc sống nhẹ nhàng, gần gũi với thiên nhiên. Khách đến đây có thể khám phá, vui chơi, tận hưởng không gian trong lành, tự nấu ăn theo ý mình.

Tôi đang cố gắng hoàn thành các hạng mục trên đảo để tháng 3-2021, có thể khai trương Khu du lịch sinh thái đảo Cao Minh.

* Khu du lịch đảo Cao Minh có gì khác biệt so với những điểm du lịch khác tại Đồng Nai?

- Ngoài những khác biệt như tôi đã nói ở trên, đảo Cao Minh sẽ mở một con đường dài để người dân đến đây nghỉ ngơi có thể thả diều lượn. Phía trên không trung của đảo sẽ có các máy bay loại nhẹ của Liên đoàn Bay diều lượn TP.HCM tập bay. Ở trên đảo vào sáng sớm, chiều muộn du khách có thể chiêm ngưỡng nhiều loại chim chóc quý như: cao cát hồng hoàng, chim ruồi, sáo... bay lượn.

Vì là khu du lịch sinh thái nên tôi sẽ giữ lại và trồng thêm các loại hoa dân dã hay mọc ở Đồng Nai, làm các ngôi nhà lớn, nhỏ bằng cành cây đơn sơ, mộc mạc.

* Nghe nói, ông lại tự mình xây dựng khu du lịch trên đảo?

- Đúng vậy, tôi tự mình thiết kế và làm khu du lịch trên đảo được gần 1 năm nay, hiện đang trong quá trình hoàn thiện. Lịch trình của tôi là mỗi tuần sẽ dành ra 2-3 ngày đi hát, đi dạy thanh nhạc tại TP.HCM và một số tỉnh, thành khác, thời gian còn lại tôi đều về Đồng Nai, đi ca nô ra đảo tự mình ủi đất, dựng nhà, cuốc đất trồng cây, trồng hoa.

Trên đảo, tôi hạn chế thấp nhất việc dùng các loại xi măng, gạch ngói, đá để xây dựng nhằm giữ lại môi trường thiên nhiên yên tĩnh để các loài chim tiếp tục về làm tổ, sinh sống.

* Xin cảm ơn ông!

Hương Giang (Thực hiện)