Khấm khá từ nghề nuôi chim trời

Nuôi chim yến được ví là nghề nuôi "chim trời, cá bể" và không phải ai đầu tư cũng thành công. Tuy nhiên, nghề này vẫn thịnh hành tại Đồng Nai từ nhiều năm nay vì mang lại nguồn lợi kinh tế lớn khi đầu tư thành công.

Nuôi chim yến được ví là nghề nuôi “chim trời, cá bể” và không phải ai đầu tư cũng thành công. Tuy nhiên, nghề này vẫn thịnh hành tại Đồng Nai từ nhiều năm nay vì mang lại nguồn lợi kinh tế lớn khi đầu tư thành công.

Người dân thu hoạch tổ yến tại xã Sông Trầu (H.Trảng Bom). Ảnh: B.Nguyên

[links()]Theo đó, không ít người bỏ tiền tỷ làm nhà yến. Qua thời gian sàng lọc, nghề nuôi yến đang phát triển dần theo hướng chuyên nghiệp, đạt hiệu quả ngày càng cao. Nghề nuôi chim yến đang mở thêm hướng phát triển mới cho nhiều địa phương của Đồng Nai, góp phần tăng thu nhập và nâng cao đời sống người dân.

* Đua nhau làm nhà cho chim trời

Trước đây, khi nuôi yến chưa là một nghề, nhiều người gắn bó với việc nuôi loài chim trời này một cách khá tình cờ khi đàn yến tự tìm về làm tổ nơi nhà kho hay chính trong căn nhà có người ở. Thấy ích lợi từ việc khai thác tổ yến, họ mới mở rộng căn nhà hoặc xây thêm tầng thu hút chim yến về trú ngụ. Chính vì vậy, người nuôi thường ví chim yến như “lộc trời ban” vì không phải cứ mạnh đổ vốn đầu tư là được. Người nuôi cần có chút duyên để gặp được và gắn bó với loài chim này.

Nói về lịch sử phát triển nghề nuôi yến trên đất Đồng Nai, ông Lê Phú Trung, chủ Cơ sở Trung Chánh (H.Trảng Bom) có hơn 10 năm gắn bó với nghề nuôi chim yến nhận xét, nghề nuôi yến xuất hiện khá lâu tại Đồng Nai nhưng phong trào nuôi bắt đầu rộ lên từ năm 2010 đến nay. Nuôi yến không còn là câu chuyện trông mong vào “lộc trời” mà người nuôi đều quan tâm trang bị cho mình kiến thức, kinh nghiệm để gắn bó lâu dài với công việc này. Người nuôi chim yến đều có những kỹ thuật, bí quyết để “gọi” chim yến về xây tổ và sinh sôi, phát triển.

Tuy chi phí đầu tư một nhà yến từ đất đai đến xây nhà cho yến trú ngụ cần hàng tỷ đồng nhưng số lượng cơ sở nuôi vẫn tăng nhanh suốt thời gian qua đã chứng minh cho sự hấp dẫn của mô hình này. Ông Nguyễn Văn Quang, nông dân ở xã Lâm San (H.Cẩm Mỹ) chia sẻ, hiện nay không đầu tư gì có lợi nhuận cao bằng nuôi yến vì đây là loài chim ngoài tự nhiên không cần tốn thức ăn, công chăm sóc lại ít xảy ra dịch bệnh... 1kg tổ yến bán ra với giá hàng chục triệu đồng, nhu cầu thị trường về mặt hàng này lại ngày càng lớn.

Nông dân H.Trảng Bom giới thiệu sản phẩm tổ yến tại chương trình trưng bày sản phẩm nông sản, đặc sản do chính quyền địa phương tổ chức

Đầu tư nuôi yến cả chục năm nay, hiện gia đình bà Trần Thị Lan Hương (H.Trảng Bom) đã phát triển được cả chục nhà yến tại nhiều tỉnh, thành khác nhau và vẫn có kế hoạch tiếp tục mở rộng đầu tư. Bà Hương chia sẻ: “Có nhà yến đầu tư 1 năm là có thu hoạch, có nhà phải đợi vài năm yến mới về nhiều. Nhưng yến về rồi là ngày càng gắn bó, sinh sôi”.

Trước nhu cầu người người đầu tư làm nhà yến, dịch vụ nhận thầu xây dựng nhà yến, tư vấn kỹ thuật nuôi chim yến cũng phát triển khá mạnh. Tuy nhiên, đây cũng là dịch vụ tự phát và do chính những người nuôi yến mở ra theo kiểu chia sẻ kinh nghiệm, “bí quyết” làm nghề của bản thân.

Bà Nguyễn Thị Ánh Trang, chủ Cơ sở yến sào Hải Triều (ở xã Sông Trầu, H.Trảng Bom) chia sẻ: “Chồng tôi được tiếng là mát tay trong đầu tư nhà yến vì cả chục nhà yến của gia đình xây dựng đều thu hút yến về khá đông; các nhà yến nhận làm cho khách hàng cũng chưa có cái nào thất bại”.

Cũng theo bà Trang, không phải ai đầu tư cũng “thắng”, thực tế nhiều người bỏ tiền tỷ nhưng mất trắng vì yến không về làm tổ. Ngoài ra, tùy vào vùng đất, lượng chim về làm tổ mà mỗi nhà yến cho sản lượng tổ yến khác nhau. Nhưng đầu tư nhà yến hiện vẫn thu hút nhiều người quan tâm vì nhìn chung hiệu quả của nghề này rất cao. Đây là chim trời, người nuôi không mất chi phí thức ăn hay công chăm sóc. Loài chim này cũng hầu như không xảy ra dịch bệnh gì. Đàn yến tăng trưởng đều hằng năm khi có thêm nhiều chim non trưởng thành ra làm tổ mới.

* Thu tiền tỷ từ tổ yến

Tuy nuôi chim trời không tránh khỏi rủi ro nhưng nhiều người dân trên địa bàn Đồng Nai không ngại đổ tiền tỷ để làm nhà yến. Vì đầu tư 1 nhà yến thành công, mỗi năm, người nuôi có thể thu lợi nhuận hàng trăm triệu đồng nên nhiều người ví nuôi yến là nghề “hái” ra vàng.

Theo nhiều người kinh doanh mặt hàng tổ yến, trong khu vực, tổ yến Việt Nam được thị trường ưa chuộng và bán được giá cao hơn hẳn so với tổ yến của nhiều nước lân cận. Mặt hàng này hiện xuất khẩu rất tốt, chủ yếu qua thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, áp lực cạnh tranh về thị trường của mặt hàng này cũng rất lớn. Ngoài thị trường hiện không thiếu các mặt hàng tổ yến trôi nổi, nhất là dòng yến sào nhập khẩu với giá rẻ giả hàng Việt bán với giá cao cho người dùng. Chính vì vậy, khách hàng mua sản phẩm này rất quan tâm đến nguồn gốc, chất lượng sản phẩm và họ thường chỉ tin tưởng khi tìm mua tận gốc tại các cơ sở sản xuất.

Hiện không ít cơ sở nuôi yến trên địa bàn Đồng Nai đầu tư theo kiểu hệ thống, làm nhãn hàng hóa, xây dựng thương hiệu bằng uy tín chất lượng để tạo chỗ đứng trên thị trường.

Với xuất phát điểm chỉ có một nhà nuôi yến ngay trên tầng mái của căn nhà đang ở, hiện gia đình bà Nguyễn Thị Ánh Trang đã đầu tư thêm nhiều nhà yến tại Đồng Nai và tỉnh Lâm Đồng. Cơ sở nuôi yến của bà Trang rất quan tâm đến việc làm nhãn hàng riêng, tổ chức sơ chế và đóng gói sản phẩm và cung cấp đến tận tay người tiêu dùng. Tuy có thương lái mua sỉ để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc nhưng cơ sở vẫn rất quan tâm đến việc làm nhãn hàng riêng, đầu tư bao bì để phân phối trực tiếp đến tay người tiêu dùng. “Hạn chế các khâu trung gian, cơ sở nuôi đạt được lợi nhuận cao nhất nhưng người tiêu dùng lại mua được với mức giá tốt nhất” - bà Trang nói.

 Cùng quan điểm, bà Trần Thị Lan Hương cho biết thêm, để quảng bá thương hiệu cho yến sào của cơ sở, vợ chồng bà mở cửa hàng bán, giới thiệu sản phẩm tại trung tâm TT.Trảng Bom. Nhờ đầu tư xây dựng thương hiệu riêng, ngoài mạng lưới khách mua sỉ với số lượng lớn, cơ sở của bà ngày càng đông khách mua lẻ tin tưởng đặt hàng về sử dụng, làm quà biếu, đem đi nước ngoài.

Bình Nguyên