Khó đạt mục tiêu về nước sạch nông thôn

Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã đặt ra mục tiêu đến năm 2025, có khoảng 85% người dân khu vực nông thôn có nước sạch sử dụng. Tuy nhiên, đến giữa năm 2023, tỷ lệ người dân nông thôn có nước sạch sử dụng chỉ được 34%.

Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã đặt ra mục tiêu đến năm 2025, có khoảng 85% người dân khu vực nông thôn có nước sạch sử dụng. Tuy nhiên, đến giữa năm 2023, tỷ lệ người dân nông thôn có nước sạch sử dụng chỉ được 34%. Như vậy, muốn đạt được mục tiêu của nghị quyết thì trong 2,5 năm tới các địa phương phải tăng thêm 51% người dân ở khu vực nông thôn sử dụng nước sạch. Đây là nhiệm vụ rất khó đạt được vì liên quan đến một số khó khăn chưa được tháo gỡ như: vướng mắc liên quan đến đất đai, thiếu chính sách ưu đãi về vốn cho doanh nghiệp (DN) đầu tư hệ thống nước sạch cho nông thôn, đầu tư hệ thống nước sạch vùng nông thôn hiệu quả thấp…

Theo các DN cấp nước, đầu tư công trình, hệ thống nước sạch ở nông thôn rất tốn kém vì nhiều người dân sống rải rác. Có những nơi, từ hộ gia đình này đến hộ gia đình khác cách nhau đến 200-300m. Do đó, đa số DN chỉ đầu tư các tuyến đường ống chính, còn các đường ống nhánh vào các hộ dân do người dân tự bỏ tiền đầu tư. Chi phí người dân phải bỏ ra để kéo nước sạch từ tuyến ống chính về khá lớn nên nhiều hộ dân đã chọn phương án khoan giếng sử dụng nước ngầm ít tốn kém hơn, dù biết nguồn nước ngầm không đảm bảo. Một số vùng, HTX đã bỏ tiền ra đầu tư hệ thống ống nhánh, mua nước sạch từ các công ty cấp nước và bán lại cho các hộ dân với giá cao (vì phải trừ thêm chi phí bỏ ra đầu tư đường ống nước). Việc này đã từng gây thắc mắc cho nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh, vì phải mua giá nước sạch cao gấp 1,5-2 lần so với giá nước tỉnh phê duyệt.

Thời gian qua, tỉnh mời gọi các DN đầu tư vào hệ thống nước sạch nông thôn nhưng DN chưa mấy mặn mà vì ngại đầu tư không hiệu quả. Bởi có những khu vực nông thôn người dân vẫn có thói quen sử dụng nước mưa, nước ngầm vào mùa mưa và chỉ sử dụng nước máy vào mùa khô. Do đó, một số DN đầu tư hệ thống nước sạch với công suất lớn nhưng lượng nước bán được chỉ trên 50% công suất.

Để nâng tỷ lệ người dân nông thôn sử dụng nước sạch, bên cạnh việc tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến đất đai, nguồn vốn ưu đãi cho các DN đầu tư hệ thống nước sạch thì các địa phương cần vận động người dân sử dụng nước máy khi có đường ống về đến nơi.

Hương Giang