Một cây dầu hơn 10 năm tuổi trên đường Trương Định (đường 4 cũ), thuộc KP.2, phường Tân Mai (TP.Biên Hòa) đã bị đốn hạ. Người ra tay chặt hạ cây dầu này là chủ nhân của căn nhà gần đó (Báo Đồng Nai đưa tin). Sự việc tưởng nhỏ nhưng không hề nhỏ chút nào bởi thể hiện văn hóa ứng xử với cây xanh, thể hiện văn hóa của những công dân đô thị.
Một cây dầu hơn 10 năm tuổi trên đường Trương Định (đường 4 cũ), thuộc KP.2, phường Tân Mai (TP.Biên Hòa) đã bị đốn hạ. Người ra tay chặt hạ cây dầu này là chủ nhân của căn nhà gần đó (Báo Đồng Nai đưa tin). Sự việc tưởng nhỏ nhưng không hề nhỏ chút nào bởi thể hiện văn hóa ứng xử với cây xanh, thể hiện văn hóa của những công dân đô thị.
Lý do mà người chủ mưu vụ chặt hạ cây dầu này là “cây dầu trên gây khó khăn, cản trở cho việc ra vào, vận chuyển vật liệu xây dựng nhà”. Nếu tất cả người dân đều hành xử như kiểu “lý do, lý trấu” trật lất này thì không chỉ cây dầu kia đáng bị đốn hạ mà còn nhiều cái khác nữa. Này nhé, phải chặt hạ mọi cây xanh trên các tuyến đường vì làm cản trở tầm nhìn, cản trở giao thông; phải phá bỏ tất cả các cây cột điện ở bên đường; dọn dẹp hết các cột đèn giao thông… Nên nhớ, tất cả những vật mà ai đó gọi “cản trở” này đang thực hiện chức năng quan trọng của mình: phục vụ cộng đồng. Cây dầu bị đốn hạ này còn hơn thế bởi không chỉ làm đẹp cảnh quan mà còn góp phần điều hòa không khí như một lá phổi trong bối cảnh ô nhiễm không khí nhiều nơi vượt ngưỡng như hiện nay.
Ứng xử với cây xanh đô thị vừa thể hiện một trình độ phát triển, vừa là hành động để duy trì sự phát triển bền vững. Mặc dù người gây ra sự việc này đã khắc phục bằng cách trồng một cây dầu nhỏ vào nơi gốc cây dầu lớn đã bị chặt hạ, nhưng nếu muốn được như cây dầu bị chặt hạ phải cần thời gian hàng chục năm. Nhà văn Nguyên Ngọc trong một bài viết đăng trên Báo Người lao động số xuân với tựa đề Đi xa để nghĩ về gần, kể câu chuyện ứng xử với cây xanh ở nước Lào. Tác giả cho biết ở đất nước này mặc dù diện tích rừng tự nhiên còn rất lớn, thế nhưng họ có hẳn những quy định nghiêm ngặt về bảo vệ cây xanh, nhất là ở đô thị. Tác giả cũng cho biết những cây xanh trong vườn từng nhà, mặc dù là tài sản riêng của gia đình đó nhưng đến “độ tuổi” nào đó đều được chính quyền kiểm kê và đánh số. Những ai muốn chặt cây của mình trong vườn nhà mình vẫn phải xin phép và nếu được cho phép mới được quyền đốn hạ.
Ở nhiều đô thị, nhất là các đô thị lớn hiện nay, cây xanh không chỉ là những mảng xanh mà nó còn được xem là hồn cốt văn hóa của một cộng đồng, là “nhân chứng” lịch sử gắn với nhiều người, gắn với những kỷ niệm buồn vui của cộng đồng. Mỗi con người sinh sống ở đô thị hiện nay không phải là một cá nhân riêng lẻ mà phải sống với cộng đồng, gắn bó hữu cơ với cộng đồng ấy và đương nhiên phải chấp hành những quy định ứng xử chung của cộng đồng. Nếu vậy, hành động của người chủ mưu tổ chức đốn hạ cây dầu này là không thể chấp nhận dù với bất cứ lý do gì. Đương nhiên, lợi ích cá nhân sẽ được cộng đồng tôn trọng nhưng không thể vì lợi ích cá nhân thiển cận của mình mà làm ảnh hưởng, xâm phạm đến lợi ích của cộng đồng. Đã có biết bao đề án, bao nhiêu chương trình, bao nhiêu kế hoạch về việc xây dựng đô thị xanh, đô thị thân thiện với môi trường… Hậu quả nhãn tiền mà con người đang phải gánh chịu chính là mẹ thiên nhiên đang nổi giận vì con người đang có thái độ ứng xử thô bạo với thiên nhiên. Ứng xử với cây xanh đô thị cần một cách ứng xử gần gũi và văn hóa.
Chuyện cây xanh nhưng không hẳn là chuyện cái cây.
NGỌC ANH
