Tính đến nay, Quyết định 891 ngày 28-3-2012 của UBND tỉnh về việc di dời 479 cơ sở gây ô nhiễm môi trường hoặc không phù hợp với quy hoạch đến nơi mới phù hợp hơn đã được 3 năm.
Tính đến nay, Quyết định 891 ngày 28-3-2012 của UBND tỉnh về việc di dời 479 cơ sở gây ô nhiễm môi trường hoặc không phù hợp với quy hoạch đến nơi mới phù hợp hơn đã được 3 năm. Năm 2012, khi ban hành quyết định nói trên, Đồng Nai đã dành thời hạn chuẩn bị 2 năm cho các cơ sở, doanh nghiệp trong diện di dời, cộng thêm 6 tháng cho việc di dời (Quyết định 891 yêu cầu các cơ sở thực hiện di dời trong khoảng thời gian từ tháng 6-2014 đến hết tháng 12-2014).
Tuy nhiên, đến thời điểm này, tức cuối tháng 10-2015, có chưa đầy 20% số cơ sở trong diện phải di dời đã thực hiện (88/479 cơ sở), còn lại vẫn chưa. Khi kết thúc năm 2014, UBND tỉnh đồng ý cho các cơ sở gia hạn đến cuối năm 2015, song đến lúc này, khảo sát cho thấy điều này vẫn còn hết sức khó khăn với họ.
Thực tế, di chuyển toàn bộ cơ sở sản xuất, máy móc, chuồng trại… đến một địa điểm khác phù hợp với quy hoạch là điều không dễ dàng. Với các cơ sở chăn nuôi chẳng hạn, vốn liếng đầu tư lớn vào chuồng trại nhưng khi di dời, họ không thể đem đi, nên một số chủ trang trại chấp nhận “treo” chuồng vì không đủ vốn đầu tư chỗ khác. Số còn lại nấn ná chờ chính sách.
Không chỉ có Đồng Nai, tại nhiều địa phương khác, từ những nơi sầm uất như TP.Hồ Chí Minh, Hà Nội đến những địa phương xa hơn như Kom Tum hay Đắk Lắk, di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường hoặc không phù hợp với quy hoạch ra khỏi khu dân cư, đô thị cũng là vấn đề nan giải. Hà Nội cũng nhiều lần phải gia hạn hoặc nới lộ trình vì các cơ sở không hoàn thành việc di chuyển đúng hạn.
Với con số cơ sở đã hoàn thành việc di chuyển đúng hạn ít ỏi hiện nay, và những ngày ngắn ngủi còn lại, nhiều khả năng Đồng Nai sẽ phải tiếp tục xem xét chuyện gia hạn, dù Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh khẳng định cuối năm 2015 đã là hạn cuối và UBND tỉnh sẽ buộc ngưng hoạt động các cơ sở không chấp hành. Tuy nhiên, Phó chủ tịch UBND tỉnh vẫn đề nghị các địa phương rà soát lại, những doanh nghiệp nào trong diện di dời nhưng ít gây ô nhiễm và gặp khó khăn ở địa điểm tiếp nhận mới để có thể cho di dời theo lộ trình hợp lý hơn.
Theo chiều dài phát triển, cũng thật khó nếu đổ lỗi cho việc quy hoạch đi sau thực tế khiến nhiều cơ sở, doanh nghiệp đã trót đầu tư nay phải di dời gây khó khăn tốn kém, lý do là yêu cầu về môi trường, hướng phát triển của địa phương ở mỗi giai đoạn khác nhau. Chính vì vậy, UBND tỉnh đã rà soát và gia hạn cho nhiều cơ sở gặp khó khăn về vốn liếng. Tuy vậy, đã gần 3 năm từ ngày Đồng Nai ban hành quyết định là khoảng thời gian không ngắn, cũng không hề dễ dàng để xác định thời điểm nào mới là “hợp lý” để doanh nghiệp di dời vì lúc nào cũng sẽ có những khó khăn khác nhau nảy sinh trong quá trình doanh nghiệp hoạt động: vốn liếng, nhân công, đơn hàng… trong khi mức độ ô nhiễm ngày càng nặng.
Chính vì vậy, tiếp tục cho gia hạn di dời hay không, và gia hạn đến thời điểm nào thực sự là một câu hỏi khó.
Vi Lâm
