Nhường "sân chơi" cho bò ngoại

Không phải chuyện mới mẻ, những dự đoán từ trước khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đến nay đã thành sự thật, ít nhất đối với thị trường thịt bò.

Không phải chuyện mới mẻ, những dự đoán từ trước khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đến nay đã thành sự thật, ít nhất đối với thị trường thịt bò. Những cảnh báo từ cách đây hơn 8 năm (trước thời điểm Việt Nam gia nhập WTO năm 2006) rằng nếu không có sự đối ứng phù hợp, thị trường nông sản, trước mắt là các sản phẩm từ chăn nuôi, như: thịt heo, bò, gà sẽ trở thành sân chơi của thịt nhập. Với heo và gà, sản phẩm trong nước vẫn giữ thế chủ đạo, nhưng thịt bò thì khác, thị phần lớn đã thuộc về thịt nhập.

Số liệu từ Hiệp hội Thịt và vật nuôi Úc (MLA) cho thấy số lượng bò Úc từ chỗ chỉ nhập khẩu vài ngàn con về Việt Nam trong năm 2012, đã nhảy ngay lên con số 70 ngàn con vào năm 2013 và theo Thương vụ Việt Nam tại Úc, dự kiến năm 2014 sẽ nhập 150 ngàn bò Úc, tăng hơn 9 lần so với 2012. Việt Nam đã trở thành quốc gia thứ 2 tiêu thụ nhiều thịt bò Úc nhất sau Israel.

Nhu cầu sử dụng thịt bò ngày càng lớn mạnh tại Việt Nam do người tiêu dùng quan niệm thịt bò bổ dưỡng, ít mỡ và “sạch” hơn thịt heo do không nuôi bằng cám công nghiệp. Lý do thịt bò tiêu thụ ít hơn thịt heo một phần do giá đắt hơn. Tuy nhiên, cùng với sự gia tăng thu nhập và nỗ lực của doanh nghiệp trong việc giảm giá thịt bò, sản lượng thịt bò dự kiến tiêu thụ trong nước dự đoán còn tăng lên. Trung bình mỗi ngày, thị trường Việt Nam có tổng nhu cầu tiêu thụ khoảng 3 ngàn con bò. 

Nắm được nhu cầu, nhiều doanh nghiệp trong nước đã nhập thịt bò về bán, cả đông lạnh lẫn bò Úc nguyên con. Nếu trước đây, bò Úc chỉ bán trong vài hệ thống siêu thị lớn thì nay tại các hệ thống siêu thị trong nước, như: Co.op Mart, BigC, Lotte Mart, thậm chí các chợ truyền thống cũng bán thịt bò Úc với giá không chênh lệch bao nhiêu so với thịt bò trong nước.

Thực tế, do đàn bò “nội” ngày càng teo tóp, nên ngay cả bò giết thịt trong nước hiện tại chủ yếu cũng nhập từ Campuchia, Lào hoặc Thái Lan. Theo Tổng cục Thống kê, tổng số bò của Việt Nam từ năm 2007 đến nay đã giảm 23-25%. Cụ thể, tổng số bò năm 2007 khoảng 6,7 triệu con, đến nay còn chưa đầy 5,2 triệu con.

Tổng cục Thống kê cũng ước tính, năm 2013 thịt trâu bò chiếm khoảng 6% trong cơ cấu tiêu dùng thịt của Việt Nam và dự báo con số này sẽ lên tới 10% vào năm 2020.

Thậm chí cho đến lúc này, Bộ Nông nghiệp - phát triển nông thôn vẫn chưa có kế hoạch mới nào khả thi cho việc phát triển đàn bò trong nước, từ con giống đến thức ăn, trong khi thực tế diện tích cỏ cho bò ăn ngày một thu hẹp. Trước đây, Chính phủ từng có một quyết định về giống, nhưng đã hết hiệu lực từ năm 2010 và đến nay chưa có quyết định mới. Do đó, thị trường thịt bò có lẽ sẽ hoàn toàn thuộc về thịt bò ngoại trong thời gian không xa và nông dân trong nước sẽ trắng tay với cơ hội này.

Kim Ngân