Dịch bệnh Covid-19 đã diễn ra suốt 2 năm làm ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế và các doanh nghiệp (DN). Thời gian qua, đã có nhiều chính sách gỡ khó, hỗ trợ được đưa ra, trong đó có chính sách tiền tệ nhằm trợ giúp DN vực dậy sản xuất, kinh doanh.
Dịch bệnh Covid-19 đã diễn ra suốt 2 năm làm ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế và các doanh nghiệp (DN). Thời gian qua, đã có nhiều chính sách gỡ khó, hỗ trợ được đưa ra, trong đó có chính sách tiền tệ nhằm trợ giúp DN vực dậy sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, theo phản ánh của cả người cho vay (tổ chức tín dụng - ngân hàng) và người vay (DN) thì cả 2 hiện vẫn đang mắc kẹt với các thông tư số 01-2020 và 03-2021 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Cụ thể, theo Khoản 1, Điều 4 Thông tư 03: “Tổ chức tín dụng chỉ được cơ cấu số dư nợ của khoản nợ phát sinh trước ngày 10-6-2020 từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính”. Quy định này tới thời điểm hiện tại đang làm phát sinh một số khó khăn, bởi từ sau ngày 10-6-2020 và đến đầu năm 2021, tình hình dịch bệnh tại nước ta cơ bản được kiểm soát. Thực hiện chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đảm bảo mục tiêu kép vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế, các tổ chức tín dụng đã giải ngân hàng triệu tỷ đồng trong giai đoạn từ đó đến nay và phần nhiều trong số giải ngân này đang đến kỳ hạn trả nợ.
Tuy nhiên, từ cuối tháng 4-2021, dịch bệnh bùng phát trở lại cùng mức độ nguy hiểm cao hơn nhiều so với năm ngoái. Điều này khiến nhiều DN càng khó trả nợ, do đó, sẽ có nhiều khoản nợ cần được cơ cấu nhưng lại không đáp ứng được điều kiện quy định tại Thông tư 03 về thời gian phát sinh nợ là trước ngày 10-6-2020. Việc không được thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với các khoản nợ sẽ không thể hỗ trợ DN gặp khó khăn tài chính do ảnh hưởng của dịch bệnh. Theo đó, các khoản nợ giải ngân từ ngày 10-6-2020 về sau sẽ bị chuyển nợ xấu, ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức tín dụng lẫn hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN.
Trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, dù DN được giảm lãi vay một phần so với trước dịch nhưng cũng không thể bù đắp được tổn thất to lớn khi phải tiết giảm sản xuất, đơn hàng và doanh thu bị ảnh hưởng. Trong lúc đó, báo cáo tài chính của nhiều ngân hàng vẫn có lợi nhuận lớn. Nhưng ngay cả khi muốn tái cơ cấu nợ theo mong muốn của DN cũng khó vì phải thực hiện theo quy định. Do đó, cả DN lẫn tổ chức tín dụng, ngân hàng đang rất cần giải pháp, chỉ đạo sát sườn hơn với thực tế.
Vì vậy, cần cho phép các ngân hàng mở rộng thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo hướng phù hợp hơn với nguồn thu, dòng tiền của khách hàng; trong thời gian phong tỏa, cách ly, cho phép khách hàng có khoản nợ đến hạn tạm hoãn việc trả nợ; khoanh nợ đối với dư nợ được cơ cấu… Điều này cũng sẽ tránh phải sửa đổi Thông tư 01, Thông tư 03 nhiều lần trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp chưa biết điểm dừng như hiện nay.
Văn Gia
