Khoảng một tháng trở lại đây, một vấn đề được dư luận cả nước quan tâm là tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra khá "nóng" tại hàng chục tỉnh, thành khiến Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình phải chủ trì một cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương về các tình hình khai thác cát, sỏi trái phép đang gây bức xúc dư luận xã hội.
Khoảng một tháng trở lại đây, một vấn đề được dư luận cả nước quan tâm là tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra khá “nóng” tại hàng chục tỉnh, thành khiến Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình phải chủ trì một cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương về các tình hình khai thác cát, sỏi trái phép đang gây bức xúc dư luận xã hội.
 |
| Khai thác cát trên sông Đồng Nai thực hiện công khai. Ảnh TL |
Đỉnh điểm của sự bức xúc là việc Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo về việc ông và lãnh đạo các cơ quan chức năng ở địa phương bị đe dọa vì ra lệnh ngừng khai thác cát trái phép từ một dự án nạo vét đường thủy ở sông Cầu do Bộ Giao thông - vận tải cấp phép.
Ai cũng biết, việc khai thác cát, sỏi dù dưới danh nghĩa dự án khai thác hay nạo vét luồng lạch kết hợp tận thu, khai thác trộm đều mang lại nguồn thu cực lớn. Do đó, nhiều tổ chức, cá nhân bất chấp các quy định của pháp luật để tận thu, lợi dụng việc được cấp phép để khai thác ngoài khu vực, thực hiện không đúng đề án nạo vét đã được phê duyệt. Kéo theo đó là những thiệt hại to lớn, như: tình trạng sạt lở ruộng đất của người dân bên bờ sông, sự thay đổi dòng chảy, thất thoát tài nguyên quốc gia…
Trước hoạt động khai thác cát trái phép, Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã chỉ đạo những giải pháp hết sức mạnh mẽ. Ông yêu cầu Bộ Giao thông - vận tải chấn chỉnh việc cấp phép cho các đơn vị nạo vét luồng lạch; tạm ngưng cấp phép và kiểm soát tốt, không thể để tình trạng cấp phép rồi buông lỏng quản lý…, đặc biệt là yêu cầu Bộ Công an mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm khai thác cát trái phép nhằm lập lại trật tự hoạt động khai thác cát, tiến tới ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng khai thác cát trái phép.
Có thể nói, sự chỉ đạo mạnh mẽ của Phó thủ tướng thường trực Chính phủ trong việc giải quyết tình trạng khai thác cát trái phép hiện nay như việc trao cho các địa phương thanh “thượng phương bảo kiếm”, được quyền mạnh tay kiểm tra, xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân khai thác cát trái phép.
Tại Đồng Nai, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành chỉ thị yêu cầu tăng cường quản lý việc kinh doanh và khai thác khoáng sản trên địa bàn. Trong đó, sẽ kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định đối với cán bộ, đảng viên và người thân tham gia hoặc thông đồng, tiếp tay cho các hoạt động kinh doanh, khai thác khoáng sản trái phép.
Hiệu quả từ quyết tâm ấy thể hiện nhanh chóng khi một dự án khai thác cát gây sạt lở ở huyện Tân Phú đã tạm dừng. Đối với 16 dự án nạo vét tận thu cát, sỏi thì có 8 dự án do Bộ Giao thông - vận tải cấp phép đã dừng hoạt động; 6 dự án do tỉnh cấp phép đã được Sở Giao thông - vận tải yêu cầu dừng 4 dự án. Tuy nhiên, như đã nói, việc khai thác cát đem lại siêu lợi nhuận, đặc biệt tình trạng khan hiếm cát thời gian gần đây khiến giá cát xây dựng tăng cao, càng kích thích những kẻ vì lợi bất chấp pháp luật mà làm càn.
Hy vọng, với “thượng phương bảo kiếm” trong tay, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh kiểm soát, xử lý hoạt động khai thác cát trái phép hơn nữa để “cát tặc” không còn cơ hội hoạt động.
Phạm Mai
