Đầu tuần này, nếu đúng như những gì Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình thông báo, lãi suất sẽ tiếp tục giảm thêm 1% ở nhiều nội dung, chính thức đưa mức lãi suất tại Việt Nam xuống mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua.
Đầu tuần này, nếu đúng như những gì Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình thông báo, lãi suất sẽ tiếp tục giảm thêm 1% ở nhiều nội dung, chính thức đưa mức lãi suất tại Việt Nam xuống mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua.
Cụ thể, lãi suất huy động tiền đồng kỳ hạn dưới sáu tháng sẽ giảm từ 7% xuống còn 6%/năm, lãi suất huy động đôla Mỹ cũng giảm còn 1%. Lãi suất cho vay ngắn hạn giảm từ 9% xuống còn 8%, riêng cho vay lĩnh vực nông nghiệp sẽ được áp dụng mức lãi suất 7%. Mức lãi suất này thậm chí chỉ bằng 1/3 so với lãi suất cách đây 3 - 4 năm, khi kinh tế chưa khó khăn quá như hiện tại.
Thực tế trước đó các ngân hàng thương mại cũng đã đồng loạt giảm lãi suất huy động. Lãi suất huy động tiết kiệm kỳ hạn dưới 6 tháng dao động 6-6,7%/năm, lý do là quá nhiều ngân hàng tồn kho vốn, không thể cho vay nên nhu cầu huy động vốn không cao.
Tuy nhiên, một số doanh nghiệp và giới ngân hàng bình luận, điều này có thể sẽ không giúp cải thiện gì nhiều cho tình hình hiện tại.
Lãi đã giảm, các gói hỗ trợ lãi suất cũng được đưa ra nhiều hơn, và nhất là giới ngân hàng không còn “chảnh” như xưa, mà thay vào đó thi nhau tìm cách kiếm khách hàng, song tăng trưởng tín dụng vẫn ì ạch, chưa có dấu hiệu nào khả quan. Cũng theo Ngân hàng Nhà nước, âm 1,66% là mức tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống ngân hàng 2 tháng đầu năm 2014. Mặc dù việc tăng trưởng âm này chịu nhiều ảnh hưởng từ yếu tố thời vụ, nhưng nếu so với thời điểm trước 2012 thì việc cho vay của các ngân hàng vẫn đang tiếp tục khó khăn.
Trong buổi gặp gỡ doanh nghiệp Đồng Nai gần đây vào đầu tháng 3, PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, vấn đề nằm ở “sức khỏe” doanh nghiệp. Nhiều đánh giá khẳng định tình hình vĩ mô đã tốt lên, song thực sự “sức khỏe” doanh nghiệp vẫn là điều đáng lo ngại, khi chỉ trong 2 tháng đầu năm, lượng doanh nghiệp đóng cửa đã lên đến 13 ngàn, trong khi số doanh nghiệp thành lập mới chỉ có 10 ngàn, trầm trọng hơn nhiều so với cùng kỳ các năm trước. Chưa kể, tổng vốn của số doanh nghiệp mới thành lập đã giảm đến 25% so với trước (tính bình quân trên tổng số doanh nghiệp mới thành lập), chứng tỏ lực của họ đã không còn nhiều, và đã trở nên dè dặt hơn với việc làm ăn.
Giám đốc một chi nhánh ngân hàng tại Đồng Nai cho biết, hiện tại tình trạng chung vẫn là nhiều ngân hàng tập trung “giành” một số khách hàng tốt, nhiều khi áp cả mức lãi suất còn thấp hơn lãi huy động để giữ chân, trong khi lại rất ngại ngần với doanh nghiệp mới. Đơn giản là lòng tin chưa hồi phục. Ngân hàng sợ nợ xấu, doanh nghiệp e dè không dám vay khiến lượng vốn tồn kho ngày một đầy lên trong các ngân hàng.
Vốn thừa, lãi thấp, nhưng thật sự 2 “cục máu đông” hiện tại là lòng tin và sức khỏe doanh nghiệp có vẻ vẫn chưa được giải quyết một cách khả quan, do đó tín dụng thấp đồng nghĩa với các cơ hội làm ăn vẫn là khe cửa hẹp, dù năm 2014 đã sắp vơi đi 1/4.
Kim Ngân
