Hỏi: Cha mẹ tôi chết năm 2007, không có di chúc nhưng có để lại tài sản là nhà, đất. Nay tôi đề nghị anh em chia di sản thừa kế, nhưng người anh cho rằng huyện đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho anh ấy thì tài sản đó thuộc về cá nhân nên không đồng ý chia.
Hỏi: Cha mẹ tôi chết năm 2007, không có di chúc nhưng có để lại tài sản là nhà, đất. Nay tôi đề nghị anh em chia di sản thừa kế, nhưng người anh cho rằng huyện đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho anh ấy thì tài sản đó thuộc về cá nhân nên không đồng ý chia. Tôi đã gửi đơn khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế và hủy giấy chứng nhận QSDĐ mà UBND huyện đã cấp cho anh tôi. Cán bộ tiếp công dân của tòa án nhân dân huyện không nhận đơn mà yêu cầu tôi gửi đơn đến tòa án nhân dân tỉnh giải quyết vì lĩnh vực này không thuộc thẩm quyền cấp huyện. Xin cho biết cán bộ tiếp công dân hướng dẫn như vậy có đúng không?
Nguyễn Văn Hoàng (huyện Củ Chi, TP.Hồ chí Minh)
Trả lời: Đây là vụ án chia di sản thừa kế do cha mẹ để lại và không có di chúc, nhưng còn thời hiệu chia thừa kế. Tuy nhiên, trong đơn khởi kiện ông có 2 yêu cầu: chia di sản thừa kế và hủy giấy chứng nhận QSDĐ mang tên người anh ruột.
Về vấn đề di sản thừa kế của cha mẹ ông được thực hiện theo pháp luật, nghĩa là chia theo hàng thừa kế. Ví dụ, cha mẹ ông có 3 người con, không có con riêng hoặc con ngoài giá thú; hay ông bà nội, ông bà ngoại chết trước cha mẹ ông thì di sản thừa kế sẽ được chia thành 3 phần bằng nhau, các anh em ông mỗi người hưởng một phần.
Theo quy đinh của Luật Đất đai năm 2013, giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được xác định trên cơ sở chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền của người đứng tên trên giấy này có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt đối với đất đai ghi trong chứng nhận. Mặt khác, giấy chứng nhận QSDĐ do chủ tịch (hoặc ủy quyền cho phó chủ tịch ký) UBND huyện cấp, được xác định là một quyết định hành chính thì đây là đối tượng khởi kiện hành chính.
Theo Luật Tố tụng hành chính, tòa án nhân dân cấp huyện không có thẩm quyền giải quyết các khiếu kiện liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND cấp huyện, hoặc chủ tịch UBND cấp huyện. Lĩnh vực này thuộc thẩm quyền của tòa án nhân dân cấp tỉnh, vì vậy cán bộ tiếp dân hướng dẫn ông làm thủ tục khởi kiện như vậy là đúng. ông hãy gửi đơn khiếu nại đến tòa án nhân dân tỉnh để được xem xét, thụ lý vụ án theo yêu cầu.
LS.Ngô Văn Định
