Sửa đổi Luật Phòng, chống ma túy: Bảo đảm hài hòa giữa xử lý nghiêm, kịp thời hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và quyền học tập, tạo cơ hội tái hòa nhập cộng đồng

Cũng trong sáng 11-11, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lương Tam Quang, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình tóm tắt về dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) và Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra về dự thảo Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi). Tổng Bí thư Tô Lâm tham dự Phiên họp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành Phiên họp

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an trình bày Tờ trình tóm tắt về dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi)

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, qua quá trình tổng kết và theo dõi Luật Phòng, chống ma túy 2021, bên cạnh những kết quả đã đạt được, đã bộc lộ những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn thi hành. Để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy được chuyển giao về Bộ Công an đã đặt ra sự cần thiết phải nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống ma túy.

Dự thảo luật được giữ nguyên vi phạm điều chỉnh so với Luật Phòng, chống ma túy 2021. Nội dung của dự thảo luật đảm bảo tính thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật liên quan và tương thích, phù hợp với các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Việc xây dựng dự án luật được thực hiện các trình tự, thủ tục theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Đoàn Chủ tịch điều hành Phiên họp

Tổng Bí thư Tô Lâm tham dự Phiên họp

Phân cấp, phân quyền đối với Trưởng Công an cấp xã, Chủ tịch UBND cấp xã, Giám đốc Công an cấp tỉnh, Chủ tịch UBND cấp tỉnh

Dự thảo Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) bao gồm 8 Chương 52 Điều, gồm các nội dung cơ bản như sau:

Một, hoàn thiện các quy định về kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy để kiểm soát chặt chẽ và tạo cơ sở pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển kinh tế, các quy định về thời hạn cai nghiện, quy trình cai nghiện, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, người cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bị quản lý sau cai nghiện ma túy, người đủ 18 tuổi cai nghiện bắt buộc hoặc tự nguyện trong cơ sở cai nghiện bắt buộc, người từ đủ 12 tuổi đến 18 tuổi cai nghiện bắt buộc hoặc tự nguyện trong trường giáo dưỡng, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất đối với các quy định pháp luật chuyên ngành khác có liên quan và phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam hiện nay và trong những năm tiếp theo.

Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an trình bày Tờ trình tóm tắt về dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi)

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương và các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên họp

Các đại biểu tham dự Phiên họp

Hai, hoàn thiện quy định về phân cấp, phân quyền đối với Trưởng Công an cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Giám đốc Công an cấp tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để đảm bảo phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp và nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy thuộc Bộ Công an.

Bộ trưởng Bộ Công an cũng nêu rõ, luật không làm tăng tổ chức bộ máy về biên chế hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đồng thời cho biết, ngày 13-8-2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp cho ý kiến về dự án luật. Căn cứ kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh lý hoàn thiện dự án luật, báo cáo Chính phủ. Ngày 5-9-2025, Chính phủ đã có Báo cáo số 751 tiếp thu, giải trình ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) kèm theo dự thảo luật đã được chỉnh lý. Theo đó, hiện nay dự thảo luật gồm 8 Chương 53 Điều (bổ sung 1 Điều), trong đó giữ nguyên 18 Điều; sửa đổi, bổ sung 28 Điều; bổ sung 7 Điều; bỏ 9 Điều của Luật Phòng, chống ma túy 2021; đồng thời sửa đổi, bổ sung 16 Điều, bỏ 4 Điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra về dự thảo Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi)

Bảo đảm hài hòa giữa xử lý nghiêm, kịp thời hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và quyền học tập, tạo cơ hội tái hòa nhập cộng đồng

Qua thẩm tra, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi), đồng thời đề nghị:

Thứ nhất, việc sửa đổi luật phải bảo đảm hài hòa giữa xử lý nghiêm, kịp thời hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và quyền học tập, tạo cơ hội tái hòa nhập cộng đồng của người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy là trẻ em, học sinh, sinh viên. Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy. Hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành, rõ trách nhiệm của các cơ quan trong công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy. Huy động nguồn lực cho công tác phòng, chống ma túy, phát huy vai trò của các tổ chức, cá nhân, gia đình và cộng đồng trong giám sát, hỗ trợ sau cai nghiện.

Thứ hai, tiếp tục rà soát bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các quy định của hệ thống pháp luật, các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Thứ ba, tiếp tục dự báo chi phí bảo đảm nguồn lực để tổ chức thực hiện luật, nhất là đối với các quy định sửa đổi, bổ sung, đồng thời sớm hoàn thiện các dự thảo văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh và các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên họp

Quy định tăng thời hạn cai nghiện ma túy nhưng cần phù hợp hơn đối với cai nghiện ma túy lần đầu, người đang nuôi con nhỏ, trẻ em

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cũng cho biết quan điểm của cơ quan thẩm tra về một số nội dung lớn của dự thảo luật.

Thứ nhất về thời hạn, quy trình cai nghiện ma túy (Điều 28):

Việc tăng thời hạn cai nghiện ma túy góp phần nâng cao chất lượng công tác cai nghiện ma túy. Về vấn đề này, đa số ý kiến Ủy ban tán thành với quy định tăng thời hạn cai nghiện ma túy. Tuy nhiên, đề nghị cần nghiên cứu quy định phù hợp hơn về thời hạn cai nghiện ma túy, đặc biệt đối với cai nghiện ma túy lần đầu, người cai nghiện ma túy là người đang nuôi con nhỏ, trẻ em thì thời hạn cai nghiện ma túy nên ngắn hoặc quy định không quá 24 tháng đối với người cai nghiện lần đầu, không quá 36 tháng đối với người cai nghiện ma túy lần thứ hai trở lên. Có ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định thời hạn cai nghiện theo hướng: đối với đối tượng cai nghiện ma túy bắt buộc, thời hạn thực hiện như quy định tại dự thảo luật; đối với đối tượng cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và cộng đồng, cần quy định thời hạn phù hợp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan và các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải và các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên họp

Thứ hai, về cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và cộng đồng (Điều 31)

Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu có quy định tại dự thảo luật bảo đảm tính nguyên tắc và bao quát về điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực, giá dịch vụ cai nghiện ma túy, thẩm quyền, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong cung cấp dịch vụ cai nghiện, đồng thời cụ thể hóa các quy định này ở văn bản hướng dẫn.

Thứ ba, về cai nghiện ma túy bắt buộc cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi (Điều 35)

Việc tổ chức nghiệm ma túy bắt buộc cho nhóm đối tượng này tại trường giáo dưỡng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức học văn hóa, học nghề, giáo dưỡng theo quy định. Tuy nhiên, việc chỉ cai nghiện ma túy bắt buộc tại trường giáo dưỡng sẽ có một số hạn chế bất cập. Do đó, Ủy ban đề nghị tiếp tục nghiên cứu quy định bảo đảm tính mở, linh hoạt phù hợp với điều kiện thực tiễn theo hướng: về cơ bản, việc cai nghiện ma túy bắt buộc cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi được thực hiện ở trường giáo dưỡng, do Bộ trưởng Bộ Công an quy định mở rộng việc cai nghiện bắt buộc cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi tại cơ sở cai nghiện khác nếu có đủ điều kiện.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh và các đại biểu Quốc hội tham dự Phiên họp

Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng và các Bộ trưởng, đại diện các Bộ, ngành

Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cũng đề nghị một số nội dung cụ thể của dự thảo luật:

- Về kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, đề nghị tiếp tục cân nhắc, rà soát để bảo đảm có quy định rõ ràng, khoa học về danh mục tiền chất ma túy, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan trong công tác kiểm soát hợp pháp về ma túy nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả

- Về áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở kinh nghiệm bắt buộc (Điều 34), đề nghị tiếp tục rà soát, chỉnh lý quy định bảo đảm tránh trùng lặp, phù hợp, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện.

- Đề nghị tiếp tục rà soát, nghiên cứu, chỉnh lý các quy định tại Điều 36, 37, 39, 50, 53 để bảo đảm tính thống nhất, khả thi, chặt chẽ trong quá trình tổ chức thực hiện.

Nguồn: Quochoi.vn