Thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong thanh niên

Với những ưu điểm: năng động, sáng tạo, nhiệt huyết, nhanh chóng thích ứng với chuyển biến của thời cuộc…, thanh niên được coi là lực lượng quan trọng trong khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST).

Phó bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội LHTN tỉnh Nguyễn Hiếu Trung (giữa) trao đổi với đoàn viên thanh niên khi tham quan mô hình khởi nghiệp với sản phẩm OCOP (chương trình Mỗi xã một sản phẩm). Ảnh: N.Sơn

Tại diễn đàn Chính sách thúc đẩy khởi nghiệp ĐMST cho thanh niên được tổ chức mới đây, đại diện các bộ, ban, ngành và các chuyên gia đã chia sẻ nhiều vấn đề góp phần thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp ĐMST trong giới trẻ.

* Nhiều chính sách, hoạt động hỗ trợ

Theo Bộ KH-CN, cách đây 8 năm, Chính phủ đã ban hành đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST đến năm 2025. Thực hiện đề án của Chính phủ, đến nay đã có 60 tỉnh, thành phố ban hành kế hoạch, sắp xếp nguồn lực thực hiện các hoạt động khởi nghiệp ĐMST. Nhiều tỉnh, thành ban hành các nghị quyết về cơ chế tài chính hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp; xây dựng các đề án hình thành trung tâm khởi nghiệp ĐMST tại địa phương…

Từ các cơ chế chính sách của Chính phủ và địa phương đã làm tiền đề quan trọng để các cấp bộ Đoàn, Hội triển khai các hoạt động khởi nghiệp ĐMST trong thanh niên.

Anh Nguyễn Hữu Tú, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đoàn, Phó chủ tịch thường trực Trung ương Hội LHTN Việt Nam cho hay, từ nhiệm kỳ 2017-2022, Trung ương Đoàn đã đề ra chương trình đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp; đồng thời, tổ chức nhiều hoạt động tạo mẫu, định hướng cơ sở.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII cũng đã xác định một trong 3 nhiệm vụ đột phá của nhiệm kỳ 2022-2027 là triển khai sâu rộng chương trình thanh niên khởi nghiệp, nhất là khởi nghiệp ĐMST… Đồng thời, đề ra chỉ tiêu hỗ trợ thanh niên vay vốn khởi nghiệp, lập nghiệp, làm kinh tế đạt 15 ngàn tỷ đồng và hỗ trợ cho khoảng 7 ngàn dự án khởi nghiệp ĐMST của thanh niên.

Để thực hiện nhiệm vụ đột phá và chỉ tiêu đã đề ra, Trung ương Đoàn đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 897/QĐ-TTg về chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022-2030. Mục tiêu chương trình hướng đến là nâng cao nhận thức, khát vọng khởi nghiệp, phát triển năng lực khởi nghiệp của thanh niên Việt Nam; tạo môi trường hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp trên cơ sở khoa học, công nghệ, ĐMST và chuyển đổi số…

Tại Đồng Nai, thời gian qua, các cấp bộ Đoàn, Hội cũng đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền về khởi nghiệp, hỗ trợ thông tin kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp cho thanh niên. Đồng thời, phối hợp tổ chức tìm kiếm, phát triển ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo; huy động nguồn lực, hỗ trợ vốn; thành lập các mô hình khởi nghiệp cho thanh niên…

* Hướng đến xây dựng cộng đồng khởi nghiệp

TS Đinh Việt Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia chia sẻ, Việt Nam vẫn nằm trong số các quốc gia có thu nhập thấp. Một trong những nguyên nhân là do số lượng doanh nghiệp (DN) còn thấp so với các quốc gia khác. Nếu như ở các nước phát triển, cứ 45-60 người sẽ có 1 doanh nhân thì ở Việt Nam bình quân 125 người mới có 1 doanh nhân.

Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia Đinh Việt Hòa cho rằng, số lượng DN cao hay thấp là một trong những yếu tố quyết định mức thu nhập cao hay thấp của một quốc gia. Việt Nam muốn có nền kinh tế phát triển, cần có cộng đồng khởi nghiệp với khoảng 3 triệu DN. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần phải có một chiến lược dài hạn với hàng loạt thay đổi về mặt chính sách.

Theo TS Đinh Việt Hòa, chúng ta nên thay đổi triết lý giáo dục, thay vì đào tạo sinh viên trở thành người có chuyên môn cao để đi xin việc thì dạy sinh viên ra trường tự khởi nghiệp. Các thủ tục đăng ký kinh doanh, hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp cần được đơn giản hóa. Đồng thời, Chính phủ và các địa phương cần có sự đồng hành với doanh nhân để giải quyết những vấn đề khó khăn, phát triển thế mạnh, hướng đến sự phát triển bền vững.

Theo kinh nghiệm của TP.HCM, để thúc đẩy khởi nghiệp ĐMST, quá trình thực hiện các chính sách cần có sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh, thành phố nhằm tạo động lực và môi trường pháp lý thuận lợi cho các hoạt động khởi nghiệp ĐMST. Bên cạnh đó, cần thiết phải có sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước và các thành phần khác của hệ sinh thái khởi nghiệp nhằm thu hút các nguồn lực của xã hội tham gia phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp. Kết nối hoạt động nghiên cứu tại các trường đại học, viện nghiên cứu nhằm hướng kết quả nghiên cứu đến giải quyết các vấn đề cụ thể của xã hội; đa dạng hóa các hoạt động hợp tác theo mô hình ĐMST mở…

Tại TP.Hải Phòng đã vận hành khu hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST - hỗ trợ không gian, cơ sở vật chất làm việc miễn phí cho các nhóm dự án khởi nghiệp. Hỗ trợ trực tiếp cho các dự án khởi nghiệp ĐMST, hầu hết các dự án đều có lợi nhuận trên 20% tổng doanh thu, một số dự án mở rộng quy mô sản xuất. Bên cạnh đó, hỗ trợ kinh phí hoạt động khởi nghiệp ĐMST tại các trường đại học; tổ chức các hoạt động chuyên sâu về khởi nghiệp ĐMST…

Ông Tạ Xuân Hưng, nhà sáng lập Công ty Khởi nghiệp Top Data Science và Loisto AI tại Phần Lan chia sẻ, tại đất nước Phần Lan đã thiết lập nhiều quỹ đầu tư để hỗ trợ tài chính, hỗ trợ đào tạo cho các DN khởi nghiệp. Đồng thời, miễn thuế và ưu đãi thuế cho DN mới khởi nghiệp để khích lệ khởi nghiệp; tạo điều kiện cho các DN mới khởi nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế…

Các trường đại học ở Phần Lan có các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp - nơi sinh viên, cựu sinh viên có thể nhận được hỗ trợ về mặt tư vấn, đào tạo và nguồn vốn ban đầu. Cũng tại Phần Lan, có rất nhiều sự kiện, hội thảo và tổ chức không lợi nhuận hỗ trợ các DN khởi nghiệp gặp gỡ, trao đổi, học hỏi và mở rộng mối quan hệ.

Nga Sơn