Người lao động vãng lai: Vất vả với thủ tục hoàn thuế!

Theo Thông tư số 62/2009/TT-BTC, ngày 27-3-2009 của Bộ Tài chính thì cá nhân vãng lai có thu nhập trên 500.000 đồng/lần sẽ bị khấu trừ 10% thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và cuối năm phải thực hiện quyết toán thuế. Trên thực tế, quy định này đang ngày càng bộc lộ nhiều bất cập, gây thiệt thòi cho người lao động có thu nhập thấp.

Theo Thông tư số 62/2009/TT-BTC, ngày 27-3-2009 của Bộ Tài chính thì cá nhân vãng lai có thu nhập trên 500.000 đồng/lần sẽ bị khấu trừ 10% thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và cuối năm phải thực hiện quyết toán thuế. Trên thực tế, quy định này đang  ngày càng bộc lộ nhiều bất cập, gây thiệt thòi cho người lao động có thu nhập thấp.

Bà Nguyễn Thị Ba, Phó trưởng phòng Thuế TNCN Cục thuế tỉnh cho biết, lao động vãng lai là những người làm việc tự do, không có nơi chi trả chính thức (nơi trả lương, đóng bảo hiểm xã hội). Những cá nhân này mỗi lần nhận thu nhập trên 500.000 đồng thì bị khấu trừ 10%. Như vậy, người lao động vãng lai có thu nhập thấp, chưa đến 4 triệu đồng/tháng, tức là chưa đến mức phải chịu thuế TNCN, nhưng vẫn bị tạm khấu trừ tiền thuế trong cả năm; đến cuối năm phải làm thủ tục quyết toán để được trả lại số thuế nộp thừa hay còn gọi là hoàn thuế.

Giáo viên thỉnh giảng sẽ vất vả khi tự làm thủ tục hoàn thuế TNCN. (Ảnh minh họa)

Điều đáng nói là thủ tục quyết toán và hoàn thuế không đơn giản. Hiện nay, quyết toán thuế TNCN thực hiện theo phần mềm HTKK 2.5.1 (2.5.2) của Tổng cục thuế. Do đó, cá nhân khi làm thủ tục quyết toán vừa phải nộp tờ khai theo mẫu 09/KK-TNCN vừa tải file (có nội dung như tờ khai) qua mạng Internet đến cơ quan thuế quản lý. Các file này đã được định dạng sẵn đơn vị quản lý thuế - nơi cấp mã số thuế (MST) cho cá nhân. Tuy nhiên, trong trường hợp người lao động được cấp MST không đúng cơ quan thuế quản lý sẽ dẫn đến việc quyết toán, hoàn thuế của các cá nhân này gặp khó khăn. 

Cụ thể là trường hợp của anh Nguyễn Anh Tài, giáo viên thỉnh giảng của một trường nghề trong tỉnh. Anh Tài cho biết, MST của anh do trường cấp, thuộc Cục thuế tỉnh quản lý. Ngày 11-5, anh đã làm hồ sơ quyết toán thuế và gửi file qua mạng theo chương trình của Tổng cục thuế; hệ thống báo đã gửi tập tin thành công. Ngày 12-5, anh lên Chi cục thuế Biên Hòa để nộp hồ sơ quyết toán, thì được hướng dẫn sang Cục thuế tỉnh, vì MST của anh do Cục thuế tỉnh cấp. Tại Cục thuế tỉnh, anh được hướng dẫn về trường làm giấy xác nhận không thiếu tiền thuế của trường để Cục thuế tỉnh làm thủ tục chuyển MST về Chi cục thuế Biên Hòa. Tuy nhiên, theo anh Tài, để hoàn thành thủ tục trên anh phải lui tới Chi cục thuế Biên Hòa và Cục thuế tỉnh nhiều lần, trong khi số tiền thuế anh được hoàn chưa đến 1 triệu đồng!

Về trường hợp này, bà Nguyễn Thị Ba, Phó trưởng phòng Thuế TNCN Cục thuế tỉnh cho biết, anh Tài là lao động vãng lai, thuộc đối tượng chịu thuế do chi cục thuế địa phương (ở đây là TP.Biên Hòa) quản lý. Trong khi trường nghề, nơi anh Tài giảng dạy lại cấp MST do Cục thuế quản lý cho anh. Thời gian trước đây, cá nhân chỉ nộp tờ khai đến cơ quan thuế quản lý là được quyết toán và hoàn thuế. Tuy nhiên, theo quy định mới, quyết toán thuế TNCN năm 2009 vừa gửi bằng tờ khai vừa gửi file qua mạng Internet. Do các đơn vị trực tiếp chi trả chưa nắm rõ việc đăng ký MST nên đã đăng ký MST không đúng cấp quản lý, dẫn đến sai sót nói trên. Hiện nay, Cục thuế đã giải quyết nhiều trường hợp cấp MST không đúng cơ quan thuế quản lý. Trong trường hợp này, đối tượng nộp thuế cần liên hệ trực tiếp với cục thuế để điều chỉnh, chuyển MST về đúng cơ quan thuế quản lý; nộp quyết toán ở đâu thì xin hoàn thuế ở đó.

Anh Nguyễn Anh Tài chia sẻ: "Thực tế, lương đi dạy của giáo viên không nhiều, thu nhập 500 ngàn phải khấu trừ thuế 10%,  thủ tục hoàn thuế lại rườm rà khiến nhiều người đành bấm bụng bỏ số tiền đóng thuế thừa. Chúng tôi, những người lao động vãng lai, mong rằng, ngành thuế cần đưa ra giải pháp đơn giản hơn, tiện lợi hơn để người có thu nhập thấp đỡ bị thiệt thòi".

An An