'Mạnh tay' với hành vi trục lợi, trốn đóng bảo hiểm

Nhiều vụ vi phạm chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) vẫn chỉ dừng ở hình thức xử phạt hành chính nên chưa đủ sức răn đe.

Nhiều vụ vi phạm chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) vẫn chỉ dừng ở hình thức xử phạt hành chính nên chưa đủ sức răn đe.

Nếu người lao động không đi khám bệnh hoặc khám không có bệnh nhưng mua giấy nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội để trục lợi sẽ bị xử phạt theo quy định. Ảnh minh họa: Một phòng khám đa khoa tư nhân khám sức khỏe định kỳ cho người lao động trên địa bàn TP.Biên Hòa. Ảnh: P.L

Tại buổi làm việc về nội dung phối hợp ngăn chặn tình trạng gian lận, trục lợi chính sách bảo hiểm với đoàn liên ngành BHXH Việt Nam và Bộ Công an vào ngày 3-10, lãnh đạo tỉnh cho biết, sẽ xử lý nghiêm những doanh nghiệp (DN) vi phạm chính sách bảo hiểm.

* Nhiều thủ đoạn gian lận, trục lợi

Theo BHXH tỉnh, Đồng Nai là tỉnh công nghiệp với hàng ngàn DN hoạt động. Phần lớn những DN trốn, chậm, nợ đọng bảo hiểm là các DN trong nước. Tình trạng này ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động và gây khó khăn cho cơ quan quản lý.

Từ đầu năm 2022 đến nay, BHXH tỉnh phối hợp với Sở LĐ-TBXH tiến hành thanh tra hơn 170 đơn vị. Qua đó phát hiện nhiều DN vi phạm chính sách bảo hiểm, phổ biến nhất là tình trạng DN nợ đọng, chậm nộp, chây ì các khoản bảo hiểm; trốn đóng về đối tượng; đóng bảo hiểm với mức thấp hơn so với quy định; số tiền nợ các khoản bảo hiểm lên đến hàng trăm tỷ đồng; thời gian nợ, chậm đóng bảo hiểm của nhiều DN kéo dài trên 6 tháng.

Để xử lý vấn đề này, BHXH tỉnh phối hợp với Sở LĐ-TBXH mời 75 DN nợ bảo hiểm đến làm việc, đã có 56 đơn vị, DN khắc phục, đóng đầy đủ bảo hiểm, nhưng còn 19 DN vẫn tiếp tục… “ngó lơ”.  Trong số này, có những DN làm ăn có lãi, mở rộng sản xuất nhưng vẫn cố tình trốn đóng hoặc chây ì các khoản bảo hiểm, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.

Bên cạnh đó, hiện có tình trạng người lao động gian lận để trục lợi chính sách bảo hiểm thai sản, đau bệnh hoặc làm giả hồ sơ giấy tờ để rút BHXH. Vừa qua, BHXH tỉnh đã chuyển đến Công an tỉnh 5 hồ sơ vụ việc có tính chất gian lận, trục lợi bảo hiểm.

Trong số những vụ việc đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh thụ lý, có trường hợp Công ty TNHH Phòng khám đa khoa T.L. (TT.Trảng Bom, H.Trảng Bom) có dấu hiệu lập hồ sơ khống, gian lận BHYT với số tiền lên đến hơn 45,5 triệu đồng. Tại buổi làm việc giữa BHXH tỉnh với Công ty TNHH Phòng khám đa khoa T.L. vào ngày 4-4-2022, đã xác định có 246 người lao động không đi khám chữa bệnh BHYT mà mua giấy chứng nhận nghỉ bệnh. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an H.Trảng Bom đã làm việc với 52/71 công nhân mua 337 giấy chứng nhận nghỉ bệnh hưởng BHXH.

Tương tự, 11 trường hợp người lao động của Công ty H.C. Việt Nam và Công ty TNHH Quốc tế G.J. ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 2 (H.Nhơn Trạch) cũng đã gian lận để trục lợi chính sách bảo hiểm. Bằng nghiệp vụ, BHXH tỉnh đã phát hiện hồ sơ khám bệnh của những lao động trên không có tên và mã thẻ BHYT trùng với ngày được cấp giấy chứng nhận nghỉ bệnh hưởng BHXH trên hệ thống giám định BHYT. Trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH không có bác sĩ đứng tên, chữ ký giả mạo, mẫu dấu không phải của cơ sở y tế đó.

Hoặc trường hợp chị V.T.H. (tạm trú ở P.Tam Phước, TP.Biên Hòa) đăng ký giải quyết chế độ BHXH một lần với số tiền gần 20 triệu đồng. Qua rà soát quy trình tiếp nhận hồ sơ, BHXH tỉnh đã phát hiện chữ ký và chữ viết của chị H. tại đơn đề nghị hưởng BHXH một lần không trùng khớp với những giấy tờ BHXH tỉnh lưu, có dấu hiệu giả mạo và đã chuyển cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Biên Hòa xử lý theo quy định pháp luật.

* Sẽ kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm

Trong buổi làm việc với Đồng Nai về nội dung phối hợp ngăn chặn tình trạng gian lận, trục lợi chính sách bảo hiểm ngày 3-10, Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn cho biết, Đồng Nai hiện vẫn còn tình trạng nhiều DN trốn, chậm, nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động; có tình trạng DN không đưa đủ các khoản thu nhập của người lao động vào bảng lương để đóng BHXH; tình trạng trục lợi chính sách BHXH trong ốm đau, thai sản; trục lợi BHYT…

Để phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN, từ đầu năm 2022, BHXH tỉnh và Công an tỉnh đã triển khai Quy chế phối hợp số 01.

Theo Giám đốc BHXH tỉnh Phạm Minh Thành, từ khi thực hiện cơ chế phối hợp này, trong quá trình kiểm tra, ngành đã phát hiện nhiều dấu hiệu hành vi trục lợi quỹ BHXH, BHYT gồm: hồ sơ không đúng quy định, làm giả hồ sơ BHXH, BHYT; hồ sơ cấp khống giấy chứng nhận nghỉ bệnh hưởng BHXH, BHYT… BHXH tỉnh đã chuyển đến Công an tỉnh hồ sơ của nhiều DN có hành vi trốn đóng bảo hiểm với số tiền lớn, cũng như những trường hợp cá nhân, đơn vị  có hành vi gian lận, trục lợi quỹ BHYT, nghỉ hưởng BHXH… để xử lý.

Nhằm làm rõ hơn những thủ đoạn gian lận để trục lợi bảo hiểm, cũng tại buổi làm việc với tỉnh Đồng Nai ngày 3-10, Phó cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ (Bộ Công an), thiếu tướng Trần Đình Chung giải thích, thủ đoạn gian dối có thể được hiểu là việc giả mạo các hóa đơn, chứng từ liên quan đến việc sử dụng lao động hoặc cố tình khai báo không trung thực với cơ quan BHXH về nghĩa vụ đóng BHXH của người có nghĩa vụ đóng bảo hiểm; thực hiện giao kèo, thỏa thuận trái pháp luật để ép hoặc yêu cầu người lao động không tham gia bảo hiểm, để người sử dụng lao động trốn tránh việc đóng BHXH cho cơ quan chức năng theo quy định.

Để hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật về bảo hiểm, nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay các vụ vi phạm mới chỉ dừng lại ở mức độ xử lý hành chính là không đủ sức răn đe, cần xử lý hình sự đối với vụ việc trốn đóng, chây ì, trục lợi và gian lận có tính chất nghiêm trọng, số tiền lớn.

“Chủ trương của tỉnh là đồng hành cùng DN nhưng sẽ kiên quyết với những DN vi phạm pháp luật liên quan đến BHXH, BHYT, BHTN. Từ nay đến cuối năm 2022, tỉnh sẽ tiến hành thanh, kiểm tra các DN trốn, chậm, nợ đóng bảo hiểm cho người lao động và sẽ xử lý nghiêm những DN vi phạm” - Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng khẳng định.

Phương Liễu