Hồi còn đi học, mỗi mùa tựu trường tôi thường được cha mẹ chuẩn bị cho bộ đồng phục là chiếc áo trắng với quần tây màu xanh. Bộ đồng phục được chúng tôi nâng niu, giữ gìn mặc đến lúc chật thì xếp cất để dành cho những đứa em kế tiếp tái sử dụng hoặc đem tặng cho các em học sinh nghèo.
Hồi còn đi học, mỗi mùa tựu trường tôi thường được cha mẹ chuẩn bị cho bộ đồng phục là chiếc áo trắng với quần tây màu xanh. Bộ đồng phục được chúng tôi nâng niu, giữ gìn mặc đến lúc chật thì xếp cất để dành cho những đứa em kế tiếp tái sử dụng hoặc đem tặng cho các em học sinh nghèo.
Khi trở thành phụ huynh, nhiều năm nay cứ vào đầu năm học mới tôi lại cùng con nôn nao chuẩn bị đồng phục áo trắng, quần xanh đón ngày khai trường. Khi nhìn các bạn cùng trang lứa học ở các trường khác mặc đồng phục nhiều màu sắc, bắt mắt, con tôi bắt đầu so sánh rồi bảo mặc như thế đẹp hơn, oách hơn…
Năm học mới 2022-2023, trường con tôi được chuyển sang cơ sở mới, dù là trường công nhưng nhà trường cũng chạy theo “phong trào” may đồng phục. Mọi khâu trong quá trình chọn may đồng phục tôi và nhiều phụ huynh khác chỉ biết khi nhận thông báo từ cô chủ nhiệm về giá tiền gần 500 ngàn đồng/bộ, ai mua thì đăng ký. Tất nhiên, không phụ huynh nào có thể từ chối vì đây là đồ thiết kế riêng, không thể tìm mua ở bên ngoài. Mỗi học sinh phải mua ít nhất là 2 bộ đồng phục và 1 bộ thể dục tổng cộng gần 1,3 triệu đồng. Với số tiền này, nếu ra chợ có thể mua được 5-6 bộ quần tây, áo trắng và có thể tái sử dụng cho năm học sau… Chi phí đồng phục cộng với các khoản chi phí giáo dục đầu năm khác thực sự là gánh nặng với một số phụ huynh có mức thu nhập trung bình và đông con.
Bộ đồng phục hiện nay được các trường thiết kế riêng biệt, cầu kỳ, bao gồm nhiều chi tiết nhận diện trường. Không chỉ có ở trường tư, trường quốc tế, các trường công bây giờ cũng rất nhanh nhạy trong việc xây dựng bộ nhận diện thương hiệu thông qua đồng phục học sinh. Việc này vô hình trung biến đồng phục thành sản phẩm “độc quyền” của mỗi trường vì không thể tìm mua ở bất cứ nơi nào. Phụ huynh sẽ không có sự lựa chọn nào khác, buộc phải chấp nhận mua sản phẩm dù đôi khi chất lượng không phù hợp và tương xứng với giá tiền.
Không ít phụ huynh phàn nàn chất lượng đồng phục một số trường rất kém, chỉ mặc được một thời gian ngắn, dù còn vừa vặn, vẫn rất khó để tái sử dụng vì dễ rách, nhàu, bạc màu và lem màu khi giặt… Vấn đề này thực sự trở thành mối bận tâm của nhiều phụ huynh khi phải cân nhắc mua thêm đồ mới cho con, mua thì tốn kém còn không mua thì lo con tủi thân khi so sánh với bạn bè. Điều này làm mất đi ý nghĩa vốn có của đồng phục, không đáp ứng theo tinh thần Thông tư 26/2009/TT-BGDĐT của Bộ GD-ĐT quy định về đồng phục học sinh - sinh viên là đồng phục nhằm bảo đảm sự bình đẳng giữa các học sinh - sinh viên với nhau và phải bảo đảm tiết kiệm.
Việc học sinh mặc đồng phục là cần thiết, thế nhưng đồng phục chỉ thực sự có ý nghĩa khi hướng đến lợi ích của học sinh và không làm gia tăng các khoản phí không đáng có tạo thêm gánh nặng cho phụ huynh.
Lê Vy
