Hỏi: Cha tôi làm di chúc có nội dung chia tài sản sau khi ông chết, anh chị em chúng tôi có một số người ký tên vào di chúc này. Tuy nhiên, anh trai tôi không đồng ý vì trước đó cha tôi hứa cho toàn bộ quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho anh, nhưng tài sản trên là của chung giữa cha mẹ tôi (mẹ tôi chết không để lại di chúc năm 2003). Nay anh chị em chúng tôi không thỏa thuận được việc chia tài sản của cha mẹ. Tôi muốn được nhận di sản thừa kế của mẹ tôi thì phải làm gì, mong luật sư tư vấn.
Hỏi: Cha tôi làm di chúc có nội dung chia tài sản sau khi ông chết, anh chị em chúng tôi có một số người ký tên vào di chúc này. Tuy nhiên, anh trai tôi không đồng ý vì trước đó cha tôi hứa cho toàn bộ quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho anh, nhưng tài sản trên là của chung giữa cha mẹ tôi (mẹ tôi chết không để lại di chúc năm 2003). Nay anh chị em chúng tôi không thỏa thuận được việc chia tài sản của cha mẹ. Tôi muốn được nhận di sản thừa kế của mẹ tôi thì phải làm gì, mong luật sư tư vấn.
Phan Thu Ngân (TP. Biên Hòa)
Trả lời: Theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015: di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.
Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây: người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc. Song, nếu cho rằng cha của bạn lập di chúc để định đoạt tài sản của mình sau khi chết thì các anh chị em bạn ký tên vào bản di chúc này với tư cách là người làm chứng là không đúng quy định pháp luật dân sự. Còn cho rằng đây là văn bản thỏa thuận phân chia tài sản thì cũng không đúng quy định của Luật Đất đai (vì phải lập hợp đồng tặng, cho quyền sử dụng đất).
Mặt khác do mẹ của bạn chết năm 2003 đã phát sinh thừa kế, do vậy cha của bạn không thể tự định đoạt phần di sản của mẹ bạn được mà phải có sự đồng thuận của các đồng thừa kế khác (anh chị em bạn).
Qua phân tích nêu trên, theo chúng tôi, văn bản di chúc phân chia tài sản do cha của bạn lập không có giá trị pháp lý nếu không được anh chị em chấp nhận (vì việc dân sự cốt ở các bên tự thỏa thuận). Để nhận di sản thừa kế của mẹ, bạn nên thỏa thuận việc chia di sản của mẹ. Nếu không được, bạn khởi kiện tòa án nơi có di sản thừa kế có thẩm quyền thụ lý giải quyết.
LS.Ngô Văn Định
