Sự hài lòng của bệnh nhân là yếu tố quyết định

Thực hiện tự chủ tài chính (TCTC) tại một số bệnh viện công là động lực thúc đẩy sự phát triển của đơn vị, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc người dân, tạo sự cạnh tranh giữa y tế công và tư.

Thực hiện tự chủ tài chính (TCTC) tại một số bệnh viện công là động lực thúc đẩy sự phát triển của đơn vị, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc người dân, tạo sự cạnh tranh giữa y tế công và tư. TS-BS.PHAN HUY ANH VŨ, Giám đốc Sở Y tế cho biết, khi các đơn vị y tế cả công và tư hoạt động trong một môi trường “phẳng”, sự hài lòng của bệnh nhân là yếu tố quyết định sự thành  bại của đơn vị đó.

* Nhiều năm qua, hệ thống bệnh viện công lập hoạt động bằng ngân sách nhà nước, vì sao bây giờ lại chuyển sang TCTC? Việc này đem lại lợi ích gì cho bệnh viện và người dân?

- Thực hiện chủ trương TCTC trong hệ thống y tế công lập nhằm giảm chi ngân sách, chuyển chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước cấp cho các bệnh viện sang hỗ trợ trực tiếp cho người dân thông qua bảo hiểm y tế, gắn với lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế. Việc cắt giảm ngân sách chi cho các bệnh viện còn để đầu tư cho các hoạt động khác như: y tế dự phòng, y tế cơ sở, đào tạo nhân lực... TCTC cũng là sự thúc đẩy để các bệnh viện công tự “nuôi mình” và phát triển bằng việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, hoàn thiện công tác phục vụ, cung ứng dịch vụ.

TCTC bao gồm tự chủ trong chi thường xuyên (là các chi phí trực tiếp phục vụ công tác khám, chữa bệnh) và tự chủ trong chi đầu tư (là đầu tư trang thiết bị, đào tạo nhân lực, cơ sở vật chất...). Ngoài tài chính ra, những đơn vị thực hiện việc TCTC còn được giao tự chịu trách nhiệm về tổ chức bộ máy, tuyển dụng, giải thể, sáp nhập các bộ phận thuộc đơn vị theo hướng tinh gọn, hiệu quả, phù hợp chức năng, nhiệm vụ của đơn vị đó, giúp đơn vị phát huy tính năng động, sáng tạo, chủ động sử dụng nguồn nhân lực và tài chính một cách có hiệu quả, tăng thu nhập, tạo tâm lý ổn định và yên tâm công tác cho đội ngũ y tế.

* Như ông nói, TCTC tại bệnh viện công sẽ tạo ra một cuộc cạnh tranh lành mạnh, công bằng đối với bệnh viện tư. Ông giải thích rõ hơn về cơ chế của sự tác động này?

- Đúng như vậy. Hiện nay trong hoạt động y tế chưa có sự công bằng giữa các  đơn vị y tế công và tư. Trong khi y tế công lập được Nhà nước đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, đào tạo nhân lực, được Nhà nước trả lương... thì y tế ngoài công lập phải tự đầu tư tất cả... Điều này không tạo ra cạnh tranh, không tạo động lực phát triển cũng như hạn chế chất lượng khám chữa bệnh. Khi bệnh viện công không được Nhà nước bao cấp nữa và như thế, giữa bệnh viện công và tư sẽ hoạt động trong một môi trường “phẳng”, sẽ tạo ra sự cạnh tranh về chất lượng khám chữa bệnh cũng như chất lượng phục vụ, đơn vị nào làm tốt sẽ thu hút được nhiều bệnh nhân. Chính sự hài lòng của người bệnh là yếu tố quyết định sự sống còn của bệnh viện cũng như thu nhập của nhân viên trong bệnh viện.

* Trên địa bàn đã có 3 bệnh viện công đang thực hiện thí điểm TCTC, ông đánh giá thế nào về hiệu quả của mô hình tại các bệnh viện này?

- Đồng Nai đã có 3 bệnh viện thực hiện TCTC là Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, Bệnh viện đa khoa Thống Nhất và Bệnh viện đa khoa khu vực Long Khánh. Gần 2 năm thực hiện thí điểm mô hình này, các đơn vị đang hoạt động khá ổn định.

Khi không còn bao cấp, bệnh viện công lập phải nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và phục vụ nhằm tạo được sự hài lòng của người bệnh mới có thể phát triển. Trong ảnh: Khám bệnh tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai

Bệnh viện đa khoa Đồng Nai có nhiều thuận lợi hơn khi được Nhà nước đầu tư hệ thống cơ sở vật chất khang trang, trang thiết bị hiện đại, nguồn nhân lực khá dồi dào, hoạt động đã có thương hiệu nên việc TCTC có nhiều thuận lợi. Còn Bệnh viện đa khoa Thống Nhất cũng đang nỗ lực nâng cao trách nhiệm, tinh thần phục vụ người bệnh, tiết kiệm các chi phí vận hành liên quan để tạo ra các khoản kinh phí để tiếp tục đầu tư và hỗ trợ đời sống đội ngũ nhân viên y tế. Song, thành công nhất phải nói đến Bệnh viện đa khoa khu vực Long Khánh. Bằng việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, nâng cao thái độ phục vụ đã thu hút tăng hơn 30% số lượt bệnh nhân. Qua đó, thu nhập của đội ngũ nhân viên y tế bệnh viện cũng tăng từ 20-30%.

* Người dân lo ngại rằng, khi các bệnh viện công TCTC có thể sẽ xuất hiện tình trạng bệnh viện tự làm giá dịch vụ, lạm dụng xét nghiệm, chiếu chụp để tăng thu. Ông giải thích vấn đề này như thế nào?

- Điều này sẽ không xảy ra. Nếu tính đúng, tính đủ giá viện phí sẽ bao gồm 7 thành phần, nhưng giá viện phí hiện nay mới được cơ cấu 4 thành phần, còn 3 thành phần nữa chưa được tính. Do đó, khi tính đúng, tính đủ, giá viện phí chắc chắn sẽ tăng, nhưng người bệnh sẽ không phải chi trả toàn bộ khoản tăng này mà sẽ được bảo hiểm y tế chi trả. Các bệnh viện cũng không được tự làm giá mà phải thực hiện theo giá viện phí do Nhà nước quy định. Ngay cả việc đầu tư mua sắm trang thiết bị, xây dựng cơ sở vật chất cũng sẽ dùng chính phần viện phí tăng thêm này để đầu tư mua sắm trang thiết bị nên không có chuyện lạm dụng chiếu chụp, xét nghiệm để tăng thu. Giá viện phí tính đúng, tính đủ sẽ kéo theo mức đồng chi trả tăng, nhưng không đáng kể.

* Để tiến tới TCTC tại tất cả các bệnh viện trong hệ thống y tế công lập,  sắp tới ngành sẽ làm gì để việc tự chủ của các đơn vị được đúng hướng, hiệu quả như mong muốn?

- Việc giao TCTC cho các bệnh viện không có nghĩa là để các đơn vị “tự bơi” trong cơ chế thị trường, mà Nhà nước tạo điều kiện về cơ chế chính sách để các bệnh viện phát triển phù hợp với cơ chế thị trường. Do đó, lộ trình TCTC của ngành y tế Đồng Nai trước mắt sẽ chọn những bệnh viện có tiềm lực thực hiện trước, còn những đơn vị chưa đủ điều kiện cần và đủ về nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất thì ngành sẽ xin ngân sách tỉnh để tiếp tục trang bị, nhằm tạo nền móng vững chắc cho đơn vị khi “ra riêng” cũng như việc thực hiện TCTC đạt được hiệu quả trong cuộc cạnh tranh nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh, tăng thu nhập cho đội ngũ nhân viên bệnh viện, đồng thời thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với Nhà nước.

Ngành sẽ có những hoạt động giám  sát, hướng dẫn đơn vị thực hiện theo đúng pháp luật, kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những tiêu cực trong việc lạm dụng các kỹ thuật cận lâm sàng, thiếu minh bạch, công khai giá dịch vụ, phân chia thu nhập...

 Xin cảm ơn ông!

Phương Liễu (thực hiện)