Khổ vì bụi than

Đã nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân tại KP.Bình Dương, phường Long Bình Tân (TP.Biên Hòa) luôn phải sống trong cảnh bị bụi than bao trùm khắp nơi…

Bụi than phát tán từ những bãi chứa than của Công ty cổ phần đầu tư khoáng sản - than Đông Bắc (gọi tắt là Công ty than Đông Bắc), khiến cuộc sống người dân ở khu dân cư gần đó không thể… chống đỡ.

* Bụi bám khắp nơi

Nhiều năm qua, Công ty than Đông Bắc (có trụ sở chính tại TP.Hồ Chí Minh) đến thuê mặt bằng tại KP.Bình Dương để làm bãi trung chuyển và xay nghiền than. Hàng ngày, liên tục có nhiều xe tải ra, vào chở hàng. Những đống than được chất cao như núi nên mỗi khi gió lớn, bụi than bay tứ tung, cuốn thẳng vào nhà dân.

Đường dân sinh của KP.Bình Dương phường Long Bình Tân (TP.Biên Hòa) ngập bùn than.

Ông Đặng Vạn, nhà đối diện với cổng ra vào khu vực bãi than, bức xúc: “Hàng ngày, mỗi khi các bãi than hoạt động là bụi than bay khắp nơi. Bụi than len lỏi mọi ngóc ngách, từ phòng khách tới phòng ngủ, bám đầy vào quần áo, đồ dùng sinh hoạt. Chỉ cần một ngày không lau chùi là bụi bám thành lớp. Nhà ở bỗng dưng… chuyển màu đen, nên nhiều năm qua gia đình tôi chẳng muốn sơn sửa lại nhà cửa. Bởi có làm mới cũng chỉ được một thời gian tường lại bị “nhuộm” đen vì bụi than”.

Ngày 9-6-2014, UBND tỉnh đã có văn bản số 5013/UBND-CNN, chỉ đạo về việc kiểm tra tình hình thực hiện công tác bảo vệ môi trường đối với Công ty cổ phần đầu tư khoáng sản - than Đông Bắc. Ngày 27-6-2014, Thanh tra Sở Tài nguyên - môi trường đã tiến hành kiểm tra kho bãi của công ty này và phát hiện quá trình hoạt động kinh doanh than đã để xảy ra tình trạng phát tán bụi vào môi trường xung quanh. Thanh tra Sở giao cho Trung tâm Quan trắc và kỹ thuật môi trường Đồng Nai lấy mẫu nước thải từ bãi chứa than của công ty này. Trên cơ sở mẫu nước thải, Thanh tra Sở Tài nguyên - môi trường sẽ tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.

Cùng tâm trạng như ông Vạn, ông Nguyễn Huy Liệu, ngụ tổ 12, KP.Bình Dương, cho biết mái nhà ông đang ở được lợp bằng tôn. Do nhiều năm hứng bụi than nên đã bị hoen gỉ, nhiều tấm thủng lỗ chỗ khiến gia đình ông phải tốn tiền thay mới. Theo ông Liệu, mái tôn bằng kim loại còn bị bụi than ăn mòn, nói gì đến cơ thể người hàng ngày phải hít thở bụi độc hại thì làm sao không bệnh. Người lớn ở đây phần lớn mắc bệnh viêm xoang mãn tính, còn trẻ nhỏ thì bị viêm đường hô hấp. Rất nhiều trường hợp người già bị “ngộp” vì bụi than phải đi bệnh viện chữa trị là chuyện thường ngày.

Trước tình trạng phải “sống chung” với bụi than, người dân ở KP.Bình Dương không khỏi bất bình phản ứng. Nhiều hộ đồng loạt kiến nghị chính quyền địa phương có biện pháp xử lý các đơn vị kinh doanh than gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, chẳng hiểu vì sao đến nay các bãi than này vẫn thản nhiên hoạt động khiến dư luận không khỏi thắc mắc.

* Sớm xử lý dứt điểm

Trao đổi về vấn đề bụi than làm ảnh hưởng đến cuộc sống khu dân cư, Phó chủ tịch UBND phường Long Bình Tân Đoàn Văn Đoàn thừa nhận những điều người dân phản ảnh là đúng với thực tế. Ngoài bãi than của Công ty than Đông Bắc, còn có các bãi của Công ty TNHH Hương An Nguyên và một số tư nhân khác. Thời gian qua, UBND phường đã nhiều lần kiểm tra, xử phạt; thậm chí tịch thu máy xay nghiền than, đồng thời yêu cầu các chủ bãi biện pháp khắc phục. Thế nhưng các đơn vị này thiếu thiện chí hợp tác. Do chức năng xử lý vượt quá thẩm quyền nên UBND phường Long Bình Tân đã nhiều lần có văn bản kiến nghị UBND TP.Biên Hòa chỉ đạo các ban, ngành vào cuộc, nhưng đến nay vẫn chưa thấy thay đổi.

Tại kỳ họp lần thứ 12 của HĐND TP.Biên Hòa mới đây, Chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Trịnh Tuấn Liêm đã chỉ đạo các phòng, ban liên quan sớm rà soát các cơ sở gây ô nhiễm trên địa bàn, trong đó có những bãi chứa than ở KP.Bình Dương, phường Long Bình Tân; liệt kê danh sách các cơ sở cần di dời ra khỏi địa bàn thành phố. Nếu việc xử lý vượt quá thẩm quyền, ngành chức năng gửi văn bản đề nghị lên các cấp để giải quyết.

Mới đây, trả lời ý kiến cử tri tại kỳ họp HĐND TP.Biên Hòa lần thứ 12, ông Nguyễn Tấn Vinh, Trưởng phòng Tài nguyên - môi trường Biên Hòa, khẳng định phòng đã nhiều lần kiểm tra xử phạt đối với hành vi gây ô nhiễm môi trường của Công ty than Đông Bắc. Cụ thể, năm 2010 cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, lập biên bản vi phạm và kiến nghị UBND TP.Biên Hòa ra quyết định xử phạt đối với công ty này về các hành vi vi phạm hành chính, như: kinh doanh dưới hình thức chi nhánh doanh nghiệp nhưng không có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh theo quy định; không có bản cam kết bảo vệ môi trường và đề án bảo vệ môi trường được xác nhận. Qua đó, ngành chức năng yêu cầu công ty này phải lập đầy đủ thủ tục về đăng ký kinh doanh và bảo vệ môi trường theo quy định. Tuy nhiên, trong các lần kiểm tra tiếp theo, Công ty than Đông Bắc không thực hiện các yêu cầu trên và vẫn “vô tư” sản xuất.

Ông Vinh cho rằng, việc người dân nhiều lần kiến nghị lãnh đạo thành phố sớm có biện pháp giải quyết dứt điểm các bãi than gây ô nhiễm môi trường; buộc di dời Công ty than Đông Bắc ra khỏi khu dân cư là có cơ sở. Vừa qua, trước đề xuất của Phòng Tài nguyên - môi trường, UBND TP.Biên Hòa đã có văn bản kiến nghị UBND tỉnh, đề nghị chỉ đạo các sở, ngành liên quan nhanh chóng kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền.

Văn Chính