Người tiêu dùng ngại làm lớn chuyện!

Lâu nay, tình trạng quyền lợi người tiêu dùng (NTD) bị vi phạm một cách trắng trợn, diễn ra khá phổ biến. Phần lớn NTD cũng nhận ra điều này, song để có thể chỉ rõ hình thức vi phạm và đòi lại công bằng thường không dễ...

Lâu nay, tình trạng quyền lợi người tiêu dùng (NTD) bị vi phạm một cách trắng trợn, diễn ra khá phổ biến. Phần lớn NTD cũng nhận ra điều này, song để có thể chỉ rõ hình thức vi phạm và đòi lại công bằng thường không dễ... 

Thông thường, những hành vi vi phạm quyền lợi của NTD đại loại như: quấy rối điện thoại, không thông báo công khai về hàng hóa có khiếm khuyết, quảng cáo lừa dối hoặc gây nhầm lẫn cho NTD...

* Rất dễ... bị lừa!

Sau khi xem mẫu quảng cáo bột giặt Super Cleaner của Công ty TNHH Kim Phú Mỹ (TP.Hồ Chí Minh) trên đài truyền hình, ông Nguyễn Tiến Khiêm, nhà số 1A, đường Nguyễn Ái Quốc (TP.Biên Hòa) đã mua loại này về dùng thử. Nhưng khi sử dụng một thời gian, ông Khiêm phát hiện quần áo ngâm từ bột giặt Super Cleaner hầu hết bị hư hại, bạc màu. Ông Khiêm làm đơn khiếu nại, được Hội Bảo vệ NTD giải quyết và phía nhà sản xuất chấp nhận bồi thường thiệt hại, đồng thời ngưng quảng cáo.

Cân nhắc, lựa chọn kỹ khi mua hàng là cách tránh rủi ro.

Thực tế, trường hợp của ông Khiêm được bồi thường, xem ra chỉ là một trong những nạn nhân tin vào quảng cáo trên truyền hình nên mua sử dụng. Đã có bao nhiều người bị thiệt hại khi mua bột giặt Super Cleaner, chắc chắn không chỉ mỗi ông Khiêm. Tuy nhiên, thói quen của NTD lâu nay là rất ngại làm “lớn chuyện”, bởi rất mất thời gian, và không phải ai cũng đến được đúng địa chỉ cần khiếu nại. Cho nên, đã có nhiều trường hợp biết mình bị lừa nhưng im lặng cho xong. Mặt khác, cơ quan đăng tải thông tin không chính xác này cũng góp phần “tiếp tay” cho doanh nghiệp lừa dối khách hàng, nhưng chưa đơn vị nào bị xử phạt, khiến NTD thường xuyên bị “mắc bẫy”.

Nhiều vụ việc trước đây làm rõ, nhưng việc xử lý chỉ dừng ở mức độ hòa giải. Doanh nghiệp vi phạm có khi cố tình phớt lờ trách nhiệm hoặc chỉ cần bồi thường tượng trưng coi như... huề cả làng. Điển hình là vụ một gia đình ở TP.Biên Hòa mua gạch về lát nền, nhưng mở ra thấy sản phẩm bị hư. Tiến hành khiếu kiện, gia đình này chỉ được nhà sản xuất đổi sản phẩm khác thay thế. Hay như vụ NTD ở xã Thạnh Phú (huyện Vĩnh Cửu) mua máy giặt tại một cửa hàng trên đường Phạm Văn Thuận (TP.Biên Hòa), khiếu nại về chất lượng máy không đảm bảo. Cơ quan chức năng mời hòa giải, chủ cửa hàng bán sản phẩm không đến và cũng không chịu nhận lại máy. Cơ quan chức năng hướng dẫn NTD kiện ra tòa, nhưng vì ngại kiện tụng đến chỗ pháp đình nên NTD đành chịu thiệt.

* Quyền lợi NTD sẽ được bảo vệ chính đáng

Nói về quyền lợi NTD sẽ được bảo vệ chính đáng, Tổng thư ký hội, thư ký văn phòng Hội Bảo vệ NTD tỉnh Lê Xuân Trường cho biết, ngày 16-3-2012, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định 19/2012/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi NTD. Nghị định vừa có hiệu lực thi hành vào đầu tháng 5-2012. Theo đó, các cơ quan chức năng sẽ xử lý mạnh tay hơn đối với mọi hành vi vi phạm quyền lợi của người NTD. Ví dụ, những trường hợp NTD bị lừa khi mua sản phẩm kém chất lượng về sử dụng, nếu xảy ra vào thời điểm này thì sẽ áp dụng theo Nghị định 19 để giải quyết. Như vậy, những trường hợp nêu trên, ngoài việc doanh nghiệp phải khắc phục hậu quả, còn bị phạt từ 20-30 triệu đồng; riêng đài truyền hình cũng bị phạt từ 10-30 triệu đồng vì đăng tải quảng cáo sai sự thật.

Phải nói rằng, bảo vệ quyền lợi NTD là vấn đề được coi là hết sức bức thiết hiện nay. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng ở việc phạt tiền thì chưa đủ răn đe. Bởi nếu so sánh mức phạt của Nghị định 19 với các văn bản pháp luật trước đây đối với lĩnh vực bảo vệ quyền lợi NTD thì có cao hơn. Nhưng trên thực tế thì diễn biến vi phạm trong thời gian gần đây đã “đạt” đến mức độ tinh vi, ảnh hưởng sâu rộng hơn. Chẳng hạn, hành vi sử dụng chất cấm trong chăn nuôi heo xảy ra gần đây tại một vài địa phương trong tỉnh, nếu thẳng thắn nhìn nhận, cơ sở vi phạm bị phạt vài chục triệu đồng và bị đình chỉ chăn nuôi trong một thời gian nhất định thì quá nhẹ. Trong khi, những tác hại mà người chăn nuôi gây ra làm ảnh hưởng đến sức khỏe của NTD thì rất khó lường. Hay như hàng điện máy cao cấp bị làm giả hiện xuất hiện không ít ngoài thị trường, nếu NTD mua nhầm, coi như lãnh đủ. Vì vậy, theo ông Trường, NTD cần cảnh giác và tự bảo vệ mình trước. “Đương nhiên, cơ quan có thẩm quyền sẽ mạnh tay hơn với tổ chức, cá nhân vi phạm. Nghị định quy định trách nhiệm xử phạt thuộc chính quyền các cấp, cơ quan quản lý Nhà nước là Sở Công thương. Đồng thời nghị định cũng nêu rõ vai trò của các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, kiểm soát thị trường; các hiệp hội và Hội Bảo vệ quyền lợi NTD. Nếu như những cơ quan trên hành động “quyết liệt”, đồng thời, phía NTD am hiểu những quy định của pháp luật thì hiển nhiên quyền lợi của NTD sẽ được đảm bảo đầy đủ” - ông Trường nhấn mạnh.

                       Kim Liễu