Gia phả không phải là căn cứ pháp luật xác định quan hệ nhân thân

Hỏi: Sinh sống ở nước ngoài hơn 40 năm, cha mẹ tôi (ông A., bà M.) chết không để lại di chúc. Gia phả của dòng họ lập xác định tôi là con ông A., bà M. Tôi cần làm gì để hưởng di sản thừa kế của cha mẹ để lại là nhà đất. Xin được tư vấn.

Vũ Thị Thái (ngụ xã Long Thành, tỉnh Đồng Nai)

Trả lời: Theo Bộ luật Dân sự hiện hành quy định:  Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, chỉ đặt ra trong trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp hoặc phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản… (thừa kế theo pháp luật, là chia di sản theo hàng thừa kế, cụ thể hàng thừa kế thứ nhất: gồm cha, mẹ, vợ, chồng, con của người chết).

Để có cơ sở xác định có mối quan hệ nhân thân giữa cha, mẹ và con, bà cần phải:

- Được anh, chị, em thừa nhận bà là anh, chị, em ruột của họ (đây là trường hợp không phải chứng minh).

- Xuất trình giấy khai sinh đã được lập hợp pháp vì giấy khai sinh là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho cá nhân khi được đăng ký khai sinh; nội dung bao gồm các thông tin cơ bản về cá nhân như: thông tin của người được đăng ký khai sinh: họ, chữ đệm và tên; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; nơi sinh; quê quán; dân tộc; quốc tịch; thông tin của cha, mẹ người được đăng ký khai sinh: họ, chữ đệm và tên; năm sinh; dân tộc; quốc tịch; nơi cư trú.

Mặt khác, giấy khai sinh được xác định là giấy tờ hộ tịch gốc của cá nhân; mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với giấy khai sinh của người đó.

- Kết luận trưng cầu giám định ADN thể hiện: giữa bà và ông A., bà M. có quan hệ cha, mẹ và con. 

Như vậy, gia phả của dòng họ không phải căn cứ pháp lý thể hiện: giữa bà và ông A., bà M. có quan hệ cha, mẹ và con. Nói cách khác, bà không thể dùng gia phả để hưởng di sản thừa kế của cha mẹ.

Luật sư Ngô Văn Định