Đừng để pháo làm mất vui xuân

Tiếng pháo thường kích thích người đốt. Tiếng “nổ” lớn, ánh sáng đẹp trên bầu trời khi nổ tác động mạnh đến tâm lý người sử dụng và người chứng kiến, dễ tạo cảm giác phấn khích, sôi động.

Các loại pháo nổ tự chế, pháo “lậu” bị pháp luật nghiêm cấm sử dụng, tàng trữ, vận chuyển, trao đổi… Ảnh: Internet

Chính tâm lý muốn thể hiện, muốn tạo không khí náo nhiệt, thậm chí là chạy theo cảm giác mạnh đã khiến nhiều người bất chấp quy định của pháp luật để tìm mua, sử dụng pháo lậu.

Có được sử dụng pháo?

Pháo nổ là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng nổ hoặc gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian. Pháo nổ gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian được gọi là pháo hoa nổ.

Pháo hoa là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, không gây ra tiếng nổ.

Ông Huỳnh Văn Công (ngụ phường Trảng Dài, tỉnh Đồng Nai) cho biết: Nhiều người quan niệm ngày xuân không có tiếng pháo sẽ kém vui vì hình ảnh, tiếng pháo ngày xuân đã in sâu vào tuổi thơ. Tuy vậy, bản thân ông cũng không phân biệt được hiện nay Nhà nước, chính quyền cho phép sử dụng pháo ra sao khi xuân về, Tết đến.

Luật sư Nguyễn Thị Thảo (Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) cho biết: Theo Điều 17 Nghị định 137/2020/NĐ-CP ngày 27-11-2020 của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo thì cá nhân chỉ được sử dụng pháo hoa, tức pháo không gây ra tiếng nổ. Tuy nhiên, phải đảm bảo các điều kiện: Người sử dụng có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Chỉ được sử dụng trong các dịp lễ, Tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, hoạt động văn hóa nghệ thuật. Chỉ được mua pháo hoa của các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng. Với pháo nổ, pháo hoa nổ thì cá nhân không được phép sử dụng.

Người sử dụng, vận chuyển, buôn bán pháo nổ, pháo hoa nổ tùy theo mức độ sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật. Cụ thể, về hành chính, tại Điều 13 Nghị định 282/2025/NĐ-CP ngày 30-10-2025 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình có quy định: Phạt tiền từ 2-5 triệu đồng đối với hành vi sử dụng pháo hoa không đúng quy định của pháp luật. Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với hành vi giao pháo hoa, thuốc pháo hoa cho cá nhân không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Phạt tiền từ 20-40 triệu đồng đối với hành vi: trao đổi, cho, tặng, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố pháo hoa nổ; sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt pháo nổ, pháo hoa nổ; Giao pháo hoa nổ, thuốc pháo nổ cho cá nhân không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

Về hình sự, tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm…, người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội sản xuất, buôn bán hàng cấm (Điều 190) hoặc tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm (Điều 191) Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017 và 2025) với mức hình phạt tù có thể lên đến 15 năm.

Hãy “nói không” với pháo nổ trái phép, lựa chọn những hình thức vui xuân văn minh, an toàn và đúng pháp luật. Đồng thời để tiếng cười, niềm hân hoan ngày xuân là biểu tượng của đoàn viên, hạnh phúc chứ không phải là nỗi lo về tai nạn và vi phạm pháp luật nguyên nhân do pháo.

Luật sư NGUYỄN VĂN NAM, Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai

Thay đổi bằng hành vi tích cực

Tâm lý muốn thể hiện, muốn tạo không khí náo nhiệt, thậm chí là tâm lý hiếu kỳ, chạy theo cảm giác mạnh đã khiến nhiều người bất chấp quy định của pháp luật để tìm mua hoặc tự chế pháo nổ để sử dụng… Từ nhu cầu này, pháo “lậu”, pháo tự chế mới có “đất sống”, trong khi người sử dụng lại chủ quan, không lường hết được mức độ nguy hiểm và hậu quả pháp lý có thể phải gánh chịu.

Luật sư Nguyễn Văn Nam (Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) cho biết: Tiếng nổ là dấu hiệu thể hiện mức độ nguy hiểm cao của pháo. Pháo càng nổ lớn thì nguy cơ tai nạn, cháy nổ, thương tích và mất an ninh trật tự càng lớn. Do đó, pháp luật hiện đã cấm nghiêm ngặt cá nhân sử dụng pháo nổ dưới bất kỳ hình thức nào, chỉ cho phép cá nhân sử dụng pháo hoa không gây tiếng nổ nhằm đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí một cách an toàn, văn minh.

Anh Đậu Đức Anh, Bí thư Đoàn Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Đồng Nai (ở xã Hưng Thịnh, tỉnh Đồng Nai) bày tỏ: Pháo “lậu” và pháo tự chế tồn tại không chỉ do sự hấp dẫn của tiếng nổ mà còn xuất phát từ nhận thức pháp luật chưa đầy đủ của một bộ phận người dân. Do đó, chính quyền địa phương, ngành giáo dục cần thường xuyên, liên tục tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục thanh thiếu niên, học sinh, nhân dân “nói không” với hành vi sử dụng, tàng trữ, chế tạo pháo trái phép, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Ông Lê Văn Toàn (ngụ xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai) chia sẻ: Tiếng pháo hấp dẫn người sử dụng, người chứng kiến quá khích bởi tiếng nổ, âm thanh chói tai. Tuy vậy, với người thích yên tĩnh, tiếng pháo dễ làm giật mình, hoảng loạn, gây nguy hiểm. Do đó, thay vì sử dụng pháo gây tiếng ồn ào, náo nhiệt, cháy nổ, bị chế tài…, chúng ta nên tiết kiệm số tiền đó hoặc sử dụng vào các hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh, văn minh hoặc quyên góp ủng hộ sách vở, tập sách, quà cho học sinh, người nghèo ngày Tết.                             

Đoàn Phú