Nghĩa vụ chứng minh tài sản sống chung trước đăng ký kết hôn

Hỏi: Tôi và ông K. tổ chức đám cưới theo tập quán, được hai bên gia đình thừa nhận là vợ chồng. Chúng tôi sống chung đến nay hơn 30 năm, đăng ký kết hôn vào tháng 7-2018. Vậy nhà đất tôi và ông K. tạo lập trước năm 2018 (tôi đứng tên) pháp luật quy định việc này khi ly hôn như thế nào? Xin được luật sư tư vấn.

Nguyễn Thị Biểu (xã Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai)

- Trả lời: Theo thông tin bà cung cấp, ông và bà chung sống với nhau, hai bên gia đình thừa nhận là vợ chồng, đến nay được hơn 30 năm. Như vậy, ông bà sống chung tại thời điểm của Luật Hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực (từ ngày 3-1-1987). Tuy nhiên, theo hướng dẫn, Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định, kể từ sau ngày 1-1-2003, bà và ông K. không đăng ký kết hôn, không được công nhận là vợ chồng...

Ông bà là vợ chồng từ tháng 7-2018 theo giấy chứng nhận kết hôn. Nay nếu ông bà ly hôn, về phần tài sản (nhà đất) tạo lập trước ngày đăng ký kết hôn, có 2 trường hợp:

- Khi ly hôn về phần tài sản (nhà đất), nếu ông bà thừa nhận là tài sản chung (đồng sở hữu), tự thỏa thuận việc phân chia tài sản (thỏa thuận này phù hợp quy định pháp luật, không trái đạo đức xã hội), được tòa án ghi nhận.

- Nếu có tranh chấp về tài sản nhà đất (ai thực sự có quyền sử dụng đất...), nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình và có căn cứ để tòa án sẽ xem xét giải quyết vụ án, ông K. có nghĩa vụ chứng minh nhà đất (do bà là người đứng tên trên“giấy tờ” nhà đất) là tài sản của mình hoặc có đóng góp về tài chính trong việc hình thành tài sản.

Cần lưu ý, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp đúng quy định là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất.

Luật sư Ngô Văn Định