Trẻ bị tai nạn thương tích: Để lại di chứng lâu dài

Chỉ trong vòng 5 tháng đầu năm 2008, tại Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai đã có 2.266 bệnh nhi phải nhập viện do tai nạn thương tích (TNTT). Trong đó, độ tuổi bị TNTT nhiều nhất vẫn tập trung ở nhóm từ 0 - 4 tuổi và đã có 2 trường hợp tử vong.

Chỉ trong vòng 5 tháng đầu năm 2008, tại Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai đã có 2.266 bệnh nhi phải nhập viện do tai nạn thương tích (TNTT). Trong đó, độ tuổi bị TNTT nhiều nhất vẫn tập trung ở nhóm từ 0 - 4 tuổi và đã có 2 trường hợp tử vong.

Bác sĩ Nguyễn Đông Đoài đang thăm khám cho một bệnh nhi.

* Từ những TNTT thường gặp...

Ngày 23-5, bé N.T.T.L. (6 tháng tuổi, ở huyện Xuân Lộc) được nhập viện Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai trong tình trạng bị bỏng nặng ở ngực, bụng, tay, chân và bộ phận sinh dục. Mẹ bé cho biết, trong lúc trông bé, bà nội tranh thủ làm rau, nấu cơm nên không để ý bé trườn với bình nước nóng để trong góc nhà. Bình nước đổ lênh láng ra nền nhà và hậu quả là bé phải nhập viện với thương tích khá nặng. Theo các bác sĩ ngoại khoa, bé sẽ còn phải điều trị ít nhất 2 tuần nữa mới có thể xuất viện. Tuy nhiên, việc các khu vực bị bỏng có phục hồi tốt hay không còn phụ thuộc nhiều vào thời gian và những phẫu thuật tiếp theo.

Chỉ vì sơ suất nhỏ của mẹ khi thay nước cho bình cá kiểng mà bé Nguyễn Quang Minh (5 tuổi, ngụ tại xã Hiệp Hòa, TP. Biên Hòa) đã phải hai lần phẫu thuật chỉnh lại các ngón chân ở bàn chân trái. Cú đá chân vấp vào bình cá kiểng làm bằng thủy tinh đã làm đứt gân ngón 1, 2. Các bác sĩ đã phải cắt lọc vết thương cho bé vào tháng 9-2007. Tuy nhiên, sau khi tiến hành cắt lọc, 2 ngón chân này bị dính lại. Tháng 5-2008, một lần nữa bé Minh phải nhập viện để chỉnh hình lại các ngón chân và tạo hình da lại.

Một TNTT khác cũng khá phổ biến đối với trẻ và thường để lại di chứng nặng nề. Đó là té do leo trèo khiến gãy tay, chân. Bé Ngô Quang Trường (9 tuổi, ngụ tại phường Tam Hiệp, TP. Biên Hòa) là một ví dụ. Mẹ bé cho biết, ngày 17-5, trong lúc ba mẹ đi làm vắng, ở nhà với ông nội, Trường đã leo lên cây tràm trước nhà để bắt ve. Trường bị ngã và hậu quả là gãy xương đùi, phải phẫu thuật. "Cháu bị té ngay trong thời điểm chuẩn bị thi học kỳ. Phải nghỉ học từ đó đến nay. Bác sĩ bảo cháu sẽ còn phải tiếp tục bó bột ít nhất phải hai tháng nữa mới đi lại bình thường được. Chuyện học hành của cháu chắc sẽ phải muộn mất một  năm!"- mẹ bé Trường nói.

*... Đến nguyên nhân chủ yếu

Bác sĩ Nguyễn Đông Đoài, Phó trưởng khoa phẫu thuật và gây mê hồi sức Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai cho biết, chủ yếu các TNTT xảy ra tại nhà, xuất phát từ những sơ suất nhỏ của người lớn. Bác sĩ Đoài cho biết: "Phụ huynh và người trông trẻ nhiều khi không để ý đến địa điểm cất giữ các vật thể sắc nhọn, bình thủy đựng nước nóng hay các ổ, phích cắm điện. Lứa tuổi từ 1 - 3 lại rất hiếu động, thích khám phá nên các tai nạn rất dễ xảy ra". Bác sĩ Đoài cũng cho rằng, có không hiếm trường hợp trẻ phải nhập viện do sự thiếu quan sát của người lớn. Chẳng hạn như với trẻ sơ sinh. Lứa tuổi này thường được đeo bao tay để tránh tình trạng bé cào vào mắt và mặt. Thế nhưng ít ai biết rằng, trong bao tay, nhiều khi các đường may không được thẳng và đều đặn dẫn tới việc sót các sợi chỉ. Các ngón tay của bé có thể bị cuốn vào các sợi chỉ này và bị hoại tử mà phụ huynh không biết. "Vì vậy, khi đi bao tay hay mặc đồ cho trẻ sơ sinh, tốt nhất là các bà mẹ nên lộn trái các vật dụng này để tránh sự cọ sát vào trẻ, gây ra những tai nạn không đáng có. Thực tế, chúng tôi đã tiếp nhận những trường hợp trẻ bị hoại tử ngón tay, bị rách bộ phận sinh dục chỉ vì những sợi chỉ bám trong quần áo, bao tay" - bác sĩ Đoài lưu ý.

Trong các TNTT thường gặp ở trẻ thì bỏng luôn là một tai nạn phổ biến. 5 tháng đầu năm 2008, toàn tỉnh đã có gần 240 trẻ phải nhập viện do bỏng. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bỏng ở trẻ vẫn là sự bất cẩn của người lớn. "Nhiều khi vì chủ quan, người mẹ hoặc người trông trẻ vừa pha sữa vừa bế trẻ. Tai nạn xảy ra là điều khó tránh khỏi. Bỏng thường để lại di chứng nặng nề và thời gian điều trị lâu dài" - một bác sĩ ngoại khoa cho biết. Hiện nay, tại khoa ngoại Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai, mỗi ngày tiếp nhận từ 8 - 10 ca bỏng.

Một số TNTT khác cũng khá thường gặp ở trẻ như: nuốt phải dị vật, bị động vật cắn, kẹt khe cửa, đút tay vào ổ điện... Đây đều là những tai nạn nguy hiểm đến tính mạng hoặc để lại di chứng lâu dài.

* Phòng ngừa TNTT như thế nào?

"Hàng ngày chúng tôi phải đối mặt với rất nhiều các loại TNTT xảy ra đối với trẻ em. Nhiều tai nạn mà việc xử trí gặp rất nhiều khó khăn, thời gian điều trị kéo dài và trong số đó, nhiều em nếu may mắn thoát chết thì cũng phải chấp nhận chịu cảnh tàn phế suốt đời" - bác sĩ Đoài tâm sự.

Chính vì vậy mà biện pháp phòng ngừa tốt nhất cho trẻ phụ thuộc rất lớn vào sự cẩn thận của các bậc phụ huynh và người trông trẻ. Cần tránh cho trẻ có điều kiện tiếp xúc với các đồ vật sắc nhọn như: dao, kéo. Nên để bình thủy trên cao, xa tầm tay với của trẻ. Các ổ cắm điện phải được bố trí hợp lý, cao ráo. Nếu các ổ cắm quá thấp phải được dán băng keo thật kín. Người lớn cũng không nên cho trẻ chơi tiền xu và các đồ chơi có kích thước quá nhỏ vì trẻ có thể bỏ các đồ vật này vào miệng, rất dễ bị hóc. Giường bé nằm phải được che chắn cẩn thận để tránh tình trạng bé bị té. Khi trẻ bị bỏng, không nên bôi bất cứ thứ gì lên vết bỏng mà cần loại bỏ những vật cản trở như: quần áo, tã; xối nước lạnh vào vết bỏng và đưa bé đến bệnh viện để cấp cứu kịp thời.

TNTT đối với trẻ em là điều rất dễ xảy ra. Vì thế, khuyến cáo của bác sĩ vẫn là cần có sự giám sát chặt chẽ của người lớn (tại nhà hoặc tại trường mầm non) đối với các hoạt động của trẻ nhằm hạn chế xảy ra những tai nạn đáng tiếc.

 Nguyễn Phượng