Dạy và học 2 buổi/ngày ở bậc THPT:
Giãn chương trình, giảm áp lực cho học sinh

Thầy Nguyễn Duy Phúc, Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền (TP. Biên Hòa) cho hay, với phân bố chương trình học như hiện nay, nếu không tổ chức học 2 buổi/ngày sẽ dễ dẫn đến quá tải, khó đảm bảo chất lượng dạy và học.

Thầy Nguyễn Duy Phúc, Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền (TP. Biên Hòa) cho hay, với phân bố chương trình học như hiện nay, nếu không tổ chức học 2 buổi/ngày sẽ dễ dẫn đến quá tải, khó đảm bảo chất lượng dạy và học.

* Góp phần nâng cao chất lượng dạy và học

Khi Trường THPT Ngô Quyền được đầu tư xây dựng mới (năm học 2003-2004) với 30 phòng học khang trang, đủ khả năng đáp ứng cho 30 lớp học, nhà trường thấy cần tổ chức giảng dạy ở buổi thứ hai để tránh tình trạng lãng phí phòng. "Trường có khá nhiều thuận lợi để tổ chức việc dạy và học 2 buổi/ngày, từ cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên đến chất lượng học sinh. Bên cạnh đó, trường còn nhận được sự đồng thuận cao của cha mẹ học sinh" - thầy Phúc nói.

Nội dung buổi học thứ hai được nhà trường xác định là tăng tiết học cho từng khối ở 3 bộ môn có đến 90% học sinh đăng ký dự thi vào đại học, cao đẳng, là: toán, lý, hóa. "Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy, chúng tôi phát hiện không phải tất cả học sinh đều học được ban A, trong khi đó ban khoa học xã hội lại rất ít học sinh theo học. Khi điều chỉnh còn lại hai ban: khoa học tự nhiên và cơ bản, chúng tôi nhận thấy tỷ lệ học sinh học ban cơ bản tăng mạnh. Do đó, trong năm học 2010-2011, nhà trường tiến hành thay đổi nội dung dạy học theo 3 môn tốt nghiệp là văn, toán, tiếng Anh" - Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền cho biết.

Học sinh Trường THCS-THPT Bàu Hàm trong giờ hoạt động ngoại khóa.

Còn ở Trường THCS-THPT Bàu Hàm (huyện Trảng Bom), do đặc thù của một trường nằm ở địa bàn nông thôn với trên 75% là người Hoa Nùng nên việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày lúc đầu chưa nhận được sự đồng thuận cao của phụ huynh. Tuy nhiên, qua quá trình vận động, thuyết phục, chủ trương trên đã dần được ủng hộ. Hiệu trưởng nhà trường Nguyễn Ngọc Oánh cho biết, với 40 phòng học được xây dựng kiên cố, từ năm học 2010-2011, nhà trường đã tổ chức dạy 2 buổi/ngày cho toàn bộ 1.366 học sinh ở 36 lớp. Nội dung giảng dạy chủ yếu là tổ chức ôn tập, dạy phụ đạo, đồng thời kéo dài thời gian học cho những nội dung khó, có đơn vị kiến thức nhiều.

Thầy Võ Tá Tấn, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Hồng Phong (TP. Biên Hòa) thì cho hay, từ khi tổ chức dạy 2 buổi/ngày, chất lượng đào tạo nâng lên hẳn. Trong 5 năm trở lại đây, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT của trường luôn đạt cao, nằm trong top 15 trường đứng đầu của tỉnh. Còn ở Trường THPT tư thục Nguyễn Khuyến (TP. Biên Hòa), do chất lượng đầu vào thấp nên việc tổ chức dạy và học 2 buổi được xem là giải pháp quan trọng nhằm bồi dưỡng kiến thức cơ bản và kỹ năng làm bài cho học sinh yếu, kém. "Ngoài việc tổ chức dạy tăng tiết, nhà trường còn thí điểm cho học sinh học chương trình trung cấp chuyên nghiệp để hướng các em đến những ngành nghề phù hợp với năng lực" - Hiệu trưởng nhà trường Trần Thị Tính nói.

* Vẫn còn thiếu các hoạt động ngoại khóa

Thầy Trần Thanh Thiên, Trưởng phòng Giáo dục phổ thông (Sở GD-ĐT) cho biết, dù đã tiến hành dạy và học 2 buổi/ngày từ nhiều năm qua nhưng không phải trường nào cũng có đủ điều kiện về cơ sở vật chất để bố trí học 2 ca/ngày. Bên cạnh đó, việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, giảng dạy năng khiếu cũng chưa trở thành hoạt động thường xuyên do thiếu phòng ốc, giáo viên cho những môn chuyên biệt... Điều dễ thấy ở nhiều trường, dù có dư phòng học nhưng lại thiếu các phòng học chức năng, sân bãi tập thể dục... Giải pháp được nhiều trường lựa chọn vẫn là thuê sân bãi hay mượn tạm cơ sở vật chất của một đơn vị nào đó để tổ chức dạy và học.

Thầy Trương Văn Nhi, Hiệu trưởng Trường THPT Sông Ray (huyện Cẩm Mỹ) nói rằng, mục tiêu của việc dạy học 2 buổi/ngày trước hết là phải tốt hơn dạy 1 buổi/ngày, dạy để quản lý học sinh tốt hơn, nâng được chất lượng giáo dục. "Tuy nhiên, hiện rất ít trường có điều kiện tổ chức được hình thức bán trú cho các em ăn uống, nghỉ ngơi buổi trưa để đảm bảo sức khỏe" - thầy Nhi băn khoăn.

Ở Trường THPT Đoàn Kết (huyện Tân Phú), do thiếu phòng học nên việc dạy 2 buổi/ngày chủ yếu triển khai cho khối 12. "Những học sinh khối 10 và 11 có học lực yếu kém mới được ôn tập buổi thứ hai. Hiện nhà trường đang thiếu phòng chức năng để có thể thực hiện có hiệu quả hơn công tác dạy học 2 buổi/ngày" - thầy Nguyễn Văn Hiển, Phó hiệu trưởng nhà trường cho biết.

Tại hội thảo về công tác dạy và học 2 buổi/ngày bậc THPT do Sở GD-ĐT tổ chức mới đây, phần lớn ý kiến cho rằng hầu hết các trường THPT trên địa bàn đã tổ chức việc dạy và học 2 buổi/ngày. Đây là chủ trương lớn, nhận được sự đồng thuận cao của phụ huynh, học sinh. Tuy nhiên, việc dạy 2 buổi chủ yếu mới chỉ dừng lại ở việc ôn tập, bồi dưỡng kiến thức cho học sinh mà thiếu các hoạt động vui chơi, giảng dạy về kỹ năng sống, giúp học sinh phát triển toàn diện. "Đây là vấn đề thuộc về trách nhiệm của các hiệu trưởng và đội ngũ giáo viên trong mỗi trường THPT" - Giám đốc Sở GD-ĐT Lê Minh Hoàng khẳng định.

Minh Ngọc