Nâng cao chất lượng sống của người cao tuổi

Đồng Nai hiện chưa bước vào giai đoạn già hóa dân số bởi tỷ lệ người cao tuổi (NCT) trên địa bàn tỉnh mới chiếm hơn 8,5% (theo số liệu tổng điều tra dân số năm 2019). Tuy nhiên, với khoảng 280 ngàn NCT, Đồng Nai vẫn là một trong số những tỉnh, thành có số lượng NCT thuộc hàng "tốp" trên cả nước.

Đồng Nai hiện chưa bước vào giai đoạn già hóa dân số bởi tỷ lệ người cao tuổi (NCT) trên địa bàn tỉnh mới chiếm hơn 8,5% (theo số liệu tổng điều tra dân số năm 2019). Tuy nhiên, với khoảng 280 ngàn NCT, Đồng Nai vẫn là một trong số những tỉnh, thành có số lượng NCT thuộc hàng “tốp” trên cả nước.

Người cao tuổi ở P.Trảng Dài (TP.Biên Hòa) múa dân vũ tham gia một cuộc thi do Hội LHPN tổ chức nhằm kêu gọi người dân tập luyện thể dục, thể thao nâng cao sức khỏe. Ảnh: H.Yến

Vì vậy, nâng cao chất lượng sống cho NCT đang là vấn đề ngày càng được quan tâm. Để người già có thể chất và tinh thần khỏe mạnh, tỉnh không chỉ cần nâng cao dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà cần có các thiết chế văn hóa, “sân chơi” cho họ.

* Thiết lập mạng lưới chăm sóc sức khỏe cho NCT

Theo BS CKII Lê Phương Lan, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình tỉnh, mặc dù tỷ lệ NCT dưới 10%, chưa bước vào quá trình già hóa nhưng số NCT ở Đồng Nai là rất lớn, với hơn 280 ngàn người. Con số này đặt ra cho Đồng Nai những thách thức không nhỏ trong công tác chăm sóc sức khỏe NCT trong thời gian tới.

Để góp phần giải quyết tốt bài toán này, theo BS Lan, trong tương lai gần, Đồng Nai cần sớm thành lập bệnh viện lão khoa của tỉnh. “Đây là giải pháp rất cần thiết. Tỉnh cần tập trung đào tạo nhân lực, đầu tư cơ sở vật chất cho bệnh viện lão khoa, có thể thu nhận các bác sĩ đã nghỉ hưu, có chuyên môn và đủ sức khỏe tiếp tục làm việc trong bệnh viện này” - BS Lan nói.

BS Lan cho rằng, việc thu hút bác sĩ đã về hưu vào làm việc tại bệnh viện lão khoa có ý nghĩa và lợi ích rất lớn. Thứ nhất, chính các BS nghỉ hưu là những NCT, hơn ai hết họ hiểu rõ nhất tình trạng bệnh tật của người già. Thứ hai, việc huy động sự tham gia của các y, bác sĩ là NCT làm việc tại bệnh viện giúp cho họ có cơ hội được tiếp tục cống hiến mà tỉnh cũng tận dụng được nguồn nhân lực có kinh nghiệm.

Ngoài bệnh viện lão khoa ở tuyến tỉnh, các địa phương cũng cần xây dựng, phát triển các mô hình chăm sóc NCT như: xã, phường, thị trấn thân thiện với NCT; trung tâm chăm sóc sức khỏe NCT ban ngày. Khi có những trung tâm này, ban ngày, con cái có thể gửi cha mẹ già yếu không thể tự ở nhà một mình vào đây để được các nhân viên y tế và các kỹ thuật viên phục hồi chức năng chăm sóc. Buổi tối, các cụ sẽ được trở về nhà quây quần bên con cháu. Mô hình này giúp cho người trẻ yên tâm lao động sản xuất, đảm bảo thu nhập trong khi người già vẫn được chăm sóc, phục hồi sức khỏe mà không cảm thấy tủi thân hay cô đơn.

Bên cạnh đó, cần huy động mạng lưới y tế, dân số; cán bộ, thành viên các ban, ngành, đoàn thể từ tỉnh tới cơ sở bao gồm cả NCT và hội viên Hội NCT tham gia thực hiện các hoạt động chăm sóc sức khỏe cho NCT tại mỗi địa phương.

* Người già cũng cần có “sân chơi”

Hiện nay, xã hội đang tập trung xây dựng thiết chế văn hóa phục vụ trẻ em, công nhân lao động và nhiều nhóm đối tượng khác trong xã hội mà chưa có sự quan tâm đúng mức đến “sân chơi” cho NCT. NCT rất cần có nơi để gặp gỡ, giao lưu, trò chuyện với những người “bạn già”. Trong khi đó, do điều kiện sống, điều kiện sức khỏe hoặc thiếu sự kết nối mà những NCT rất khó tìm đến nhau để được chia sẻ.

Điều này càng trở nên khó khăn đối với những NCT nhập cư. Họ theo gia đình các con đến Đồng Nai để làm ăn, sinh sống. Khi còn sức lao động thì họ cố gắng làm việc đỡ đần cho con cháu. Khi không còn sức lao động, họ đành một mình quanh quẩn ở trong các khu nhà trọ trong lúc con cháu đi làm, đi học…

Những khó khăn, thiếu thốn nêu trên của NCT không chỉ xảy ra tại Đồng Nai mà đang là vấn đề chung của nhiều địa phương, thậm chí là vấn đề chung của nhiều nước trên thế giới. Vì vậy, NCT là một trong những nhóm đối tượng được Quỹ Dân số LHQ (UNFPA) nhắc đến trong thông điệp của Ngày Dân số thế giới năm nay nhằm tăng cường hơn nữa sự quan tâm của xã hội.

Theo đó, chủ đề của Ngày Dân số thế giới năm nay là “Thế giới 8 tỷ người: Để hướng tới một tương lai bền vững cho tất cả mọi người cần khai thác cơ hội và đảm bảo quyền, lựa chọn cho tất cả mọi người”.

Diễn giải chủ đề năm nay, UNFPA nêu rõ, năm 2011, dân số thế giới đạt 7 tỷ người. Năm nay, con số sẽ là 8 tỷ… Lần đầu tiên trong lịch sử, chúng ta chứng kiến sự khác biệt lớn về tuổi trung bình và tỷ lệ sinh giữa các quốc gia. Trong khi dân số của một số quốc gia đang già đi và có khoảng 60% dân số thế giới sống ở các quốc gia có mức sinh dưới mức sinh thay thế là 2,1 con/phụ nữ, thì các quốc gia khác có dân số trẻ rất lớn và không ngừng tăng lên.

Nhưng trọng tâm cần tập trung vào con người chứ không phải dân số. Giảm bớt số lượng dân số làm mất đi tính nhân văn. Thay vì làm cho số lượng phục vụ cho hệ thống thì cần làm cho hệ thống phục vụ cho số lượng dân số bằng cách tăng cường sức khỏe và hạnh phúc của con người.

Hải Yến